రెహ్మానుకి వేటూరి అందం!

ఈ జనవరి 6 న యాభై ఏళ్ళు పూర్తిచేసుకున్న ఏ. ఆర్. రెహ్మాన్ ఎందరో సంగీతాభిమానుల గుండెల్లో స్థిరనివాసం ఏర్పరుచుకుని తనదైన చరిత్ర సృష్టించుకున్నారు. తెలుగు పాటని పునర్నిర్వచించిన పాటల రచయితగా తెలుగుని ప్రేమించే వారి గుండెల్లో శాశ్వత స్థానాన్ని పొందిన వేటూరి జయంతి కూడా జనవరిలోనే (జనవరి 29).  ఈ సందర్భంగా వీరిద్దరి కాంబినేషన్ లో వచ్చిన కొన్ని చక్కని పాటలని గుర్తుచేసుకుందాం.

వేటూరికి సంగీత దర్శకుడు రెహ్మాన్ తో సన్నిహితమైన అనుబంధం ఉందని చాలా మందికి తెలియదు. రెహ్మాన్ దిలీప్‌గా రాజ్-కోటి వంటి సంగీతదర్శకుల వద్ద సహాయకుడిగా ఉన్న రోజులనుంచే వారి పరిచయం మొదలైంది. ఒకసారి వేటూరి రెహ్మాన్‌కి ఎవరి గురించో చెప్తూ,  “ఆయన పక్కా జంటిల్మేన్!” అన్నారుట. రెహ్మాన్‌కి ఈ ఎక్ష్ప్రెషన్ చాలా నచ్చి, “గురూజీ, ఇది ఏదైనా పాటలో వాడండి!” అని అడగడం “సూపర్ పోలిస్” సినిమాలో వేటూరి “పక్కా జంటిల్మేన్ ని, చుట్టపక్కాలే లేనోణ్ణి, పట్టు పక్కే వేసి చక్కా వస్తావా?” అని పల్లవించి ఆ కోరిక తీర్చడం జరిగింది. ఇలా వారిద్దరి స్వర-పద మైత్రి గొప్పది! కొత్తపుంతలు తొక్కుతున్న రెహ్మాన్ సంగీతానికి తానూ గమ్మత్తైన తెలుగు పదాలను పొదిగానని వేటూరి “కొమ్మ కొమ్మకో సన్నాయి” లో చెప్పుకున్నారు! అలా పుట్టినవే “విదియా తదియా వైనాలు”, “జంటతోకల సుందరి” వంటి ప్రయోగాలు!

రెహ్మాన్ పాటలని తెలుగులో వినడం కష్టం అనీ, లిరిక్స్ చెత్తగా ఉంటాయనీ, కాబట్టి తెలుగు గీతరచయితలకి (వేటూరితో సహా!) ఓ దణ్ణం పెట్టి, హిందీనో తమిళాన్నో నమ్ముకోవడం మంచిదనే అభిప్రాయం ఒకటి ఉంది! ఇందులో కొంత వాస్తవం లేకపోలేదు. ఇది ముఖ్యంగా రెహ్మాన్ డబ్బింగ్ సినిమాలతో వచ్చే చిక్కు. “సూపర్ పోలీస్”, “గ్యాంగ్ మాస్టర్”, “నాని” వంటి రెహ్మాన్ తెలుగు సినిమాల్లో ఈ సమస్య అంత కనిపించదు.  అయితే రెహ్మాన్ – వేటూరి కాంబినేషన్‌లో చాలా చక్కని డబ్బింగ్ పాటలూ ఉన్నాయి.  కాస్త శ్రద్ధపెట్టి వింటే సాహిత్యాన్ని బాగా ఆస్వాదించొచ్చు. వేటూరిని స్మరించుకుంటూ, రెహ్మాన్ కి అభినందనలు తెలుపుకుంటూ మచ్చుకి ఓ మూడు పాటలు చూద్దాం!

మేఘాలు గాయపడితే మెరుపల్లే నవ్వుకుంటాయ్!

వేటూరి డబ్బింగ్ పాటలని కూడా గాఢత, కవిత్వం కలిగిన తనదైన శైలిలో రాశారు. బొంబాయి సినిమాలో “పూలకుంది కొమ్మ, పాపకుంది అమ్మ” అనే పల్లవితో వచ్చే పాటలో చాలా స్పందింపజేసే భావాలు ఉన్నాయి. పెద్దలనీ, సమాజాన్నీ ఎదిరించి పెళ్ళి చేసుకున్న యువజంట, తమ జీవితాన్ని ప్రేమతో, ఆశావహ దృక్పథంతో ఎలా దిద్దుకున్నారో వివరించే పాట ఇది. పాట మొదట్లోనే వచ్చే ముద్దొచ్చే వాక్యం –

నింగీ నేలా డీడిక్కి, నీకూ నాకూ ఈడెక్కి!

ఇది నేలనీ ఆకాశాన్నీ కలిపే ప్రణయతరంగమై ఎగసిన ఆ పడుచుజంట హృదయస్పందనని ఆవిష్కరించే వాక్యం. “డీడిక్కి” అనే పదం వాడడం, దానికి “ఈడెక్కి”తో ప్రాస చెయ్యడం అన్నది వేటూరిజం! సినిమా సందర్భంలో తన శ్రీమతి గర్భవతి అయ్యిందన్న ఆనందంలో ఆ భర్త ఉంటాడు కనుక పసిపిల్లలకి వాడే “డీడిక్కి” అనే పదాన్ని వేటూరి వాడారు!

గుండెలో ఆనందం, తలపులో ఉత్సాహం నిండినప్పుడు జీవితం ఎలా ఉన్నా గొప్పగానే అనిపిస్తుంది. ఆ జంట అచ్చంగా ఇలాగే ఉన్నారు. పువ్వులు నవ్వు లేకుండా దిగులుగా ఉండవు,  ఎగిరే గువ్వలు కన్నీళ్ళు పెట్టుకోవు అని చెబుతూ “సూర్యుడికి రాత్రి తెలీదు” అంటూ వచ్చే భావం గొప్పగా ఉంటుంది –

పున్నాగ పూలకేల దిగులు?

మిన్నేటి పక్షికేది కంటి జల్లు?

రవి ఎన్నడూ రాత్రి చూడలేదు

స్వర్గానికి హద్దూ పొద్దూ లేనే లేదు

జీవితమనే ప్రయాణం సుఖవంతంగా ఉండాలంటే లగేజీ తగ్గించుకోవాలి. “ఓటమి బరువు” మోసుకుంటూ వెళ్ళినవాళ్ళకి బ్రతుకంతా తరగని మోతే! మేఘాలు సైతం ఢీకొని గాయపడ్డాక మెరుపులా గలగలా నవ్వేసుకుని చకచకా సాగిపోవట్లేదూ? ఎంత బావుంటుందో ఈ ఎక్స్ప్రెషన్!

కవ్వించాలి కళ్ళు, కన్నెమబ్బు నీళ్ళు

మేఘాలు గాయపడితే మెరుపల్లెయ్ నవ్వుకుంటాయ్

ఓటమిని తీసెయ్ జీవితాన్ని మోసెయ్

వేదాలు జాతిమత భేదాలు లేవన్నాయ్

 

ఈ పాటలో వచ్చే ఇంకా కొన్ని లైనులు చాలా బావుంటాయి. “ఎగరెయ్యి రెక్కలు కట్టి ఎదనింక తారల్లోకి” అనడంలో కవిత్వం, ఆశావహ దృక్పథం కనిపిస్తాయి. “అనురాగం నీలో ఉంటే ఆకాశం నీకు మొక్కు!” అనడం ఎంత గొప్ప భావం! ప్రేమమూర్తులకు ప్రకృతి సమస్తం ప్రణతులర్పించదూ?

 

ఈ పాటని యూట్యూబులో చూడొచ్చు – పూలకుంది కొమ్మ

 

విరబూసెను విరజాజే ఏ మంత్రం వేశావో!

ఇద్దరు సినిమా అనగానే “శశివదనే” పాట చప్పున గుర్తుకు వస్తుంది. కానీ అదే సినిమాలో ఉన్న “పూనగవే పూలది” పాట కూడా ఆణిముత్యమే. ఎంతో సున్నితంగా, అందంగా, స్త్రీలకి మాత్రమే సాధ్యమయ్యేలా ఒక అమ్మాయి తన మౌన ప్రణయారాధనని నివేదించుకునే పాట!  పల్లవిలో వినిపించే పదాలు ఎంతో లలితంగా, ట్యూన్‌కీ భావానికి తగ్గట్టు ఉంటాయి –

నగవే పూలది

లేనగవే వాగుది

మౌనముగా నవ్వనీ, నీ కౌగిలి పూజకి!

“మౌనంగా కౌగిలి పూజకి నవ్వడం” – ఎంత అద్భుతమైన ఎక్స్ప్రెషన్!  సుమబాల నవ్వునీ, సెలయేటి పాటనీ, (బైటపడలేని) చినదాని మౌన ప్రేమనీ గమనించే పురుషుడు ధన్యుడు!

ఇంతకీ ఆ అమ్మాయికి తను ప్రేమలో పడ్డానని ఎలా తెలిసింది? అతను చెంత ఉన్నప్పుడు విరబూసిన విరజాజై తన కన్నెతనం గుబాళించినప్పుడు, చేమంతుల పూరేకులు ప్రేమలేఖలై అతన్నే గుర్తుచేసినప్పుడు! ఎంత కవిత్వం! ఇంత ప్రేమ తనలో ఉన్నా గ్రహించని ప్రియునికి అభ్యర్ధనగా “ఒక్క సారి నన్ను చూడు, నువ్వే ఉసురై (ప్రాణమై) నా అణువణువూ నిండి ఉన్నావని తెలియక పోదు” అని జాలిగా అడగడం కదిలిస్తుంది –

విరబూసెను విరజాజే ఏ మంత్రం వేశావో

చేమంతుల నీడలలో తెలుసుకుంటి నీ వలపే

ఒకనాడైనా శోధించవా అణువణువు ఉసురవుతాలే!

“నాలోని తీయని అనుభూతులన్నీ నీ వల్లనే!” అనడం నుంచి, “నువ్వు లేక నేను లేను” అంటూ తనలోని ప్రేమ తీవ్రతని కూడా ఎంతో అందంగా వ్యక్తీకరించడం రెండో చరణంలో కనిపిస్తుంది. తమిళ భావాన్ని ఎంత అందంగా వేటూరి తెలుగు చేశారో ఇక్కడ. “తొలిదిశకు తిలకమెలా” అనడంలో శబ్దంపై వేటూరి పట్టు తెలుస్తుంది. ఈ వాక్యమనే కాదు, మొత్తం పాటలోనే ఎంతో శబ్దసౌందర్యం కనిపిస్తుంది!

నీలవర్ణం సెలవంటే ఆకసమే గాలి కదా?

సూర్యుడినే వేకువ విడితే తొలిదిశకు తిలకమెలా

నన్నికపై విడిచావా నా ఉసురిక నిలవదులే

 

ఈ పాటని యూట్యూబులో చూడొచ్చు (50:30 నుంచి)  – పూనగవే పూలది

 

వానొస్తే నీవే దిక్కు!

