ఫేస్‌బుక్‌ కవుల ఫేసు లెక్కడా?!

స్కై బాబ

~

skyసోషల్‌ మీడియా ఇంటలెక్చువల్స్‌కి, ఆక్టివిస్టులకు, కవులు, రచయితలకు ఒక ఆయుధంగా అందివచ్చింది. అందులోనూ ఫేస్‌బుక్‌ మరింత వెసులుబాటు కల్పించింది. మీడియా ‘మోడియా’గా మారిపోయిన నేపథ్యంలో ఫేస్‌బుక్‌ ఎన్నెన్నో భావ వ్యక్తీకరణలకు వేదికగా మారింది.

ఈ నేపథ్యంలో సాహిత్యానికి అతి కొద్ది స్పేస్‌ కల్పిస్తున్న మీడియా చెంప ఛెళ్లుమనిపిస్తూ ఫేస్‌బుక్‌, మరికొన్ని వెబ్‌ మాగజైన్స్‌ కవులు, రచయితల భావ వ్యక్తీకరణకు చోటు కల్పిస్తూ భావ సంఘర్షణలకు తావునివ్వడం మంచి పరిణామం. ఈ నేపథ్యంలోనే ఫేస్‌బుక్‌లో కొన్ని గ్రూప్స్‌ కవిత్వానికి పెద్ద పీట వేస్తూ ఎంతో కృషి చేశాయి. అందుకు పూనుకున్న కవులు, సాహిత్యకారులను తప్పక అభినందించాలి. పత్రికల సాహిత్య పేజీల కరుణా కటాక్షాల కోసం మొహం వాచి ఉన్న ఎందరికో ఫేస్‌బుక్‌, అందులోని కవిత్వ గ్రూపులు ఒక మంచి వేదికగా మారాయి. అస్సలు పత్రికలు చూసే తీరిక లేని వారి దగ్గరి నుంచి, తమలో ఒక కవి/కవయిత్రి ఉందని తెలుసుకునే అవకాశమే లేనివారి దగ్గరి నుంచి, హౌజ్‌వైఫ్‌ల దగ్గర నుంచి, సాఫ్ట్‌వేర్‌ రంగంలోని వారి నుంచి, ఎంతో తపన ఉన్న వారి దాకా ఈ వేదిక ఒక పెద్ద క్యాన్వాస్‌ అయ్యింది. దాంతో వందలాది కవులు పుట్టుకొచ్చారు. అందులో ఎందరో అతి తక్కువ కాలంలోనే ఎంతో పేరు తెచ్చుకున్నారు. ఈ విషయం కూడా అందరూ హర్షించదగిందే.

ఈ సందర్భంలోనే ఒక వైచిత్రి చోటు చేసుకుంది. సాహిత్యమంటే అదేదో సులభమైన వాహికగా, కవిత్వం రాయడమంటే అదో చిన్న విషయంగా చాలామంది భావించడం మొదలయ్యింది. అస్సలు కవితా హృదయం లేనివారు కూడా నాలుగు ముక్కలు, నాలుగు వాక్యాలు పరిస్తే అది కవిత్వమై పోతుందని తమకు పేరొచ్చేస్తుందని భావించే దాకా ఈ వ్యవహారం వెళ్లింది. అవకాశవాదాలు, పేరుకోసం పాకులాటలు మొదలయ్యాయి. ఏ పెయిన్‌ లేనివాళ్లు కవిత్వం రాస్తే ఎలా ఉంటుందో ఇలాంటి వారి పద గారడీ అలా ఉండడం మామూలే. సరే, ఇలాంటివి ఎక్కడైనా ఉంటాయిలే అనుకోవచ్చు. మరోకోణం ఏమిటంటే, ఫ్యామిలీ అంతా సెటిల్‌ అయిపోయింది, ఇక మనం హాయిగా శేషజీవితం గడపొచ్చు అనుకున్నవారు కూడా కవులుగా పేరు తెచ్చుకోడానికి నానా తంటాలు పడడం కవిత్వానికి ఒకింత చేటు చేయడం మొదలయ్యింది. ఎందుకంటే వారి చేతిలో స్మార్ట్‌ఫోన్‌లు స్మార్టెస్ట్‌ కవిత్వం ఒలకపోయడం మొదలుపెట్టాయి.

