గమనమే గమ్యం-20

మూర్తికి మద్రాసులో కుటుంబ బాధ్యతలు , పార్టీ బాధ్యతలు , బంధు మిత్రల  బంధాలు  చాలానే ఉన్నాయి. వీటన్నిటి మధ్యా తరచు బెజవాడ రావటం, ఎక్కువ రోజులు  ఉండి వెళ్ళటం మొదయింది.

మూర్తి  రాకకోసం ఎదురు చూడటం శారదకో కొత్త అనుభవం అయింది. మూర్తి మీద  ప్రేమ  అప్పుడూ ఇప్పుడూ ఒకటే. అప్పుడూ మూర్తి రావాలని  అనిపించేది. ఐదారునెలలకోసారి మూర్తి వచ్చినపుడు ఉత్సాహంగా  కబుర్లు చెప్పుకునేవారు. పార్టీ మిత్రులతో కలిసి మాట్లాడుకునేవారు. ఏ నాటకానికో, మీటింగుకో వెళ్ళేవాళ్ళు.  నాలుగు రోజులుండి  మూర్తి వెళ్తుంటే శారద తెరిపిగానే అతనికి వీడ్కోలు చెప్పేది.

మూర్తితో దగ్గరి సంబంధం పెళ్ళి పేరుతో ఏర్పడిన తర్వాత  మూర్తి నుంచి దూరంగా ఉండటం కష్టంగా ఉంది.

మానవ జీవితంలో సెక్స్‌కి ఉన్న పాత్ర గురించి తెలియని చిన్నపిల్ల  కాదు శారద. ఐనా  లైంగిక సంబంధం ఒక మనిషి మీద ఇంత అధికారాన్ని  ఇవ్వటం ఆశ్చర్యంగా అనిపించింది. శారీరక సంబంధం లేకముందు మూర్తితో సంబంధం మానసికం మాత్రమే. అతన్ని  ప్రేమించింది. ఆ  ప్రేమ ఇప్పటికంటే అప్పుడు తక్కువ లేదు. కానీ శారీరక సంబంధం వల్ల  ఆ  ప్రేమలో ఏదో మార్పు వచ్చింది. అతని మీద ఏదో హక్కు ఉన్నట్లు. అది సరైందా కాదా? ఒక మనిషి మీద అధికారం, హక్కూ ఉన్న భావన కలిగితే అది ఆ సంబంధానికి మంచి చేస్తుందా, చెడు చేస్తుందా? అనే ప్రశ్నలు  శారద మనసులో.

‘‘తమది అందరి లాంటి బంధం కాదు. సంప్రదాయ పెళ్ళిళ్ళలో ఈ హక్కూ , అధికారం  చాలా మామూలు . అవి అన్నీ పురుషుల  పరంగానే ఉంటున్నాయి. వాటివ్ల స్త్రీలు  చాలా బాధ  పడుతున్నారు. తమ బంధం ఇద్దరు స్వతంత్ర వ్యక్తులు  ఒక బాధ్యతతో ప్రత్యేక పరిస్థితులలో ఏర్పరుచుకున్నది. డబ్బు, ఆస్తులు , కుటుంబ సంబంధాల  ప్రమేయం లేదు.

చుట్టు పక్కల  వాళ్ళంతా  మూర్తిని తన ‘భర్త’గా చూసినంత మాత్రానా భర్త అనే మాటకున్న ఏ అర్థంలోనూ అతను తనకు భర్త అనిపించుకోడు. ఐనా  తమ మధ్య ఆ సంబంధం ఏర్పడే ప్రమాదం ఉంది. దాని నుంచి తనను తాను రక్షించుకోవాలి. మూర్తితో కూడా దీని గురించి మాట్లాడాలి. పరాధీనత ఎవరికీ మంచిది కాదు. ఒకరినొకరు  ప్రేమించటంలో ఆధారపడటం అనేది ఎంత మాత్రమూ మేలు  చేయదు.’’

మూర్తి లేనపుడు ఇలాంటి ఆలోచనలతో తమ సంబంధం గురించి ఆలోచించేది. మూర్తి వచ్చాడా  ఇక ఆలోచనకు ఆస్కారమే లేదు. అతనున్న వారం పది రోజులూ  అతని సమక్షం ఒదలాలంటే పరమ అయిష్టంగా ఉండేది. ఏ పనీ చేయబుద్ధి అయ్యేది కాదు. అతన్ని చూస్తూ కూచుంటే చాదా జీవితానికి అనిపించేది. అతని కోసం ఏదైన చేసి సంతోషపెట్టాలనిపించేది. చేయటానికి ఏమీ ఉండేది కాదు.