దాశరథి రంగాచార్య గారు ఓ వ్యాసంలో ఒక అందమైన ఉర్దూ షాయరీ గురించి చెప్పారు.  ఇద్దరు ప్రేయసీ ప్రియులు రాత్రి రహస్యంగా కలుస్తారు. బైట వర్షం పడుతోంది. ప్రియుడు వర్షంలోకి వెళ్ళి తడిసి ఆనందిద్దామంటాడు. మగవాళ్ళింతే!  ఆవేశం ఎక్కువ, ఆలోచన తక్కువ. ఆడవాళ్ళకి స్పృహ ఉంటుంది కాస్త! సరసానికి గోప్యం ఉండద్దూ? అందుకే ప్రియురాలు అంటుంది – “వర్షం వర్షం అంటావ్. ఏముంది అక్కడ? నా కళ్ళలోకి చూడు – నీలి మేఘం ఉంది, మెరుపు ఉంది, తడి ఉంది. హాయిగా నా కళ్ళల్లో కొలువుండు! ఎంతమందికి ఈ అదృష్టం వస్తుంది?”

వేటూరికి (లేదా తమిళ రచయితకి) ఈ కవిత తెలుసో లేదో కానీ, రిథం సినిమాలోని “గాలే నా వాకిటకొచ్చె” పాట మొదటి చరణంలో పంక్తులు విన్నప్పుడల్లా ఆ ఉర్దూ కవితే గుర్తొస్తుంది నాకు!

 

అతడు: ఆషాఢ మాసం వచ్చి వానొస్తే నీవే దిక్కు

నీ ఓణీ గొడుగే పడతావా?

ఆమె: అమ్మో నాకొకటే మైకం అనువైన చెలిమే స్వర్గం

కన్నుల్లో క్షణమే నిలిపేవా?

ఈ పాటలో “గాలిని” ప్రేమగా వర్ణిస్తాడు కవి. గాలి మెల్లగా వచ్చి తలుపు తట్టిందిట. “ఎవరోయ్ నువ్వు?” అంటే “నేను ప్రేమని!” అందిట. “ఆహా! మరి నిన్నామొన్నా ఎక్కడున్నావ్? ఇన్నాళ్ళూ ఏమయ్యావ్?” అని అడిగితే – “నీ శ్వాసై ఉన్నది ఎవరనుకున్నావ్, నేనే!” అందిట. ఇదో చమత్కారం!

గాలే నా వాకిటకొచ్చె, మెల్లంగా తలుపే తెరిచె

ఐతే మరి పేరేదన్నా, లవ్వే అవునా?

నీవూ నిన్నెక్కడ ఉన్నావ్, గాలీ అది చెప్పాలంటే

శ్వాసై నువు నాలో ఉన్నావ్ అమ్మీ అవునా?

 

తెమ్మెరలా హాయిగా సాగే ఈ ప్రేమపాటలో రెండో చరణంలో చక్కని శృంగారం కనిపిస్తుంది. ప్రియురాలు ముత్యంలా పదిలంగా దాచుకున్న సొగసుని పరికిస్తూ తన్మయుడై ఉబ్బితబ్బిబైపోతున్న ప్రియుని మనస్థితికి “ఎద నిండా మథనం జరిగినదే!” అంటూ ఎంత చక్కని అక్షరరూపం ఇస్తారో వేటూరి!

 

ఆమె: చిరకాలం చిప్పల్లోన వన్నెలు చిలికే ముత్యం వలెనే

నా వయసే తొణికిసలాడినదే!

అతడు: తెరచాటు నీ పరువాల తెరతీసే శోధనలో

ఎదనిండా మథనం జరిగినదే!

ఈ చరణం చివరలోనే వేటూరి చిలిపితనాన్ని చూపెట్టే ఓ రెండు వాక్యాలు ఉంటాయి. ఆ వాక్యాలని ఎవరికి వారు అర్థం చేసుకుని ఆనందించాల్సిందే, వివరిస్తే బాగుండదు!

అతడు: కిర్రుమంచమడిగె కుర్ర ఊయలంటే సరియా సఖియా?

ఆమె: చిన్నపిల్లలై మనం కుర్ర ఆటలాడితే వయసా వరసా!

 

ఈ పాటని యూట్యూబులో చూడొచ్చు – గాలే నా వాకిటకొచ్చె!

 

 

 

 

 

 

హ్యాపీ బర్త్ డే !

Artwork: Mandira Bhaduri

Artwork: Mandira Bhaduri

1

 

నాకు పుట్టినరోజులు జరుపుకోవడం ఇష్టం ఉండదు ! శ్రీరామనవమి, కృష్ణాష్టమి జరుపుకున్నట్టు మన జయంతి ఉత్సవాలు మనమే జరుపుకోవడానికి ఏమి సాధించామని? “నేను పుట్టానహో !” అని గొంతెత్తి అరవడానికి చేసిన ఘనకార్యమేమిటని? లోకానికి వెలుగునిచ్చే మహా మహా సూర్యుడే రోజూ సైలంటుగా వచ్చి వెళ్ళిపోతుంటాడు ! మనమెంత?

“నువ్వు మరీ ఎక్కువగా ఆలోచిస్తావోయ్ ! ఆనందంగా ఓ రోజు సెలబ్రేట్ చేసుకోడానికి మనం పెట్టుకున్నవే ఈ పుట్టినరోజులూ పండగలూ వగైరా . పెద్ద కారణం ఉంటేనే తప్ప నేను నవ్వను అని తీర్మనించుకు కూర్చోకుండా ముందు నవ్వడం మొదలుపెడితే కారణాలు అవే పుట్టుకొస్తాయి . కాబట్టి నీ పుట్టినరోజు జరుపుకోవడంలో తప్పేమీ లేదు !” అని నాకు లెక్చర్లు పీకిన వాళ్ళు లేకపోలేదు.

వాళ్ళకి నేనిచ్చే సమాధానం ఒకటే –  “అయ్యా, నేను నవ్వననీ అనట్లేదు, ఏడుస్తూ కూర్చుంటాననీ అనట్లేదు. నా పుట్టినరోజు నేను జరుపుకోను అంటున్నానంతే . ఎవడి పిచ్చి వాడికి ఆనందం అన్నారు . నా ఆనందానికి నన్ను వదిలెయ్యొచ్చు కదా ! మీ ఆనందాలన్నీ నాపై రుద్దాలనే దుగ్ధ మీకెందుకు?”.

దాంతో “వీడికి చెప్పడం మన బుద్ధి తక్కువ !” అనుకుని జనాలు నన్ను వదిలేశారు . మా ఇంట్లో వాళ్ళతో సహా !

చిన్నప్పుడయితే పుట్టినరోజు కోసం చాలా ఆత్రంగా వేచి చూసే వాడిని . పుట్టినరోజుకి నెల రోజుల ముందే అమ్మ కొత్తబట్టలు కుట్టించడానికి టైలర్ దగ్గరకి తీసుకెళ్ళడం, పుట్టినరోజున నాన్న షాపుకి తీసుకెళ్ళి నీకు నచ్చినది కొనుక్కో అనడం, క్లాసులో చాక్లెట్లు పంచడం, స్నేహితులు (ముఖ్యంగా క్లాసులో అమ్మాయిలు!) నన్ను విష్ చెయ్యడం వగైరా విషయాలు ఎంతో థ్రిల్లింగ్ గా ఉండేవి . కానీ పెద్దవుతున్న కొద్దీ ఆసక్తి తగ్గిపోతూ వచ్చింది . పాతికేళ్ళొచ్చాక కూడా ఇంకా పిల్లాడిలా కేక్ కట్ చేసి, కొవ్వెత్తులు ఊదుతూ ఉండడం చాలా సిల్లీగా అనిపిస్తుంది నాకు. అందుకే నేను ఇవేమీ చెయ్యను . గుడికెళ్ళి దేవుడికి –  “నన్ను పుట్టించి నువ్వు చేసిన తప్పుని మహాపరాధంగా మార్చకుండా ఉంచడానికి నా వంతు నేను చేస్తున్న ప్రయత్నానికి నీ సాయం అందించు స్వామీ!” అని ఓ దణ్ణం పెట్టుకుంటాను . తర్వాత ఓ మూల కూర్చుని, “నేను ఇన్నేళ్ళ జీవితంలో సాధించినదేమిటి, ఇక ముందు జీవితంలో అధిరోహించాల్సిన శిఖరాలేవిటి?” అని ఆలోచిస్తాను . కొంతసేపటికే తల వేడెక్కిపోతుంది ! ఇంత క్లిష్టమైన ప్రశ్నలు వేసుకోవడం ఆరోగ్యానికి హానికరం అని నిశ్చయించుకుని ఫేస్బుక్ ఓపెన్ చేసుకుని రిలాక్స్ అవుతాను !

2

“మన పుట్టినరోజుని ఎంత మంది గుర్తుపెట్టుకుని విష్ చేస్తే మనకి అంత మంది నిజమైన స్నేహితులు ఉన్నట్టనీ, అది అదృష్టమనీ” ఓ అమ్మాయి చెప్పింది . ఈ ఇంటర్నెట్, స్మార్ట్ ఫోన్ రోజుల్లో గుర్తుపెట్టుకోవడం లాంటి కష్టమైన పనులని ఎవ్వరూ చెయ్యట్లేదనీ, ఫోన్లే “టింగ్” అని మెసేజ్ ఇచ్చి మరీ బర్త్ డేలు గుర్తుచేస్తున్నాయనీ ఆ అమ్మాయికి చెబుదామనుకుని ఆగిపోయాను, మరీ “అన్ రొమాంటిక్” గా ఉంటుందేమోనని ! ఎంతైనా ఆ అమ్మాయి నాకు కాబోయే భార్య. పేరు హాసినీ!  మొన్నామధ్యే మాకు ఎంగేజ్మెంట్ అయ్యింది . పెద్దలు కుదిర్చిన సంబంధమే . తనూ నాలాగ బెంగుళూరులో సాఫ్ట్వేర్ ఉద్యోగం చేస్తోంది. ఓ వీకెండ్ నాడు మేము కలిసినప్పుడు ఆమె అన్న మాటలవి. “అవును, అదృష్టమే. నువ్వు నాకు దొరికినట్టు” అన్నాను. ఇలా లింకు ఉన్నా లేకున్నా పొగిడినట్టు మాట్లాడితే అమ్మాయిలకి నచ్చుతుందని నా ఫ్లాట్ మేట్ రవి సలహా ఇచ్చాడు. వాడు అమ్మాయిలని హ్యాండిల్ చెయ్యడంలో ఎక్స్పర్ట్, నేను నా ఎంగేజ్మెంట్ కి ముందు అమ్మాయిలని దూరం నుంచి చూసి ఆనందించడంతో సరిపెట్టుకున్నవాడిని !”

“హేయ్! వచ్చే నెల్లో నీ పుట్టినరోజు కదా!  సూపర్ గా పార్టీ ప్లాన్ చెయ్యాలి! రాత్రి పన్నెండింటికి నేనే  ఫస్ట్ విష్ చెయ్యాలి! రోజూలా నిద్రపోకు!“ – తను చాలా ఉత్సాహంగా చెప్పింది.