ఇదిలా ఉంటే, ఒక కవిత రాస్తే, మిత్రులకు చూపెట్టుకొని ఎంతో భావ సంఘర్షణ తర్వాత, చర్చోపచర్చల తరువాత, మార్పులు చేర్పుల తర్వాత దాన్ని అచ్చుకి ఇచ్చే సాహసం చేసేవారు, చేస్తుంటారు గట్టి కవులు. దానికి కవుల కలయికలు, గ్రూపులు, సంఘాలు ఎన్నో, ఎన్నెన్నో..! ఇలాంటి వాతావరణం అసలే లేకుండా పోయింది ఫేస్‌బుక్‌ కవులకు. రాసింది రాసినట్లు పోస్ట్‌ చేసేస్తూ, రోజుకో కవిత, గంటకో కవిత, రెస్పాన్స్‌ వచనం రాసేసి అవే కవితలు అనుకునే స్థాయికి దిగజారడం జరిగిపోయింది. చాలామంది కాసిన్ని కవితలు రాసి మహా ఫోజు కొట్టే స్థాయికి ‘ఎదిగిపోయారు’. ఏండ్లకేండ్లు.. అన్నపానీయాలు మాని, రాత్రులలకు రాత్రులు కాల్చుకొని ఒక్కో కవితను ఒక్కో కార్యంగా భావిస్తూ, ఒక్కో దివిటీగా వెలిగిస్తూ ఎదిగొచ్చిన కవులను, వారి కవిత్వాన్ని ఎద్దేవా చేస్తూ.. ముందు నమస్కారం వెనక వెటకారం చేస్తూ.. ప్రతి విషయాన్ని జోక్‌గా మార్చేసి హిహి.. హెహెల దాకా వెళ్లారు కొందరు!

సరే, వారెవరినీ ఏమీ అనొద్దని, అసలు కవులే పుట్టడం తగ్గిపోయిన కాలంలో కొత్త తరం ఇలా పుట్టుకు రావడం, అందుకు ఫేస్‌బుక్‌ వేదిక కావడం ఎంతో మేలు అని అనుకున్న కవులు ఈ కొత్త తరాన్ని ప్రోత్సహిస్తూ కొందరు, గమనిస్తూ కొందరు ఉండిపోయారు. కొన్ని సందర్భాల్లో ‘ఏంటన్నా! మనం కవులుగా ఎంతగా తపనతో, సంఘర్షణతో కవిత్వం రాశాం.. కవిత్వానికి ఎంతటి ఉన్నత స్థానం ఉంది మన హృదయంలో.. వీళ్ళెంటి, ఇంతగా మిడిసిపడుతున్నారు.. నిలువని కవితలు, నిలువని ఒక్కో పుస్తకం వేసుకొని మహా ఫోజు కొడుతున్నారు???’ అనే ప్రశ్నలూ, ఆశ్చర్యార్ధకాలూ వినబడ్డాయి. ఏది తోస్తే అది రాసేసి కవిత్వమనుకోవడం, కవిత్వాన్ని అవహేళన చేసే శీర్షికలు పెట్టడం, భావ సంఘర్షణగానీ, భావజాల సంఘర్షణగానీ అస్సలు లేకపోవడం మొదలైనవన్నీ తీవ్రమయ్యాయి. ఎన్ని లైకులు, ఎన్ని కామెంట్లు అనే దగ్గర మొదలై, ఎవరైనా సద్విమర్శగా ఏదైనా కామెంట్ చేస్తే దాన్ని వెకిలి చేయడం దాకా వెళ్లింది. పొగడ్తలు తప్ప విమర్శను భరించలేని విపరీత బుద్ధి ఈ ‘కవుల’కు పట్టుకుంది.