ఒట్టి మాటలు , నవ్వులు , పాటలు , కథలు , కబుర్లు వీటి మధ్య నుంచి రాత్రి తెల్లవారుతుంటే  అతన్ని ఒదిలి వేరుబడి వేరే పనుల  కోసం వెళ్ళాలి గదా అని బాధగా ఉండేది. దానిని జయించటం ఒక సవాలుగా మారింది శారదకు.

ఆ సాయంత్రం బైటి పనులన్నీ ముగించుకుని శారద వచ్చేసరికి మూర్తి టేబిల్‌ దగ్గర కూచుని ఏదో పని చేస్తున్నాడు.

వీలైనంత నిశ్శబ్దంగా వెళ్ళి వెనకనుంచుంది శారద. ఎక్కడ సంపాదించాడో తెల్లని చెక్కముక్కలు  చిన్నచిన్నవి పెట్టుకుని వాటికి చతురస్రాకారంలో చిన్న మేకు కొట్టి బిగిస్తున్నాడు. పూర్తిగా ఆ పనిలో నిమగ్నమైన అతన్ని చూస్తూ నిలువున కరిగిపోయింది శారద. అతన్ని గట్టిగా హత్తుకోవాలనే కోరిక నిగ్రహించుకుని అతను చేస్తున్నది చూస్తోంది. ఆ చదరంలో అతను పెట్టిన ఫోటో చూసి ఆశ్చర్యపోయింది.

‘‘ఈ ఫోటో… ’’ అనుకోకుండా శారద నోట్లోంచి వచ్చిన మాటకు మూర్తి ఉలిక్కిపడి  వెనక్కు తిరిగాడు.

రెండు చేతులూ  సాచింది శారద. మూర్తి నవ్వుతూ ఆ చేతులలోకి వెళ్ళి చిక్కుకు పోయాడు.

‘‘ఆ ఫోటో `’’

‘‘గుర్తులేదా?  నువ్వు ఇంగ్లండ్‌ వెళ్తున్నపుడు ఒక  రాత్రి అపురూపంగా గడిపాం. ఆ రోజు నే తీసిన ఫోటో.’’

‘‘నాకింతవరకూ  చూపించలేదెందుకు?’’

‘‘నా  కోసం తీసుకున్నది. నువ్వు నీ దగ్గరే ఉన్నావు. నీకెందుకిది? నా  కోసం. నిన్ను నా  దగ్గరే బంధించటం కోసం’’

‘‘నేను నా  దగ్గరే ఉన్నట్లు లేదు మూర్తీ. నీ లోపల  ఉన్నట్లుంది. అక్కడే ఉండి  పోవాలని ఉంది. బైటికి రావాలనీ, ఈ పిచ్చి పిచ్చి పనులన్నీ చెయ్యాలనీ అనిపించటం లేదు.’’

‘‘వీటన్నిటినుంచీ ఎక్కడికైనా  దూరంగా వెళ్ళిపోదామా?’’

‘‘ఎక్కడ కి?’’

‘‘ఎక్కడ కైనా – మనిద్దరం తప్ప మరెవరూ లేని చోటికి’’

‘‘మైదానంలోకా? ఏటి ఒడ్డున మైదానంలోకా?’’

ఇద్దరూ ఫక్కున ఒక్కసారి నవ్వారు.

‘‘నిజంగా అలా వెళ్ళిపోదామా?’’ ఎంతో కోరికతో అడిగింది శారద.

‘‘నేను రాగలను. నువ్వే రాలేవు.’’

‘‘ఒస్తా. ఒస్తా. ఒస్తా’’ మూర్తిని ఊపిరాడకుండా ముద్దుపెట్టుకుంటూ అంది శారద.

‘‘అలాగే -వెళ్దాం పద. ఇప్పుడు ఈ నిముషంలో’’

‘‘ఈ నిముషం దేనికోసమూ డిస్ట్రబ్‌ కాను.’’ పొంగుతున్న  ప్రేమనూ కాంక్షనూ పరిపూర్ణంగా అనుభవిస్తోంది శారద.

మూర్తి ఉన్న రోజులన్నీ శారదకు నిమిషాల్లాగా గడిచిపోతున్నాయి. మూర్తి మద్రాసు బయల్దేరాడా – భరించలేని అసహనం. మిగిలిన విషయాలలో స్వతంత్రంగా ఉండగల తను మూర్తితో ఎమోషనల్‌గా అస్వతంత్రురాలవుతున్నానని గ్రహించింది. దీనినుంచి బైట పడాలా ఒద్దా అన్నదొక సమస్య.

ఈ అస్వతంత్రత ఎంతో బాగుంది. ఒక్క నిమిషం కూడా మూర్తిని ఒదిలి ఉండలేననే అనుభూతి బాగుండటమేమిటి. అది పరాధీనత కాదా?  ప్రేమ ముందు తన మిగిలిన స్వతంత్ర గుణాలేవీ నిలబడటం లేదేమిటి?