నాకసలే రాత్రి పదింటికల్లా పడుకోవడం అలవాటు. ఎవరైనా నిద్రలేపితే పరమ చిరాకు. అయినా చక్కగా సుప్రభాతం అయ్యి వెలుగొచ్చాక విష్ చెయ్యొచ్చు కదా! రాత్రికి రాత్రే, గడియారం పన్నెండు కొట్టిన వెంటనే విష్ చెయ్యాలనే వెర్రి తాపత్రయం నాకు అర్థం కాదు. ఇలా అర్థరాత్రీ అపరాత్రీ కాల్ చేసి ప్రేమాప్యాయతలూ, శుభాకాంక్షలు తెలియజేసే వాళ్ళకి వద్దని ఖచ్చితంగా చెప్పేస్తాను. అందుకే నన్ను ఎవడూ పుట్టినరోజు ముందురాత్రి కెలకడు. ఇక పార్టీలు పెట్టుకుని మరీ ఈ తంతు అంతా చెయ్యడం అంటే “బిగ్ నో!” నాకు!

కానీ ఈ అమ్మాయి నాకు కాబోయే భార్య అయిపోయింది. ఇప్పుడే ఇలాటి హెచ్చరికలు జారీ చేస్తే బెంబేలెత్తిపోతుంది. పోనీ తగ్గుదామా, ఎంతైనా కాబోయే భార్యే కదా? నో నో! పెళ్ళి అయ్యాక ఎలాగూ పెళ్ళాం ముందు హస్బెండ్  బెండ్ అవ్వక తప్పదు! కనీసం మిగిలిన ఈ కొద్ది రోజులైనా స్వేచ్ఛావాయువులు పీల్చుకోకపోతే ఎలా? ఇలా పరిపరి విధాల ఆలోచించి ప్రస్తుతానికి ఏదో దాటవేసే సమాధానంతో సరిపెడదామని నిశ్చయించాను.

“నిద్రపోవడమా! నో నో నో! అయినా నీ తలపుల్లో పడిమునకలేస్తున్న నాకు నిద్రేం పడుతుంది చెప్పు?”

హాసినీ మొహం వెలిగిపోయింది. అయినా వెంటనే –

“మరందుకేనా? రోజూ రాత్రి పదింటికే గుడ్ నైట్ చెప్పి పడుకుంటావ్. పెళ్ళి చేసుకోబోతున్న జంటలు రాత్రంతా ఫోన్‌లో కబుర్లు చెప్పుకుంటూ చందమామతో కలిసి జాగారం చెయ్యడం ఎంత బావుంటుందని?”

అమ్మో! బయటపడదు కానీ సరసురాలే! నేను తగ్గుతానా?

“అవునవును! మనలాంటి పెళ్ళి కాబోతున్న జంటలు కుదిరినప్పుడల్లా చాటుమాటుగా కలుసుకుని ముద్దులూ కౌగిలింతల్లో తేలిపోతుంటే సిగ్గుపడి చందమామ మబ్బుచాటుకి వెళ్ళిపోతున్నాడనీ విన్నాను.”

“ఓయ్! ఆగు! ఏమో అనుకున్నాను కానీ అబ్బాయిగారిలో రసికత బానే ఉందే.”

“అమ్మాయిలో రమణీయత ఉంటే అబ్బాయిలో రసికత అదే పుడుతుంది”

“ఆహా! చూస్తా చూస్తా. పెళ్ళయ్యి రెండు మూడేళ్ళు అయ్యాకా కూడా నువ్వీ మాటంటావో లేదో చూస్తా”

“చిత్తం, కాబోయే శ్రీమతి గారు!”

3

తెలివిగా నా బర్త్ డే సంగతి దాటవేశాను అనుకున్నాను కానీ హాసినీ ఏ మాత్రం మరిచిపోలేదు! ఆ రోజు తరువాత జరిగిన మా ప్రతి సంభాషణలో నా పుట్టినరోజు చోటు చేసుకునే ఉంది.  ఎంగేజ్మెంట్ అయిన మిగతా జంటలు ఏమి కబుర్లు చెప్పుకుంటూ ఉంటారో తెలీదు కానీ, మేము మాత్రం నా పుట్టినరోజు ఎలా జరుపుకోవాలి అని ప్రణాళిక వేస్తూ చాలా గంటలు గడిపాం. అసలు పుట్టినరోజు గురించి జనాలు అంతగా ఆలోచిస్తారని నాకు అప్పుడే తెలిసింది. కేక్ ఎక్కడ కొనాలి, ఎలాంటి కేక్ కొనాలి, కేండిల్ ఎలా ఉండాలి, దాన్ని ఎలా ఆర్పాలి, ఎలా కేక్ కట్ చెయ్యాలి… ఇలా ప్రతి విషయంలో ఇన్ని రకరకాల ఆప్షన్స్ ఉన్నాయని నాకు అసలు తెలీదు. పుట్టినరోజు పేరు  మీద చాలా అందమైన వ్యాపారం జరుగుతోందని అర్థమైంది.

తర్వాత విషయం గిఫ్ట్! తను నాకిచ్చే మొదటి గిఫ్ట్ కాబట్టి, నాకు చాలా స్పెషల్‌గా ఉండాలి కాబట్టి ఏం ఇవ్వాలా అని తెగ ఆలోచిస్తున్నానని చెప్పింది. “అబ్బే! మరీ అంత ఇదైపోకు. ఒక చిన్న ముద్దు ఇచ్చుకో చాలు” అని చెప్తే, “యూ నాటీ!” అని జోక్‌గా తీసుకుందే తప్ప పట్టించుకోలేదు!

అసలు ఇంత మంచి అమ్మాయి నాకు భార్యగా దొరకడం నా అదృష్టమో దురదృష్టమో తెలియట్లేదు. పెళ్ళికి ముందు ఏ చిన్న చిలిపిపని చెయ్యడానికి చాన్స్ ఇవ్వదాయె! అసలు మేం ఇద్దరం ఏకాంతంగా కలవకుండా జాగ్రత్త పడుతుంది. ఎప్పుడూ మేం కలిసేది కాఫీ షాప్స్, మాల్స్ ఇలా పబ్లిక్ ప్లేసుల్లోనే. ఓ సారెప్పుడో మా ఫ్లాట్ కి వచ్చినప్పుడు కూడా తన ఫ్రెండ్ ఇంకో అమ్మాయిని వెంటబెట్టుకుని వచ్చింది. ఆ అమ్మాయిని చూసి రవిగాడు ఫ్లాట్ అయ్యాడు కూడా. ఇప్పుడు నా ఫ్లాట్లో జరిగే నా బర్త్‌డే సెలబ్రేషన్‌లో ఆ అమ్మాయి మళ్ళీ వస్తుందన్న ఆనందంలో వాడున్నాడు! ఇలా నా పుట్టినరోజు పేరు చెప్పుకుని లోకం సమస్తం ఉత్సవాలు చేసుకుంటూ ఉంటే నేను శిలైన దేవుడిలా మిగిలాను!

హాసినీ నా పుట్టినరోజు గురించి చెప్పే విషయాలకి నేను శ్రోతగా ఉంటూ, “ఊ”, “అవునా” వంటి ఏకపదాలతో సమాధానం ఇస్తూ గడుపుతున్నాను. కానీ నేను చెప్పాల్సింది చెప్పక తప్పదు కదా! అప్పటికే ఏం చెప్పాలో ఆలోచించాను.  అది అందరు సాఫ్ట్వేర్ ఇంజనీర్లూ, తమ ప్రియురాలి ముందు, పెళ్ళాం ముందు, ఇంకా చెప్పాలంటే జీవితం ముందు వాడేదే – “ప్రాజెక్ట్ డెడ్లైన్”. జీవితం ఎంత డెడ్ అయిపోతున్నా ప్రాజెక్ట్ డెడ్లైన్ మీట్ అవ్వడం తక్షణావసరం మరి! దాని కోసం తమ జీవితాన్ని ధారపోయడం సాఫ్ట్వేర్ ఇంజనీర్లు చేసే గొప్ప త్యాగం! ఈ త్యాగం వల్ల లోకానికి ఉపయోగం ఏమిటన్న ప్రశ్న పక్కనపెడితే, త్యాగం త్యాగమే!  తిట్టుకుంటూ, తప్పదంటూ చేసే ఆ పనిని మొట్టమొదటిసారి ప్రియమైన అబద్ధంగా చెయ్యాలి నేను.

నా పుట్టినరోజుకు రెండు వారాల ముందు మొదటిసారిగా చెప్పాను తనకి.

“హనీ, (పరిచయం పెరిగాక ఇలా పేర్లు కుదిస్తే, ప్రేమ సాగదీయబడి కలకాలం వర్ధిల్లుతుందని రవిగాడి సలహా!), ఈ మధ్య ఆఫీసులో పని ఎక్కువ ఉంది. ఒక డెడ్ లైన్ కూడా ఉంది. ఆ రోజు ఎంత లేట్ అవుతుందో తెలీదు. ఎలాగూ నా పుట్టినరోజు వీకెండ్ రోజైన శనివారం వచ్చింది కాబట్టి శుక్రవారం రాత్రి కుదరకపోయినా, పక్కరోజు ఉదయం సెలబ్రేట్ చేసుకోవచ్చు!” అన్నాను, “ఉదయం” అన్న పదాన్ని నొక్కిపలుకుతూ!

“అదేంటి, అలా అంటావ్! ఎప్పుడు పన్నెండవుతుందా అని ఎదురుచూస్తూ, కదులుతున్న సెకండ్లని గుండె సవ్వళ్ళతో లెక్కెడుతూ, గడియారం ముల్లు వెంటే ప్రాణం పరిగెడుతున్నప్పుడు….ఆ ఎదురుచూపులు…ఆ థ్రిల్…అది వేరు! “

“నువ్వు కవిత్వం కూడా రాస్తావా? ముందే చెప్పుంటే నీ సంబంధం ఒప్పుకోకుండా జాగ్రత్త పడేవాణ్ణే!

“అబ్బా! విషయం అది కాదు! నువ్వు తెలివిగా తప్పించుకోకు! రాత్రే నీ బర్త్‌డే పార్టీ చెయ్యాలంతే! నైటవుట్లు చేసైనా సరే నీ ఆఫీస్ పని పూర్తిచేసుకో అప్పటికి!”

చచ్చాన్రా దేవుడా! ఈ అమ్మాయి చాలా సీరియస్‌గా తీసుకున్నట్టే ఉందే!  అయితే ఈ సారికి నా పట్టు సడలించక తప్పదా?

4

సోమవారం వచ్చేసింది! ఆ శనివారమే నా పుట్టినరోజు. ఆ శుక్రవారం రాత్రే మా ఫ్లాట్ లో బర్త్‌డే పార్టీ! నాకోసం మరీ ఎక్కువ మందిని పిలవకుండా మినహాయింపు ఇచ్చింది. నేనూ రవీ, హాసినీ, వాళ్ళ ఫ్రెండ్ మేం నలుగురమే! నా పుట్టినరోజు వాడి ప్రేమకి పుట్టినరోజు కావాలని రవిగాడు తెగ ప్రార్థనలు చేస్తున్నాడు.