ఇక్కడ గ్రహించాల్సిన ఒక ముఖ్యమైన విషయం ఉంది. ఫేస్‌బుక్‌ కవులుగా ఎదిగి వచ్చిన వారిలో బీసీ, ఎస్సీ కులాలకు చెందిన కవులు, కవయిత్రులు ఎక్కువమందే ఉన్నారు. మైనారిటీలు కూడా ఉన్నారు. వీరిలో చాలామంది మొదట్లో తమ జాతుల వెతలను, సంఘర్షణను కవిత్వీకరించారు. కాని ఆ కవితలకు వచ్చిన రెస్పాన్స్‌ కన్నా పువ్వూ ప్రకృతీ ప్రేమ సౌందర్యం లాంటి భావ కవిత్వం రాస్తే వచ్చే రెస్పాన్స్‌ సాధారణంగానే ఫేస్‌బుక్‌లో చాలా ఎక్కువ. ఎందుకంటే ఇక్కడ ఇంటర్నెట్ వాడే సౌకర్యం అగ్రవర్ణాల వారికి, ‘సాఫ్ట్‌వేర్‌ కోళ్ల’కే ఎక్కువగా ఉంటుంది. వారిలో 99 శాతంమందికి అణగారిన జాతుల కవిత్వం పట్ల, వారి సామాజిక సమస్యల ఏమాత్రం కన్‌సర్న్‌ ఉండదు, అవగాహన ఉండదు. అది వారికి అవసరం లేని విషయంగా తయారయింది వ్యవస్థ. దీనికి తగ్గట్టుగానే కొందరు కవులు కూడా ‘భావ కవిత్వం’ రాయడానికే మద్దతునిచ్చి ఆ కొత్తతరం ఫేస్‌బుక్‌ కవులకు మార్గదర్శకులుగా మారడంతో వారు భావకవిత్వానికి పరిమితమవడం మొదలయింది. దాంతో వారు వేసుకుంటూ వచ్చిన కవితా సంపుటులకు అలాంటి  పేర్లే పెట్టడం, ఏ అస్తిత్వమూ అంటకుండా జాగ్రత్తలు తీసుకోవడం వేగంగా జరిగిపోయింది. ఎన్నో కవితా సంపుటులు వెలువడ్డాయి. ఆవిష్కరణలు, పార్టీలు, చిన్న చిన్న రివ్యూలు, ఒకరిద్దరి ఇంటర్వ్యూలు జరిగిపోయాయి. వీరు గురుసమానులుగా భావించినవారు ఎంతగా వీరిని ప్రభావితం చేశారంటే అస్తిత్వవాదులు, విప్లవవాదులు, సామాజిక సమస్యల మీద కవిత్వం రాసే ఎవరితోనో వీరికి సాంగత్యమే లేకుండా పోయింది. మొదట్లో ఉన్నా తర్వాత్తరువాత అది అంతరించి పోయింది.

సరే, మరికొంత కాలం గడిచింది.. ఈ మిడిసిపడ్డ కవులంతా ఒక్కొక్కరూ మాయమైపోతూ వస్తున్నారు.. చాలామంది ఫేస్‌బుక్‌లో కనబడ్డమే మానేసారు. ఏ గ్రూపుల నుంచి ఎదిగొచ్చారో వాటి మీదే జోకులెయ్యడం.. వాటికి వ్యతిరేకమవ్వడం కూడా జరిగిపోయింది.. ఫేస్‌బుక్‌లోకి రాట్లేదు అని ‘మేధావు’ల్లాగా అనేదాకా వచ్చింది. మొత్తంగా సామాజిక సమస్యలకు వీరు మొత్తంగానే స్పందించడం మానేసారు. పుట్టలోని చెదలు పుట్టవా గిట్టవా లాగా తయారయింది కొందరి పరిస్థితి.

