విమర్శ గురించి నాలుగు వాక్యాలు!

 

అసలు విమర్శ అవసరమంటారా అంటే చాలామంది అవసరమే అని అంటారు విమర్శ ప్రయోజనం ఏమిటి అంటే రకరకాలుగా స్పందిస్తారు.

ఒక కవిత చదివిన తరువాత మీ అభిప్రాయం చెప్పండి అంటే మాత్రం చాలామంది వెనుకాడుతారు ఎందుకంటే దీన్లో చాలా రాజకీయం ఉందికనక అంటాను నేను. అభిప్రాయం చెప్పడంలో రాజకీయం ఏముందని మీరు అనుకోవచ్చు కాని కాస్త జాగ్రత్తగా ఆలోచిస్తే మీకే అర్థమౌతుంది. ఎంత తెలివిగా వ్రాసామని అనుకున్నా చదివిన వారికి ఇట్టే అర్థమైపోతుంది మీరు రచయిత పార్టీనా లేక వ్యతిరేకించే పార్టీనా అన్న సంగతి. అభిప్రాయాన్ని అమాయకంగా వెలిబుచ్చే తరం కనుమరుగై చాలా కాలమైంది. లౌక్యం రాజకీయం సర్వసాధారణ మైపొయింది పల్లెటూళ్ళలో కూడా. రోడ్ మీద  నడుస్తున్నప్పుడు అటూ ఇటూ చూసి ఎలా నడుస్తామో అంత జాగ్రత్తగానూ అభిప్రాయాలు చెప్పాలి . విమర్శలు వ్రాయాలి. అవకాశం దొరికింది కదా అని అవాకులూ చెవాకులూ వ్రాస్తే అంతే సంగతులు. ఎక్కడో అక్కడ దొరక్కపోవు అక్కడ తొక్కేస్తారు.

అందుకే అంటున్నాను అభిప్రాయప్రకటన అనుకున్నంత సులభంకాదు. ఏదోఒక పార్టీ లోకి మిమ్మల్ని నెట్టేస్తారు మీ అభిప్రాయాన్ని లేక మీ విమర్శనీ ఆధారం చేసుకొని.

images

సరే అభిప్రాయప్రకటన చేసేటప్పుడు పాటించాల్సిన విధులేమన్నా ఉన్నాయా అంటే చాలానే ఉన్నాయని చెప్పాలి. మొట్టమొదటిది కవితని పదిసార్లు పైనించి కిందికీ కిందినించి పైకీ చదవాలి. కవిత్వం అంటే ఏమిటో కూడా క్షుణ్ణంగా తెలిసి ఉండాలి. కవిత్వానికీ ఫక్తు వచనానికీ గల ముఖ్యమైన  తేడాలు తెలిసి వుండాలి. అసలైన రసజ్ఞత ఉండాలి. కవిత్వం అంటే అమితమైన ప్రేమ కూడా ఉండాలి. కవిత్వ ఆల్కెమీలో ఉపయోగపడే పదాలు, పదబంధాలు, పదచిత్రాలు, ఉహాత్మక వై చిత్ర్యాలు,వాక్యవిన్యాసాలు, బింబ ప్రతిబింబ రహస్యాల గురించి  క్షుణ్ణంగా తెలిసి వుండాలి. అప్పుడే ఒక నాణ్యమైన నిష్పక్షపాత మైన విమర్శ వ్రాయగల సత్తువ కలుగుతుంది. ఇవేమీ తెలియకుండా విమర్శ వ్రాయకూడదా అంటే మహరాజులా వ్రాయచ్చు

 

కానీ ఆ ప్రయత్నం నుంచి ఎటువంటి ప్రతిఫలం ముట్టాలో అటువంటి ప్రతిఫలమే ముడుతుంది. విమర్శకుడు గనక సృజనాత్మకతని జోడించి కవిత తాలూకు అంతరార్ధాన్ని అందుకుని వివరించ గలిగితే ఇంకేముంది కళ్లముందు ఒక మంచి సాహిత్య విమర్శ దర్శనమిస్తుంది.

 

అయితే ఒక కవిత మనకి సరిగ్గానే  అర్దం అయిందని గారంటీ ఏమిటి – ఎలా నిర్ణయిస్తాం. ఇదంత తేలికైన ప్రశ్న కాదు. చాలా సార్లు మామూలు ఫక్తు వచనపు పలుకులనే మనం అపార్ధం చేసుకుంటున్న సందర్భాలు ఎన్నో వుండగా గుప్తనిధి లాంటి కవితని అర్ధం చేసుకోవడంలోని కష్టం మనకి తెలియంది కాదు.అందుకని మనకు మరికొంత సమాచారం అవసరమనిపిస్తుంది. కవి ఆ కవితని ఏ సందర్భంలో వ్రాశాడో తెలిస్తే కొంత

ప్రయోజనం ఉండొచ్చు. నర్మగర్భితంగా ఉంటుందికదా కవిత. ఆ పై పొరని సున్నితంగా కవిత యొక్క అర్ధం చిన్నాభిన్నం కాకుండా అర్ధం చేసుకోవాలంటే గట్టి ప్రయత్నమే చెయ్యాల్సి ఉంటుంది. చాల తేలికైన వాక్యాలే కదా అనుకున్నామో పప్పులో కాలెసినట్లే అవుతుంది.

 

ఒక కవిత వ్రాసిన కవి తాలూకు వ్యక్తిగత జీవిత విశేషాలు తెలిస్తే ఇంకా మంచిది. అయితే మనకి కవిత మాత్రమే ముఖ్యం అన్న సంగతి మర్చి పోకూడదు.

 

విమర్శ వ్రాయాలనుకునే వాళ్ళు తప్పకుండా గొప్ప ప్రఖ్యాతి చెందిన విమర్శకుల పుస్తకాలు జాగ్రత్తగా అర్ధం చేసుకుంటూ చదవటం బాగా ఉపకరిస్తుంది. విమర్శ మనది కావాలంటే సరయిన అధ్యయనం చాలాచాలా అవసరం. విమర్శ వ్రాయడం దాన్ని అందరి మెప్పూ సంపాదించేలా వ్రాయడం అంత తేలికేం కాదు.

ప్రయత్నిస్తే సాధ్యపడవచ్చు. ప్రయత్నించండి. శుభం భూయాత్!

సుమనశ్రీ

SUMANASRI_PHOTO