నేనూ హాసినీ తాపత్రయం చూసి మెత్తబడ్డాననే చెప్పాలి! నాకు నచ్చని కేక్ కటింగ్లకీ, సెలబ్రేషన్స్ కీ  సిద్ధపడే ఉన్నాను.  తనని ఆనందపెట్టడం నా పట్టుదల కన్నా ముఖ్యం కావడం నాకే కొంత ఆశ్చర్యంగా ఉంది. ఇది నాలో మార్పో, ప్రేమో, ఏదో తెలీదు కానీ, ఏదేమైనా బావుంది!

ఇంతలో హఠాత్తుగా ఆఫీసులో అనుకోని అవాంతరం వచ్చింది – డెడ్ లైన్! కష్టమర్ కి కొత్త రిక్వయిర్మెంట్ రావడం వల్ల  కొన్ని ఫీచర్లు  తీసేసి ఈ వారమే డెలివరీ కావాలి అన్నాడు. మా కంపెనీ బిజినస్ కి క్రిటికల్ కష్టమర్ కాబట్టి, అది దాదాపు అసంభవమైన టార్గెట్ అయినా మా బాస్ సరే అనేశాడు. నేను లీడ్ కావడంతో మొత్తం బాధ్యత నాపైనే పడింది. ఇక ఆ వారం క్షణం తీరిక ఉండదని అర్థమైపోయింది.

నిజంగా తథాస్తు దేవతలు ఉంటారని తెలిసుంటే ఇంతకంటే మంచి కోరికలు కోరుకునేవాణ్ణి! కానీ నేనీ డెడ్ లైన్ కోరుకోవడంతో ఆ వారం అంతా నిద్ర మానుకుని మరీ పనిచెయ్యాల్సి వచ్చింది. హాసినీతో నా రోజూవారీ ముచ్చట్లూ కుదర్లేదు. పాపం తనూ అర్థం చేసుకుంది. ఎలాగోలా శుక్రవారం సాయంత్రానికల్లా మా రిలీజ్ అయిపోతుందన్న ఆశాభావంతో ఉంది. కానీ నాకు నిజం తెలుసు – ఎంత చెప్పుకున్నా ప్రేమికుల ఊసులూ, ఎంత పనిచేసినా ప్రాజెక్ట్ టాస్కులూ తరగవు!

శుక్రవారం ఉదయం వచ్చేసింది. అప్పటికి పరిస్థితి అంత గొప్పగా లేదు. డెవలప్మెంట్ దాదాపు అయిపోయినా ఇంకా కొన్ని బగ్స్ ఉన్నాయి. బగ్గులూ దగ్గులూ ఓ పట్టాన పోవు! నేను, మా టీంతో కలిసి ఎంత కష్టపడినా సాయంత్రం ఆరింటికి ఇంకా ఒక మేజర్ బగ్ మిగిలిపోయింది. అదొక్కటి ఫిక్స్ చేసేస్తే రిలీజ్ చేసేయ్యొచ్చు. కానీ అది “చిక్కదు దొరకదు” మోడ్ లో ఉంది. హాసినీ కి కాల్ చేసి పరిస్థితి చెప్పాను. రాత్రి పార్టీ సంగతి దేవుడెరుగు, మొత్తం వీకెండే గోవిందా అయిపోవచ్చు అని కూడా చెప్పాను!

తను చాలా నిరుత్సాహపడింది! అయినా పని సాధించే మార్గాలు వెతుకుతూనే ఉంది!

“పోనీ నేనే మీ ఆఫీస్ కి వచ్చి, కాంఫరెన్స్ రూంలో నీ బర్త్డే సెలబ్రేషన్ చేస్తే? మీ టీం కూడా రిలాక్స్ అయ్యినట్టు ఉంటుంది!”

“అసలే మా మేనేజర్ టెన్షన్‌తో చచ్చిపోతున్నాడు. మనం “హేపీబర్త్ డే” పాట పాడుకుని, కేకులు తింటూ సెలబ్రేట్ చేసుకుంటే చిర్రెత్తుకొస్తుంది ఆయనకి!”

తన వైపు నుంచి మౌనం! కొంత నెమ్మదిగా చెప్పాను –

“హనీ సారీ! మన మిడ్నైట్ సెలబ్రేషన్స్ ఇంక కుదరవులే. ఈ రాత్రి రిలీజ్ అయిపోతే వీకెండ్ జరుపుకుందాం నా పుట్టినరోజుని! సరేనా?”

“ఊ!” అంది, వినీ వినబడనట్టు. అంతలోనే గొంతెత్తి –

“కానీ రాత్రి 12 కి నేనే కాల్ చేసి విష్ చేస్తాను. నాదే మొదటి విష్ అవ్వాలి నీకు!”

నేను చిరునవ్వుతో – “సరే! సరే!” అన్నాను. నా చికాకు ఎక్కడికి పోయింది?

5

మేం అర్థరాత్రి నైట్ అవుట్ చెయ్యాల్సిన అవసరం లేకుండానే బగ్ దొరికి రాత్రి 11.30 కి రిలీజ్ పూర్తి చేశాం.  హాసినీకి చెబితే ఉత్సాహంగా ఎగిరి గంతేసి ఎక్కడో చోట నా బర్త్ డే సెలబ్రేషన్ చేద్దాం అంది కానీ, నేనే వద్దని కన్విన్స్ చేశాను. తను చాలా దూరంలో ఉంటుంది, టైం కూడా లేదు.  నా ఫ్లాట్ ఆఫీస్ కి దగ్గరే కావడంతో 11.45 కి ఇంట్లో ఉన్నాను. వెంటనే ఓ ఐదు నిమిషాల్లో షవర్ చేసి, మంచంపై నడుంవాల్చి హాసినీ కాల్ కోసం వైట్ చేస్తున్నాను. ఆ వారం అంత బాగా అలిసిపోయి ఉన్నానేమో, మొదటిసారిగా ప్రశాంతంగా అనిపించింది.

11:55…ఇంకా ఐదు నిమిషాల్లో తను కాల్ చేస్తుంది…

ప్రతి ఏడూ ఫోన్ ఆఫ్ చేసి పడుకునే నేను, చిత్రంగా తన ఫోన్ కోసం వైట్ చేస్తున్నాను! పెళ్ళి మనుషులని మార్చేస్తుంది అంటారు, అది ఎంత నిజమో తెలిసొచ్చింది. ప్రేమతో ఒకరినొకరు అర్థం చేసుకుని, ఒకరి కోసం ఒకరు సర్దుకుపోతూ ఉంటే, ఆ ఆనందం వేరు!

రింగ్ వినిపిస్తే నా ఆలోచనలనుంచీ బయటపడ్డాను. 12:00 అయినట్టుంది!

కానీ ఆశ్చర్యం! మోగింది ఫోన్ కాదు. టైం కూడా 6:15 చూపిస్తోంది. బయట తెల్లారినట్టుంది!

నాకేమయ్యిందో అర్థం కాలేదు! అంటే నిన్న రాత్రి నేను నిద్రపోయానా? బాగా అలిసిపోవడం వల్ల నిద్ర పట్టేసినట్టుంది. వెంటనే ఫోన్ లో మిస్డ్ కాల్స్ చూశాను, హాసినీ పాపం ఎన్ని సార్లు కాల్ చేసిందో అనుకుంటూ! మళ్ళీ ఆశ్చర్యం!

హాసినీ కనీసం ఒక్కసారి కూడా కాల్ చెయ్యలేదు. అదేంటి? ఇదంతా కలా నిజమా? ఈ రోజు నా పుట్టినరోజేనా? తేదీ కరెక్టుగానే చూపిస్తోందే ఫోన్‌లో!

ఇలా నేను ఆశ్చర్యపోతూ ఉండగా కాలింగ్ బెల్ మోగింది. ఇందాక నాకు మెలకువ వచ్చింది ఆ కాలింగ్ బెల్ కే అని అప్పుడు అర్థమైంది. ఇంత ఉదయాన్నే ఎవరు వచ్చారబ్బా అనుకుంటూ వెళ్ళి తలుపు తీశాను.

ఎదురుగా చిరునవ్వులు చిందిస్తూ నా హాసినీ! ఓ పూల బొకేతో! జీవితంలో అంత అందమైన ఉదయం ఎప్పుడూ ఎదురుకాలేదు నాకు!

“హ్యాపీ బర్త్‌డే! కాబోయే శ్రీవారూ!”

“హేయ్! హాసినీ! వాట్ ఏ సప్రైజ్! సారీ, నిన్న రాత్రి నిద్రపట్టేసింది, అయినా నువ్వు కాల్ చెయ్యలేదేంటి?”

“ఎందుకంటే నీకు రాత్రి 12 గంటలకి బర్త్డే విషస్ చెప్పడం నచ్చదు కాబట్టి!  చక్కగా తెల్లారి వెలుగొచ్చాక చెప్పొచ్చు కదా!  ఐనా చిన్నపిల్లల్లా ఇంకా కేకులు కట్ చెయ్యడం పార్టీలు చేసుకోవడం ఏంటి?” – కొంటెగా నవ్వుతూ, నన్ను అనుకరిస్తూ చెప్పింది!

చాలా ఆశ్చర్యపోయాను నేను! తనకు ఎలా తెలిసిపోయిందబ్బా!

“రెండు నెలల క్రితం నీ పుట్టినరోజు ప్లాన్ చేద్దాం అని రవిని అడిగితే, “ఆ పని అస్సలు చెయ్యకు! వాడికి నచ్చదు” అని నీ కథంతా చెప్పాడు. నాకు నీ పుట్టినరోజు సెలబ్రేట్ చెయ్యాలని చాలా ఉన్నా,  మంచి అమ్మాయిని కాబట్టి నీ ఇష్టమే నా భాగ్యం అనుకుని అడ్జస్ట్ అయిపోయాను”

నిజమే అర్థం చేసుకునే భార్య దొరకడం అదృష్టమే కదా!

“కానీ నిన్ను టీజ్ చెయ్యాలనిపించింది! అందుకే కావాలని నీ బర్త్ డే సెలబ్రేషన్ చేద్దామని నిన్నడిగా. నువ్వు వద్దంటావనే అనుకున్నా!  కానీ నువ్వు నా కోసం నీ పట్టుదలని వదులుకుని మరీ ఒప్పుకున్నావ్!  ఆఫీసులో పీకలదాకా పనున్నా నా కోసం నిన్న ఎర్లీగా రావడానికి ప్రయత్నించావ్! ఎంత ఆనందం వేసిందో! అయామ్ సో లక్కీ!”

హమ్మయ్య! “డెడ్ లైన్ బతికించిందిగా!” అనుకున్నాను మనసులో! ఏదేమైనా కాబోయే పెళ్ళాం మనసు దోచుకోవడం, తనని ఆనందపెట్టడం నాకూ ఆనందమే! ఇంత చక్కని సరదా అమ్మాయి ఎంత మందికి దొరుకుతుంది?

“హనీ! నేను అసలు లక్కీ, నువ్వు కాదు! పార్టీలేవీ చెయ్యకుండానే నా జీవితంలో గొప్పగా సెలబ్రేట్ చేసుకున్న పుట్టినరోజు ఇదే! నాకు వచ్చిన బెస్ట్ బర్త్ డే గిఫ్ట్ కూడా నువ్వే! ఎంత ముద్దొస్తున్నావో తెలుసా? మరీ మొదటిముద్దు పాచిమొహంతో పెడితే ఏం బావుంటుందని ఆగాను కానీ…”

“ఏయ్!” అంటూ తను నా గుండెలపై ఒదిగిపోయింది ప్రేమగా!