తమ ఇంటి కాడ, కుటుంబంలో, కులంలో, మతంలో, తమ ఊర్లలో, ప్రాంతంలో ఉన్న సమస్యల పట్ల స్పందించే గుణం కోల్పోయి, ముఖ్యంగా ఆ పెయిన్‌ను కోల్పోయి జడపదార్ధాలుగా మారిపోతున్నారు. కంటికి సూటిగా కనిపించే ప్రేమ ప్రకృతి అందం తప్ప ‘కాళ్ల కింది నేల కోతకు గురవుతున్న’ విషయం పట్టని స్థితి ఇది. ఇదే ఇవాళ దేశాన్ని కుదిపేస్తున్న రోహిత్‌ వేముల ‘హత్య’ పట్లగాని, హిందూత్వవాదుల, బ్రాహ్మణీయ ఆధిపత్య శక్తుల దాడుల పట్ల గాని ఆయా కవుల నుంచి స్పందన కరువైన పరిస్థితిని అద్దం పడుతున్నది. పైగా కొందరు ‘కవుల’ మనుకుంటున్నవారు కొత్తగా తమ వెనుకబాటుతనాన్ని బట్టబయలు చేసుకుంటూ తామేదో కొత్త విషయాన్ని కనుగొన్నట్లు పోస్టులు పెట్టే స్థాయికి ఈ పరిస్థితి దారితీసింది. ఈ సందర్భంలోనే ఫేస్‌బుక్‌ ‘యువ’, ‘నవ’ కవులను, ‘పెద్ద’ కవులమైపోయామనుకుంటున్న వారిని ‘గౌతమి మాసుల’ (Gouthami Masula) నిగ్గదీసి అడిగారు.. ఇలా-

 

”కవులెక్కడ ? మరీ ముఖ్యంగా యువకవులు 

ఏ అమ్మాయి పిరుదుల మీద పద్యాల్లో బిజి ఉన్నారో తెలుసుకోవచ్చా ? (vis-A_vis ) 
అత్యాచారం లాంటి కేసులకి వద్దన్నా బక్కెటడు కవిత్వం గుమ్మరించి మొసలి కన్నీరు కార్చే కవులెక్కడ ? 
అమ్మ దినం అయ్యా దినం ఆ దినం ఈ దినం అనగానే ఉరుక్కుంట వచ్చి ఫేస్బుక్ నిండా బరికి పోతారు వద్దురాభై అంటే కూడా అట్లాంటి కవులెక్కడ ? 
హత్య అంటే భయపడ్డారా ? లేక ఆకుకి పోక కి అందని చిదానంద స్వాముల అవతారం ఎత్తారా ?

రోహిత్ హత్యకి ప్రో గానే రాయమని కాదు కనీసం ఒక ఇస్శ్యు జరిగినప్పుడు మనకి ఎదో ఒక అభిప్రాయం లేకుండా అభావంగా బ్రతికేసే దిక్కుమాలిన సేఫ్ ప్లే ఇపుడు కొత్త తరం కూడా నేర్చుకుంది అంటే మాత్రం ఇన్నాళ్ళు వీళ్ళనా అభిమానించి వాళ్ళ వాక్యం కోసం ప్రపంచంతో పోరాడింది అని అసహ్యం వేస్తుంది

రైటో మేమంతా అంటీ సోషల్ ఎలిమేంట్స్ ఒప్పుకుంటున్నా. కానసలు మండిపోతున్న సోషల్ ఎలిమెంట్ మీద కూడా నోరిప్పలేని కలం ఎందుకు 
ఇదంతా మానవతా వాదం మేమసలు కులం మతం లేని సొసైటీ నే చూడాలనుకుంటున్నాం అంటే మాత్రం మీ అంత సమస్య ని వదిలిపోయే పిరికి సన్నాసులు లేరని ఘంటాపథంగా రాసివ్వగలను స్టాంప్ పేపర్ మీద.” (జనవరి 22, సా. 6:53)

అయితే, ఫేస్‌బుక్‌ వల్ల ఇంకా ఎందరో కొత్తవాళ్లు పుట్టుకొస్తున్నారు. వారికి కూడా సరైన దిశానిర్దేశం లేదు. వారి పరిస్థితి కూడా రేపు ఇంతే. అందుకని, కనీసం ఆయా గ్రూపులవాళ్లు, కవిత్వ ప్రేమికులు కొత్తవారితోనైనా కవులనుకునేవారికోసమైనా, కవిత్వం పట్ల తపన ఉన్నవారికోసమైనా కొన్ని అంతర్గత సమావేశాలు, గ్రూప్‌ డిస్కషన్స్‌ పెట్టి భావ సంఘర్షణకు, భావజాలాల సంఘర్షణకు తావు కల్పిస్తే తప్ప కొత్తతరం ఎదిగివచ్చి నిలదొక్కుకునే పరిస్థితి లేదు. అందుకు వారు పూనుకోవాలని, పూనుకున్నవారికి సహకరించాలని మనవి.

*