ఈ విషయాు మాట్లాడటానికి మూర్తి తప్ప మరెవరూ లేరు. పరస్పర ఆధారాన్నీ, పరాధీనతను వేరు చేసి చూడాలన్నాడు మూర్తి.

‘‘అది నాకు తెలియదా? నేను ఎమోషనల్‌గా, మానసికంగా ఒకరు లేకపోతే భరించలేని స్థితిలో ఉండటాన్ని పరాధీనత అంటున్నాను. ఇంతకుముందు లేని ఈ స్థితి ఈ బంధం వల్ల ఎందుకొస్తుంది అంటున్నాను.  ప్రేమ ఈ స్థితిని కల్పించేటట్లయితే  ప్రేమలో ఏదో లోపమున్నట్లే కదా ! ప్రేమ మనిషికి బలమవ్వాలి  గానీ బలహీన పరచగూడదు కదా. నేను నీ విషయంలో ఇంతవరకూ చాలా బలంగా  నిబడ్డాను. ఈ కొత్త సంబంధం నన్ను బలహీనపరుస్తోందా అనిపిస్తోంది.’’

‘‘నీ మాటలు  నాకు అర్థం కావటం లేదు. ఒకళ్ళ కోసం ఒకళ్ళు తపించటం బలహీనమెలా అవుతుంది’’.

శారద చాలా సేపు ఆలోచించి

‘‘అది బలమూ కాదు. బలహీనత కాదు. ఒకానొక మానసిక స్థితి. ఈ స్థితిని అవతలి వ్యక్తి అలుసుగా తీసుకోనంత వరకూ, ఈ స్థితిని గౌరవించినంతవరకూ, తనూ ఈ స్థితిని ఆనందించినంత వరకూ ఈ స్థితి వల్ల ప్రమాదమేం లేదు. అవతలి వ్యక్తులు  అలుసుగా తీసుకున్నపుడు వాళ్ళు వీరిని పరాధీనుగా చేస్తారు. పరాధీనత అనుభవించే వారికి బాగుండదు గానీ స్వాధీనం చేసుకున్నవాళ్ళకు బాగుంటుంది. దానివల్ల  వాళ్ళకు లాభం కూడా –  అదే బాగుంటుందనీ, అదే మంచిదనీ, భద్రత అనీ పరాధీనుల్ని అంటే స్త్రీలను పురుషులు  నమ్మిస్తారు.  ప్రేమ, పరాధీనత, పాతివ్రత్యం, ఇవన్నీ కలగలిసి చిక్కగా చిక్కుబడిపోతాయేమో మామూలు  భార్యాభర్తల  సంబంధాల్లో. చాలాసార్లు ఆ సంబంధంలో  ప్రేమ ఉండదు. ఇక అప్పుడది నరకమే `

ప్రేమ బలాన్ని ఇస్తుంది. ఇపుడు నేననుభవించే స్థితి కేవలం  ప్రేమ కాదు. మోహం కలగలిసిన  ప్రేమ అనిపిస్తోంది. బహుశ ఈ మోహ తీవ్రత కాలం  గడిచే కొద్దీ తగ్గవచ్చు.’’

‘‘శారదా – మరీ చీల్చి చూడకు – కొంత మిస్టరీ మిగుల్చు. అపుడే బాగుంటుంది.’’

‘‘నీకు మిస్టరీ బాగుంటుంది. నాకు స్పష్టత బాగుంటుంది. మళ్ళీ ఒకసారి ఏంగెల్స్‌ ‘‘కుటుంబం – వ్యక్తిగత ఆస్తి’’ చదవ లోయ్‌ మనిద్దరం కలిసి’’.

‘‘చలం, క ష్ణశాస్త్రి, నండూరి కవిత్వాలను  చదవాల్సిన సమయంలో ఏంగెల్స్‌ని చదవాలంటావు. నీకు మరీ మేధావితనం పెరిగిపోతోంది. ఇలాగైతే నాకు నచ్చదు’’.

‘‘నేను ఇంగ్లండ్‌లో ఉన్నపుడు నువ్వు రాసిన ఉత్తరాల   నిండా అవే గదా’’.

‘‘ఔను ప్రపంచంలోని కవులంత మనకోసమే, మన ఆనందం కోసమే  ప్రేమ కవిత్వం రాశారు. సంగీతమంత మన  ప్రేమనే గానం చేస్తోంది. ప్రకృతి  మన  ప్రేమనే పరిమళిస్తోంది.’’

శారద తన్మయంగా మూర్తి వంక చూస్తూ ఉండిపోయింది. ఆలోచనలన్నీ ఆగిపోయాయి. అనుభూతి, పరవశం,  ప్రేమ మనశ్శరీరాలను  దురాక్రమించాయి. ఆ దురాక్రమణకు లొంగిపోయి పొంగిపోయారు మూర్తి, శారద.

***