*

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

చీకటి మరకల ఉదయం

 

 -ఫణీంద్ర

~

 

1

 

కుక్కర్ మూడో కూత వేసింది! అప్పటికే టిఫిన్ చెయ్యడం పూర్తి చేసి, ఆఫీసుకి వెళ్ళే శ్రీవారికీ, స్కూలుకి వెళ్ళే కూతురుకీ ఆ రోజు వేసుకోవాల్సిన బట్టలు తీసిపెడుతున్న సుభద్ర వెంటనే బెడ్రూంలోంచి వంటింట్లోకి వచ్చి స్టవ్ ఆఫ్ చేసింది. ఏ పనిలో ఉన్నా చెవిని కుక్కర్ కూతలపై వేసి లెక్కతప్పకుండా మూడో కూత తరువాత ఠక్కున కట్టేసే ప్రజ్ఞ ఆమె సొంతం! కూతురూ, భర్తా హడావిడిగా రెడీ అయ్యే లోపు ఆమె వేడి వేడి టిఫిన్ టేబుల్ మీద సిద్ధంగా పెట్టి, లంచ్ బాక్సులు కూడా కట్టి ఉంచింది. ఏ రోజూ టైముకి రెడీ అవ్వని భర్తనీ, ఆ లక్షణమే పుణికిపుచ్చుకుని పుట్టిన పదేళ్ళ కూతురునీ చూసి ఆమె రోజూలానే ఓ చిరునవ్వు నవ్వుకుంది! భర్తనీ, కూతురునీ సాగనంపాక ఆమె చిక్కటి కాఫీ పెట్టుకుని వరండాలోకి వచ్చి, కుర్చీలో కూర్చుని, తాను మురిపెంగా కుండీల్లో పెంచుకుంటున్న పూలమొక్కల్ని చూస్తూ వేడి కాఫీని ఆస్వాదిస్తోంది. ఇలా రోజూ తనకంటూ కొంత సమయాన్ని కేటాయించుకుని రిలాక్స్ అవ్వడం ఆమెకి అలవాటు.

అది పూణే నగరంలో మూడంతస్తుల ఇల్లు. కింద ఇంటి ఓనర్లూ, రెండో అంతస్తులో అద్దెకి సుభద్రా వాళ్ళూ ఉంటున్నారు. ఇల్లు పాతదే కానీ, ఇంటి చుట్టూ పచ్చదనం, రెండో అంతస్తులో పెద్ద వరండా ఉండడంతో ముచ్చటపడి ఈ ఇల్లే అద్దెకి తీసుకోమంది, భర్తకి ఇంకో కొత్త అపార్ట్‌మెంటు నచ్చినా.  వరండాలో ఓ మూలకి ఉన్న మెట్లెక్కి వెళితే మూడో అంతస్తులో ఒక చిన్న సింగిల్ రూం ఉంటుంది, మిగతా అంతా ఖాళీ జాగా.  ఓ నెల క్రితం వరకూ ఓ తమిళ అమ్మాయి ఉండేది అక్కడ. సుభద్ర తరచూ రాత్రివేళ మేడ పైకి వెళ్ళి వెన్నెలని ఆస్వాదిస్తూ ఆ అమ్మాయితో కబుర్లు చెప్పేది. ఆ అమ్మాయి ఖాళీ చేశాక ఎవరో కుర్రాడు వచ్చాడు.

కాఫీ తాగుతూ పూలమొక్కల కేసి చూస్తున్న సుభద్రకి మేడ మెట్ల దగ్గరగా ఉన్న పూలకుండీల మధ్య ఓ మడత పెట్టిన కాయితం కనిపించింది. తీసుకుని చదివితే ఏదో కవిత –

నీకు పడ్డ మూడు ముళ్ళు

మన ప్రేమకి పడ్డ శాశ్వత సంకెళ్ళు

నీ పెళ్ళిమంటపాన ఆ అగ్నిహోత్రం

చితిమంటలపాలైన మన ప్రేమకి సాక్ష్యం

నీపై వాలే అక్షింతలు

మన ప్రేమసమాధిపై రాలే పూలు

చెలీ తెలుసుకో

నీ కళ్యాణ వైభవం

మన కన్నీటి తోరణం

ఆ మంగళ వాద్యం

మన గుండెల ఆర్తనాదం

 

ప్రేమ వైఫల్యపు బాధ నిండిన ఈ కవిత కొత్తగా వచ్చిన కుర్రాడు రాసిందే అయ్యి ఉండాలి అనుకుంది సుభద్ర. అతను తెలుగు వాడే అన్నమాట! కుర్రాడు సాఫ్ట్‌వేర్ ఉద్యోగిలానే ఉంటాడు. ఉదయం రెడీ అయ్యి ఆఫీసుకి వెళ్ళడం చాలా సార్లు చూసింది కానీ ఎప్పుడూ పలకరించలేదు. అతని వాలకం ఏదో తేడాగా అనిపించేది. ఓ నవ్వూ, ప్రశాంతత లేకుండా ఎప్పుడూ నిర్లిప్తంగా కనిపిస్తాడు. ఈ నెలరోజుల్లో ఒక ఫ్రెండు రావడం కానీ, ఓ పార్టీ చేసుకోవడం కానీ చూడలేదు. ఎవరితో కలవకుండా, మౌనంగా తనపని తాను చేసుకునే రకం కాబోలు! ఆ కవిత చదివాక అతని తీరుకి కారణాన్ని కొంత ఊహించగలిగింది. అతన్ని కలిసి మాట్లాడాలనిపించింది ఒక్కసారిగా సుభద్రకి. ఆఫీసుకి లేటుగా వెళతాడు కాబట్టి రూంలోనే ఉండి ఉంటాడు.

 

 

2

 

ఉదయ్‌కి మనసంతా చికాగ్గా ఉంది. అతనిలో నిత్యం రగిలే బాధకి సంకేతంగా నిప్పుల కొలిమిలాంటి సూర్యుడు ఆ రోజూ ఉదయించాడు. అతని భారమైన జీవితానికి ఇంకో రోజు జతకలిసింది. బతకడానికి డబ్బు కావాలి కాబట్టి ఓ ఉద్యోగం, ఆ ఉద్యోగానికి వెళ్ళడం కోసం ఓ మామూలు మనిషిలా కనిపించాలి కాబట్టి అలా ఉంటాడు కానీ తను ప్రాణంగా ప్రేమించిన వర్ష దూరమయ్యాక అతను మామూలుగా లేడు, ఎప్పటికీ కాలేడు. నిన్న వర్ష పెళ్ళిరోజు, అతని గుండె పగిలిన రోజు! సంవత్సరం క్రితం మనసుకైన ఆ శాశ్వత గాయానికి రోదనగా అతను రాసుకున్న కవిత ఒకసారి మళ్ళీ బయటకి తీసి చదువుకున్నాడు. కవిత అతనికి అక్షరం అక్షరం గుర్తుంది కానీ ఆ పాత కాయితం ఓ సజీవ స్మృతి. అందుకే ఆ కవితను బైటకి తీసి, కాయితాన్ని తాకి చూసి, మళ్ళీ జ్ఞాపకాల్లో మునిగాడు. అతనికి కన్నీళ్ళు రాలేదు, ఆ స్థితి ఎప్పుడో దాటిపోయాడు. చెమ్మంటూ ఉండడానికి ముందు మనిషై ఉండాలి, అతనిలో మనిషితనం ఎప్పుడో చచ్చిపోయింది. కాదు ఈ సంఘమే చంపేసింది అంటాడు అతను. కవిత చదివాక జేబులో పెట్టుకుని ఆఫీసుకెళ్ళాడు. రోజంతా కుదిరినప్పుడల్లా తీసి చదువుకుంటూ ఉన్నాడు. కానీ రాత్రి రూంకి వచ్చి చూసుకుంటే లేదు, ఎంత వెతికినా కనిపించలేదు.

బాధపడుతూ, తన దురదృష్టాన్ని తిట్టుకుంటూ రాత్రంతా గడిపాడు. తనకి ప్రియమైనవి ఎందుకు దూరమైపోతాయో అతనికి అర్థం కాలేదు. తీవ్రమైన నిరాశ అతన్ని ఆవహించింది. జీవితం నరకమే, మళ్ళీ రోజుకో కొత్తశిక్షా? ఇలా చస్తూ  బ్రతికే కంటే చావడమే మేలని చాలా సార్లు అనిపించింది. కానీ ధైర్యం చాలలేదు. ఆ ధైర్యమే ఉండుంటే పెద్దలనీ సంఘాన్నీ ఎదిరించి వర్షని దక్కించుకునే వాడేమో.

అతను ఈ ఆలోచనల్లో ఉండగా ఎవరో తలుపు తట్టారు. తన రూంకి ఎవరొచ్చుంటారా అని ఆశ్చర్యపడుతూ తలుపు తీశాడు. ఎదురుగా కింద పోర్షన్‌లో ఉండే ఆవిడ కనిపించింది. రెండు మూడు సార్లు చూశాడు ఆమెని. తన జీవితాన్ని అపహాస్యం చేస్తూ విరబూసినట్టుండే పూలమొక్కల్ని పెంచేది ఆవిడే కదా! “ఎందుకొచ్చారు” అన్నట్టుగా చూశాడు.

“మేము కిందే ఉంటాం. నా పేరు సుభద్ర. ఊరికే పలకరిద్దామని వచ్చాను, నిన్ను చూస్తే మా తమ్ముడిలా అనిపించావ్…”

ఈ పూసుకున్న నవ్వులూ, పలకరింతల ఫార్మాలిటీస్ అతన్ని మభ్యపెట్టలేవు. ప్రస్తుతం ఎవరితోను మాట్లాడే మూడ్ కూడా లేదు.

“మీరు తమ్ముడూ అని వరస కలిపారని, నేను మిమ్మల్ని అక్కా అని పిలవలేను. నాకు వరసల మీదే కాదు, మనుషుల మీద కూడా నమ్మకం లేదు! క్షమించండి!”  – సాధ్యమైనంత మర్యాదగా చెప్పే ప్రయత్నం చేశాడు.

సుభద్ర అతని ముక్కుసూటి సమాధానానికి కొంత ఆశ్చర్య పడుతూనే ఏ మాత్రం తొణక్కుండా –

“నాకూ మనుషుల మీద నమ్మకం లేదు! కానీ నేను మనిషినన్న నమ్మకం ఉంది. ఆ నమ్మకంతోనే  పలకరిద్దామని వచ్చాను. ఇరుగుపొరుగు వాళ్ళం కదా, చేదోడువాదోడుగా ఉండడానికి నమ్మకాలూ అవీ అవసరమా?”

ఓ మామూలు గృహిణిలా కనిపించే సుభద్ర నుంచి అలాంటి సమాధానం ఊహించలేదు అతను. అతని అహం కొంచెం దెబ్బతింది. అది తెలియనివ్వకుండా –

“అవసరాల మీద ఏర్పడే సంబంధాలు నాకు అవసరం లేదు. మీ ఆప్యాయతకు థాంక్స్!” అన్నాడు.

సుభద్ర చిరునవ్వు నవ్వుతూ  –

“చాలా చదువుకున్న వాడివిలా ఉన్నావయ్యా! ఏవో పెద్ద మాటలు మాట్లాడుతున్నావు. నాకవన్నీ తెలియవు. కానీ తెలిసిన ఒక విషయం ఏమిటంటే కోరుకున్నది పారేసుకోకూడదు, పారేసుకున్నదాన్ని కోరుకోకూడదు”

అతను అర్థం కానట్టు చూశాడు. సుభద్ర అంతవరకూ అతనికి కనిపించకుండా చేతిలో మడతపెట్టి పట్టుకున్న కవిత ఉన్న కాయితాన్ని తీసి ఇస్తూ –

“వెళ్ళొస్తాను. ఏదైనా కావాలంటే మొహమాటపడకు. నన్ను అక్కా అని పిలవక్కరలేదులే!” అని కిందకి దిగివెళ్ళిపోయింది.

అతను ఆశ్చర్యంగా చూస్తూ ఉండిపోయాడు. వెంటనే తేరుకుని ఆనందంగా కాయితం కేసి చూసుకున్నాడు. ఎప్పటిలానే వర్ష స్మృతుల్లో గడిపాడు మిగిలిన రోజంతా.

 

3

 

ఈ సంఘటన జరిగాక, ఆ కుర్రాడి కథ ఏమయ్యుంటుందా అని సుభద్ర చాలా సార్లు ఆలోచించింది. కొద్ది రోజుల తరువాత ఓ ఉదయం సమాధానం సుభద్ర ఇంటి తలపు తట్టింది. ఆ రోజు సుభద్ర ఇంటి పనుల్లో ఉండగా మేడపై నుంచి ఏదో వాగ్వివాదం వినిపించింది. ఎవరొచ్చారో ఏమయ్యుంటుందో అని సుభద్ర అనుకుంటూ ఉండగానే ఎవరో తలుపు తట్టారు. చూస్తే ఎవరో పెద్దాయన, అరవై ఏళ్ళ వయసుంటుందేమో. నీరసంగా, ఏదో పెద్ద బరువు మోస్తున్నట్టు భారంగా ఉన్నాడు.

“అమ్మా! కొంచెం మంచినీళ్ళు ఇస్తావా?”

“అయ్యో! తప్పకుండా! లోపలికి రండి” అంటూ సుభద్ర ఆహ్వానించింది.

మంచినీళ్ళు తాగి ఆయన కొద్ది సేపు ఏమీ మాట్లాడలేదు. సుభద్రా ఆయన్ని కదపలేదు. ఎదుట మనిషి మనస్థితిని గుర్తించి మసలడం ఆమెకి ఉన్న సుగుణాల్లో ఒకటి. కొద్దిసేపటికి కన్నీళ్ళని దిగమింగుకుంటూ ఓ నిట్టూర్పు విడిచి గొంతువిప్పాడాయన –

“చాలా థాంక్సమ్మా! మీ ఇంటి తలుపు మీద తెలుగు అక్షరాలు కనిపించి మీరు తెలుగువాళ్ళే అయ్యుంటారనిపించింది. నేను చాలా దూరం నుంచి వస్తున్నాను. బాగా అలిసిపోయాను. కాస్త సేదతీరాలనిపించి మీ తలుపు తట్టాను. ఏమీ అనుకోకు. వెళ్ళొస్తానమ్మా!”

“పెద్దవారు మీరు అంతలా చెప్పాలా? మనుషులమన్నాక గ్లాసెడు మంచినీళ్ళూ, కాసింత కన్నీళ్ళూ పంచుకోవడం కూడా పెద్ద సాయమేనా? కాస్త నడుం వాల్చి భోజనం చేసి వెళ్ళండి”

సుభద్ర ఆదరణకి ఆయన కరిగిపోతూ  –

“లేదమ్మా నేను వెళ్ళాలి. నీది మంచి మనసు. పరిచయం లేకపోయినా ఆత్మీయురాల్లా ఆదరిస్తున్నావు. బాధ పంచుకుంటే తగ్గుతుందంటారు, నీతో నా బాధ చెప్పుకోవాలనిపిస్తోంది. మీ మేడపైన ఉన్నవాడు నా కొడుకమ్మా! ఏకైక సంతానం. పేరు ఉదయ్. మాది మునగపాక అని వైజాగ్ దగ్గరలో ఉన్న చిన్న ఊరు. మాపైన కోపంతో సంవత్సరం క్రితం నుంచీ దూరమయ్యాడు. ఎంతో కష్టపడి ప్రయత్నిస్తే ఈ పూణే నగరంలో వాడు ఉండొచ్చని తెలిసి వచ్చాను. ఈ ఇంటి అడ్రస్సు పట్టుకోవడానికి రెండు రోజులు పట్టింది.

మేము కలిగిన వాళ్ళం, మా ఊర్లో మాకు చాలా పరపతి ఉంది. వాడికెప్పుడూ లోటు చెయ్యలేదు. అయితే చిన్నప్పటి నుంచీ వాడి లోకంలో వాడు ఉండేవాడు. అదో రకం మనిషి, ఎవరితోనూ కలిసేవాడు కాదు, ఒక్క స్నేహితుడూ లేడు. ఇంట్లోనూ మాటలు తక్కువ. ఎప్పుడూ వాడి రూములో వాడు ఏవో పుస్తకాలు చదువుకుంటూ, ఏదో రాసుకుంటూ ఉండేవాడు. పోనిలే అందరి కుర్రాళ్ళలాగ అల్లరిచిల్లరగా తిరక్కుండా ఇంటిపట్టునే బుద్ధిగా ఉంటున్నాడు అనుకున్నాను. అనకాపల్లిలో ఇంటర్మీడియట్ వరకూ చదివాక ఇంజనీరింగ్ చదువుతానని బిట్స్ పిలానీకి వెళ్ళాడు. అది చాలా మంచి కాలేజీ అట! నాకు ఈ చదువుల గురించీ కాలేజీల గురించీ పెద్ద తెలీదు. నాకు తెలిసిందల్లా మా చిన్న ఊరు, అక్కడి మా కులగౌరవం, ధనగర్వం ఇవే! పెద్దరికం పేరుతో మా పాతతరం వెంటతెచ్చుకున్న బరువులు ఇవేగా! మా ఊరునుంచి వాడు దూరంగా వెళ్ళడం ఇష్టం లేకపోయినా సరే అన్నాను.

ఆ కాలేజీలో చేరాక వాడిలో మార్పు కనిపించసాగింది. సెలవలకి ఇంటికి వచ్చినప్పుడు కాస్త నవ్వుతూ కబుర్లు చెప్పేవాడు మాతో. వాడు మామూలు మనిషౌతున్నందుకు మేము ఆనందించాం, ముఖ్యంగా వాడి అమ్మ. దానికి వాడు ఎలా బతుకుతాడో అని ఎప్పుడూ బెంగ ఉండేది.  నాలుగేళ్ళ తరువాత చదివి పూర్తయ్యి మంచి ఉద్యోగం వచ్చింది వాడికి బెంగళూరులో. ఇంకేముంది త్వరలో గొప్ప కట్నంతో మా కులానికి చెందిన అమ్మాయితో ఘనంగా పెళ్ళిచేసేద్దాం అనుకున్నా! కాని వాడొచ్చి ఎవరో అమ్మాయిని ప్రేమించాను అన్నాడో రోజు. ఆ అమ్మాయి మా కులం కాదు, వాళ్ళకి పెద్ద ఆస్తిపాస్తులూ లేవు. దాంతో నేను పెళ్ళి కుదరదని ధిక్కరించా. అహంకారంతో ఆ అమ్మాయి వాళ్ళకి ఫోన్ చేసి నానామాటలు అన్నా. వాళ్ళకీ ఈ ప్రేమ విషయం తెలీదు, వాళ్ళూ నాలా ఉడుకుతనం ఉన్న వాళ్ళే. నన్ను ఎదురు తిట్టి ఆ అమ్మాయికి ఎవరితోనో వెంటనే పెళ్ళిచేసి అమెరికా పంపించేశారు. నేను విషయం తెలిసి మీసం మెలేశాను!”

సుభద్రకి విషయం అర్థమైంది ఇప్పుడు. మొగ్గలా ముడుచుకున్న వాడు ప్రేమలో పువ్వులా వికసిస్తే ముల్లై లోకం గుచ్చింది. అదే పాత కథ, అదే వ్యథ.

“కానీ నా తెలివితక్కువ పనివల్ల వీడు మళ్ళీ తన చీకటి గుహలోకి వెళ్ళిపోతాడని, ఈసారి తల్లితండ్రులమైన మాక్కూడా ప్రవేశం ఉండదని ఊహించలేదు. అప్పటినుంచీ వాడు మా మొహం చూడలేదు,  కనీసం ఫోన్ చేసి పలకరించలేదు. బెంగళూరు ఉద్యోగం మానేసి వెళ్ళిపోయాడు. ఎక్కడున్నాడో, అసలు ఉన్నాడో లేదో తెలియలేదు. తన తప్పు లేకపోయినా నా భార్యకి నావల్ల శోకం మిగిలింది. కొడుకుపై బెంగపెట్టుకుని చిక్కిశల్యమైంది. మా ఇంటిలో ఆనందం మాయమైంది”

ఒక భారమైన నిశ్శబ్దం గదంతా పరుచుకుంది. మాటల్లో చెప్పలేని విషయాలెన్నో మౌనం విశదీకరిస్తోంది. మళ్ళీ ఆయనే మాట్లాడాడు –

“ఇన్నాళ్ళకి వాడి ఆచూకీ దొరికి వచ్చానమ్మా. కాని వాడు నన్ను చూసి రగిలిన అగ్నిపర్వతమే అయ్యాడు. కొన్ని మంటలు చల్లారేవి కావేమో! నా తప్పు ఒప్పుకుని నన్ను క్షమించమన్నాను. అమ్మ కోసమైనా ఒక్కసారి ఇంటికి రమ్మని ప్రాధేయపడ్డాను. కానీ వాడు ఏమాత్రం కరగలేదు. తనకెవరూ లేరన్నాడు. నన్ను పొమ్మన్నాడు. వాడిక ఎప్పటికీ ఇంటికి రాడేమో అని భయమేస్తోందమ్మా.”

“మీరు అధైర్య పడకండి. ఏదో కోపంలో అలా అన్నాడు కానీ, మిమ్మల్ని చూశాక ఇల్లూ అమ్మా గుర్తురాకుండా ఉంటాయా? మీ అబ్బాయి తప్పకుండా తిరిగివస్తాడు”

“నీ నోటిచలవ వల్లైనా అలా జరిగితే అదే చాలమ్మా! నీకు నా ఆశీస్సులు. ఉంటాను” అని ఆయన వెళ్ళిపోయాడు.

 

4

 

ఆయన వెళ్ళాక సుభద్ర ఏం చెయ్యాలా అన్న ఆలోచనలో పడింది. ఓ నిశ్చయానికి వచ్చి ఉదయ్ రూంకి వెళ్ళింది. ఈసారి తలుపులు తెరిచే ఉన్నాయి. రూంలో కళ్ళు మూసుకున్న ఏదో ఆలోచనలో ఉన్న ఉదయ్, కళ్ళు తెరిచి తీక్షణంగా సుభద్రకేసి చూశాడు.

“మళ్ళీ ఎందుకొచ్చారు? మా నాన్న నా గురించి చెప్పిన కథంతా విని నాకు నీతిబోధ చెయ్యడానికా?”

“లేదు. సానుభూతి తెలపడానికి వచ్చాను. ప్రాణంగా ప్రేమించిన వాళ్ళు దూరమైపోతే కలిగే బాధ నేను అర్థం చేసుకోగలను”

“దూరం కాలేదండి! దూరం చేశారు. ద్రోహం చేశారు. నా బాధ మీకు తెలుసు అనడం తేలికే, కానీ నా బాధ మీరు పడగలరా? ఆత్మీయమైన పలకరింపులూ, పులుముకున్న నవ్వులూ వెనుక దాగున్న మనుషుల అసలు స్వరూపాలు మీకు తెలుసా? కులగౌరవాలూ, ధనమదాలూ, సంఘమర్యాదలూ తప్ప మనిషిని మనిషిగా చూడలేని సమాజం మీకు తెలుసా? అలాంటి మా ఊరి వాతావరణంలో ఇమడలేక, అన్నీ ఉన్నా, అందరూ ఉన్నా ఏకాకిగా పెరిగిన నాకు స్నేహమాధుర్యాన్ని పంచి, జీవితాన్ని నేర్పి, సరికొత్త ప్రాణాన్ని పోసిన నా “వర్ష”ని నాకు కాకుండా చేశారు. మీకు తెలీదండీ, మీకు తెలీదు. అప్పుడే ప్రేమతో విరబూస్తున్న జంటపువ్వులని కర్కశంగా నలిపేసిన ఈ లోకపు కాఠిన్యం మీకు తెలీదు! జీవితంలో ఎప్పుడూ ఏడవని నేను వెక్కివెక్కి ఏడ్చిన రాత్రులు మీకు తెలీదు. నా వర్ష లేని ఒంటరితనంలో నేను పెట్టిన గావుకేక మీకు తెలీదు.

ఇవన్నీ తెలియని మీరు, మనిషినన్న నమ్మకం ఉండాలి, పారేసుకున్న దాన్ని కోరుకోకూడదు అంటూ డైలాగులు మాత్రం తేలిగ్గా చెప్పగలరు. ఎందుకుండాలండీ? నాకు మనుషులపైనే కాదు, నేను మనిషినన్న నమ్మకం కూడా లేదు. నేను జీవచ్చవంలా, ఓ రాయిలా బ్రతుకుతున్నాను. చచ్చే ధైర్యం లేక బ్రతుకుతున్నాను. నాలో మనిషిని చంపేసిన సంఘానికి నేను మాత్రం నవ్వుతో స్వాగతం పలకాలా? నేను మోయలేనంత శోకాన్ని శిక్షగా విధించిన లోకాన్ని నేను క్షమించేసి గుండెకి హత్తుకోవాలా? బాధా నేనే పడి, జాలీ నేనే పడి, మార్పూ నేనే చెందాలి కానీ ఈ సంఘం మాత్రం ఎప్పటిలాగే తన పాత పద్ధతుల్లో కొనసాగుతూ ఉంటుందా? ఇదెక్కడి న్యాయం అండీ? పారేసుకున్నది జీవితం కన్నా గొప్పదైనప్పుడు, అది లేని నిస్సారమైన జీవితంలో బ్రతకడంకంటే అది ఉందనుకున్న భ్రమలోనో, లేదా దాన్ని కోల్పోయిన బాధలోనో బ్రతకడమే మంచిది. కాదంటారా?”

అతను ఆవేశంగా వర్షిస్తున్నాడు. అతని ఆవేశాన్ని చూసి సుభద్ర ఏమీ మాట్లాడలేకపోయింది. లోలోపలి బాధ ఉబికి వచ్చి అతని కళ్ళలో నీళ్ళు తిరుగుతున్నాయి, కానీ అతను ఏడుపు ఆపుకుంటున్నాడు. సుభద్ర అతని భుజాన్ని ఆప్యాయంగా నిమిరి మౌనంగా వెనుదిరిగి వెళ్ళిపోయింది. అతను రూం బయటకి వచ్చి ఆకాశం కేసి చూస్తూ ఉండిపోయాడు.

 

5

 

ఓ రెండుగంటల తరువాత అతను తేరుకున్నాడు. ఆవిణ్ణి అనవసరంగా మాటలు అన్నానే అనుకున్నాడు! పాపం ఆవిడ తప్పేముంది? ఓదార్చడానికి వచ్చింది. అయినా వదిలెయ్యండని చెప్పినా ఎందుకు కలగజేసుకుంటుంది?  వద్దన్నా ఆప్యాయత చూపిస్తుంది. తాను లోకాన్ని పట్టించుకోవడం మానేస్తే లోకంలో ఎవ్వరూ తనని పట్టించుకున్న పాపాన పోలేదు, ఈవిడ తప్ప.

నాన్నకి తన ఆచూకి తెలిసిపోయింది కాబట్టి తను ఇక రూం వదిలి, ఊరు వదిలి, బహుశా ధైర్యంచేసి ఈ లోకాన్నే వదిలి వెళ్ళిపోవాలి. ఈ రోజు మళ్ళీ ఆవేశం కట్టెలు తెంచుకుంది. ఈ ఆవేశం పూర్తిగా చల్లారేలోగానే తాను ఆత్మహత్య చేసుకోవాలి. అవును తప్పదు. వెళ్ళిపోవాలి. ఒంటరితనాన్ని వదిలి, జ్ఞాపకాలని వదిలి, పిరికితనాన్ని వదిలి. ఈ ఆవేశమనే నావపై ప్రయాణించి లోతు తెలియని అగాధంలోకి.  జీవితమనే నరకాన్ని వదిలి మరణమనే ప్రేయసి కౌగిలిలోకి.

వెళ్ళిపోయే ముందు ఆవిడని ఒకసారి కలిసి “సారీ” చెప్పాలి అనుకున్నాడు. కిందకి దిగి సుభద్ర ఇంటి తలుపు తట్టాడు.

“రావయ్యా! మొత్తానికి మేడ దిగొచ్చావన్న మాట” ఆశ్చర్యానందాలతో పలకరించింది సుభద్ర.

“నేను కూర్చోడానికి రాలేదు. మీతో ఓ మాట చెప్పి వెళ్ళిపోతాను”

“చెబుదువుగానులే! ముందు లోపలికి రా. నిలబెట్టి మాట్లాడితే ఏం మర్యాదయ్యా!”

సుభద్ర ఆహ్వానాన్ని కాదనలేక అయిష్టంగానే హాల్లోకి వచ్చి కూర్చున్నాడు. పొందిగ్గా అమర్చిన ఇల్లు.

“కాఫీ టీ ఏమైనా తీసుకుంటావా?”

“వద్దండీ. నేను వెళ్ళాలి. ఇందాకా ఆవేశపడి ఏవో మాటలన్నాను, క్షమించండి. మీకు నాపై ఈ అభిమానం ఎందుకో తెలియదు కానీ, మీ అభిమానాన్ని నేను స్వీకరించలేను. దయచేసి నన్ను పట్టించుకోవడం మానెయ్యండి! నేనెవరికీ చెందను, నాకెవరూ అక్కర్లేదు. నా దారిలో నేను దూరంగా ఎక్కడికో వెళిపోతాను, నాకే పిలుపులు వినిపించవు. మీరూ పిలవకండి. ప్లీజ్!”

ఆ మాటల్లో దాగున్న అర్థాలకి సుభద్ర మనసు కీడు శంకించింది.

“వెళిపోతాను అన్నవాణ్ణి ఆపలేనయ్యా. నీ ఇష్టం నీది. నిన్నింక ఇబ్బంది పెట్టను. చివరగా ఓ మాట చెప్పొచ్చా?”

“చెప్పండి”

“నువ్వు చాలా సున్నిత మనస్కుడివని నీ కవిత చదివినప్పుడే అర్థమైంది. సున్నితమైన మనసూ, స్పందించే గుండె లేనివాడు కవిత్వం రాయలేడు. నువ్వు ఒంటరివాడివి కూడా అని ఈ రోజే తెలిసింది. ఎవ్వరూ చొరబడని నీ మనసనే చీకటిగదిలోకి ఓ వెలుగురేఖ వచ్చింది. నువ్వు మేలుకుని తలుపు తెరిచేలోపు ఆ వెలుగుని లోకం మింగేసింది. నువ్వు లోకాన్ని ద్వేషిస్తూ చీకట్లోనే మిగిలిపోయావు. అసలు వెలుగన్నదే భ్రాంతన్నావు!

ద్వేషం దహిస్తుందయ్యా. ద్వేషించే వాళ్ళనీ, లోకాన్నీ కూడా. దానివల్ల ఎవరికీ లాభం లేదు. నీకు తీవ్రమైన అన్యాయం జరిగింది నిజమే. దానివల్ల నీకు తీరని నష్టం బాధా కలిగాయి. సహజంగానే నీకు కోపం వస్తుంది. ఆ కోపాన్ని ద్వేషంగా మార్చుకోకు. మనసు పిచ్చిది, బాధొస్తే ఓ గోల పెట్టి ఊరుకుంటుంది. కానీ తెలివి చాలా టక్కరిది. అది దేన్నీ వదిలిపెట్టదు, బాధ కలిగించిన వాళ్ళని జీవితాంతం ద్వేషిస్తూనే ఉంటుంది. దాని వలలో పడకు!

నేను నీలా బోలెడు పుస్తకాలు చదవలేదు. కానీ బోలెడు జీవితాన్ని చూశాను. కష్టాలూ, ఆనందాలూ, అనుబంధాలూ, స్వార్థాలూ, అపార్ధాలూ ఇవన్నీ జీవితాన్ని నిర్మించే ముడిసరుకులే. ఇలా అన్ని రకాల అనుభవాలతో, మనుషులతో నిండిన లోకాన్ని కాదని తమతమ ఊహాలోకాల్లో విహరిస్తూ, ఓ ముల్లు గుచ్చుకుంటే ఈ లోకంలోకి వచ్చి, “ఛీ! పాడు లోకం” అని ఓ మాట అనేసి మళ్ళీ తమ ఊహాలోకంలోకి జారుకునే వాళ్ళు జీవితాన్ని అర్థం చేసుకోలేరు. అనుభవించలేరు. కాలికి ఇసుక అంటకూడదు అనుకునేవాడు జీవితమనే సముద్రంలో స్నానం చెయ్యలేడు.

నీలో సంస్కారంతో కూడిన ఓ మంచి మనిషిని నేను చూస్తున్నాను. నీ గుండె గాయపడింది కానీ నువ్వింకా రాయివైపోలేదు అనుకుంటున్నాను. నీలో ఏ మూలో మిగిలిన మనసుని తట్టి చూడు. నీకు నువ్వే దట్టంగా పరుచుకున్న చీకటి తెరలు దాటిచూడు. ఆలోచనా సామ్రాజ్యాన్ని వదిలి మౌనసరస్సులో స్నానించు. అప్పుడు వినిపించే పిలుపు ఎటు పిలిస్తే అటే వెళ్ళు!”

సుభద్ర ఇంకేమి చెప్పడానికి లేదన్నట్టు చూసింది. అతను ఇంకేమీ మాట్లాడలేనన్నట్టు లేచి వెళ్ళిపోసాగాడు. అప్పుడు కనిపించింది అతనికి గోడకున్న ఆ ఫోటో. నవ్వులు చిందిస్తున్న ఓ యువకుడిది. దండేసి ఉంది. చూసి ఓ క్షణం ఆగాడు.

సుభద్ర అతని భావం గ్రహిస్తూ –

“వాడు నా తమ్ముడు. నీ వయసే ఉంటుంది, మెడిసిన్ చదివేవాడు. మేమిద్దరం చాలా క్లోజ్‌గా ఉండేవాళ్ళం. వాడు నాకన్నీ చెప్పేవాడనే అనుకునే దాన్ని. కానీ కాదని తెలిసింది. ఆరు నెలల క్రితం సెలవలకి ఇంటికి వచ్చినప్పుడు డల్‌గా కనిపించాడు. ఏమిట్రా అంటే ఏం లేదక్కా అన్నాడు. వాడు తిరిగి కాలేజీకి వెళ్ళిన కొన్ని రోజులకి సూసైడ్ చేసుకున్నాడని మాకు కబురొచ్చింది. వాడు ప్రేమించిన అమ్మాయి వాడిని కాదందట. అమ్మానాన్నా ఇంకా తేరుకోలేదు. నేను ఇప్పటికీ ఆలోచిస్తూ ఉంటాను – “జీవితం గొప్పదా, జీవితాన్ని కాదనుకునే పంతం గొప్పదా?” అని.

అతనికి ఏమనాలో తెలియలేదు.  “సారీ టు హియర్ దిస్” అని వెళ్ళిపోయాడు.

 

6

 

 

పక్కరోజు తెల్లవారుతూ ఉండగా సుభద్ర లేచి వాకిలి తలుపు తీసింది. తలుపు గడియకి మడిచిపెట్టిన ఓ కాయితం కనిపించింది. కీడు శంకిస్తూ తీసి చదవసాగింది –

అక్కా,

చాలా రోజుల తరువాత నిన్న నిండుగా ఏడ్చాను. అసలు ఏడుపు ఎందుకొచ్చిందో కూడా తెలీదు. ఆపలేకపోయాను, ఆపాలనిపించలేదు కూడా. కొన్నిసార్లు మనసుని శుభ్రపరచడానికి కన్నీటి స్నానం చెయ్యాలేమో! నువ్వన్నది నిజమే, నా గుండె లోతుల్లో ఆరని జ్వాలేదో ఉంది. నా ప్రతి ఆలోచనా ఆ జ్వాలని రగిలిస్తూనే ఉంది. ఈ కన్నీరు ఆ జ్వాలని ఆర్పిందో ఏమో, చాలానాళ్ళ తరువాత కొంత ప్రశాంతత దొరికింది.

నిన్న నేను చచ్చిపోదాం అనుకున్నాను. ఇన్నాళ్ళూ బాధించిన ఈ లోకాన్ని ఓడిస్తూ వెళ్ళిపోదాం అనుకున్నాను. కానీ నీ మాటలు నన్నాపాయి. నీ మాటలు కాదేమో, నీ మాటలు వెనుక ఉన్న ఏదో ఆత్మీయత. నీ కళ్ళలో కనిపించే అపారమైన కరుణ. మా అమ్మ గుర్తొచ్చింది. తన్నినా అక్కున చేర్చుకునే వాళ్ళు అమ్మ కాక ఎవరుంటారు! అందుకే మా ఊరు వెళ్తున్నాను, అమ్మ ఒళ్ళో తలవాల్చి మళ్ళీ కన్నీళ్ళు కార్చడానికి.

సొంత తమ్ముణ్ణి దక్కించుకోలేకపోయావు కానీ, ఈ తమ్ముణ్ణి కాపాడావు అక్కా! నీ రుణం ఎలా తీర్చుకోగలను? ఊరినుంచి తిరిగి వచ్చాక మీ కాళ్ళపై పడి ప్రణమిల్లుతాను. క్షమిస్తావు కదూ?

నీ తమ్ముడు,

ఉదయ్

 

సుభద్ర కళ్ళలో ఆనందభాష్పాలు. గోడపైన తన తమ్ముడి ఫొటో కేసి చూసింది ఓ సారి. బయట అప్పుడే చీకట్లు కరిగిస్తూ సూర్యుడు ఉదయిస్తున్నాడు.

*

 

 

 

 

 

 

 

 

 

దైవాన్ని దర్శించే కారుణ్యం!

 

 

-ఫణీంద్ర 

~

 

దేవుడే మనిషిగా అవతరించి మానవులని దగ్గరగా చూస్తే ఏమనుకుంటాడు? ఆశ్చర్యపోతాడా? జాలి పడతాడా? బాధ పడతాడా? బహుశా ఈ భావాలన్నీ కలగలిపిన ఒక మౌనస్థితికి చేరుకుంటాడేమో! అప్పుడు దేవుడి అంతరంగం మనిషికి ఏమని చెప్పాలనుకుంటుంది? “గోపాలా గోపాలా” చిత్రంలో ఇలాంటి సందర్భం వచ్చినప్పుడు గేయ రచయిత సిరివెన్నెల తానే గీతాచార్యుడై మనందరికీ ఓ అద్భుతమైన గీతాన్ని అందించారు. మే 20 సిరివెన్నెల పుట్టినరోజు సందర్భంగా ఈ పాటని చర్చించుకుని, ఆకళింపు చేసుకుని, అంతో ఇంతో ఆచరణలో పెట్టడమే ఆయనకి అభిమానులు ఇవ్వగలిగే కానుక.

చిత్ర కథాపరంగా దేవుడైన కృష్ణుడు ఓ మామూలు మనిషై మూఢనమ్మకాలనీ, దేవుడి పేరు మీద లోకంలో చలామణీ అవుతున్న కొన్ని ఆచారాలనీ ప్రశ్నించిన ఓ వ్యాపారికి తోడ్పాటునందిస్తాడు. నిజానికి ఆ వ్యాపారి తన “భక్తుడు” కాకపోయినా, తన “భక్తులుగా” చెప్పుకుంటున్న వాళ్ళని వ్యతిరేకిస్తున్నా కృషుడు అతని పక్షమే వహిస్తాడు! అతనికీ, అతనితో పాటూ మనుషులందరికీ దైవత్వపు అసలు లక్షణాలని వివరిస్తున్నట్టుగా సాగుతుంది ఈ పాట.

బ్రహ్మలా నేనే నిన్ను సృష్టించాననుకోనా?

బొమ్మలా నువ్వే నన్ను పుట్టించావనుకోనా?

నమ్ముకుంటుందో నవ్వుకుంటుందో

ఏమి అంటుందో నీ భావన!

 

నీదే నీదే ప్రశ్నా నీదే!

నీదే నీదే బదులూ నీదే!!

 

మనిషి సాక్షాత్తూ భూలోక బ్రహ్మే! మనసులో మెదిలిన ఊహలని తన మేధస్సుతో శక్తి సామర్ధ్యాలతో సాకారం చేసుకుంటాడు. అసాధ్యాలను సుసాధ్యం చేస్తాడు. భూమండలాన్ని ఏలుతున్నాడు, మిగతా గ్రహాలపైనా కన్నేశాడు! ఇంత గొప్ప మనిషి దేవుడి గురించి చేసిన భావన ఏమిటి? దేవుడు కేవలం కోరిన వరాలిచ్చే గుడిలో ప్రతిమా? “నమ్ముకుంటే” చాలు అన్నీ ఆయనే చూసుకుంటాడు అని కొందరు, రాతిబొమ్మనో, రూపం లేని శక్తిస్వరూపాన్నో నమ్ముకోవడం ఎంత అజ్ఞానం అని నవ్వుకునే వాళ్ళు ఇంకొందరు! మరి దేవుడెవరనే నిజాన్ని ఎలా తెలుసుకోవడం? ప్రశ్నించడం వల్ల. ఇక్కడ “ప్రశ్న” అంటే కేవలం కుతూహలం కాదు, తెలివితేటల ప్రదర్శన కాదు, ఏర్పరుచున్న అభిప్రాయాల వ్యక్తీకరణ కాదు, ఎవరినో/దేనినో వ్యతిరేకిస్తూ అడిగేది కాదు. ఎంతో నిజాయితీగా చేసే ఒక తీవ్రమైన అన్వేషణ, అంతఃశోధన. అలాంటి “ప్రశ్న” నీదైనప్పుడు, బదులూ నీలోంచే వస్తుంది. బయటనుంచి కాదు. దేవుడంటే ఎవరన్నది ఎవరో చెప్పేది కాదు, మతగ్రంధాలు చదివితే తెలిసేది కాదు, నీకు నువ్వు అనుభవించాల్సింది.

 

నీ దేహంలో ప్రాణంలా వెలిగే కాంతి నా నవ్వే అని

నీ గుండెల్లో పలికే నాదం నా పెదవిపై మురళిదని

తెలుసుకోగలిగే తెలివి నీకుందే

తెరలు తొలగిస్తే వెలుగు వస్తుందే!

 

నీదే నీదే స్వప్నం నీదే!

నీదే నీదే సత్యం నీదే!

 

దేవుడు కేవలం ఒక భావనే అయితే ఆ భావన ఎంత గొప్పదైనా దాని వల్ల పెద్ద ప్రయోజనం లేదు. పైగా ఆ భావజాలాల్లో ఫిలాసఫీల్లో కొట్టుకుపోయే ప్రమాదం ఉంది కూడా. దేవుడు ఎక్కడో ఆకాశంలో ఉంటూ మనని పర్యవేక్షిస్తున్నాడంటే ఆయన మననుంచీ మన జీవితాలనుండీ విడివడి ఉన్నాడని అనుకోవాల్సి వస్తుంది. దేవుడంటే ఇంతేనా? వివేకానందుడు రామకృష్ణ పరమహంసని మొదటిసారి కలిసినప్పుడు, “మీరు దేవుణ్ణి చూశారా?” అని అడిగితే, ఆయన “అవును! నేను ఉపనిషత్తులు క్షుణ్ణంగా చదివి దేవుణ్ణి దర్శించాను. దేవుడంటే ఎవరో తెలుసా?” అంటూ గొప్పగా ధ్వనించే విశేషణాలతో దేవుణ్ణి వర్ణించలేదు. “అవును! నేను చూశాను. నా ఎదురుగా ఉన్న నిన్ను చూసినట్టే, కానీ ఇంకా స్పష్టంగా! దేవుణ్ణి చూడొచ్చు, దేవుడితో మాట్లాడొచ్చు. కానీ ఆయన ఎవరికి కావాలి? భార్యపిల్లల కోసం, ఆస్తిపాస్తుల కోసం వెంపర్లాడే వాళ్ళు ఉన్నారు కానీ దేవుడు కోసం కనీళ్ళు పెట్టుకునే వాళ్ళు ఎక్కడున్నారు? ఆర్తిగా వేడుకుంటే ఆయన తప్పక దర్శనమిస్తాడు!” అని చెప్పారు. ఇదీ నిజమైన భక్తంటే, ఇదీ దేవుణ్ణి దర్శించే తీరంటే!

“నీలో నిజాయితీ ఉంటే, ప్రశ్నించే తపనుంటే, నీ ప్రాణజ్యోతి ఆ దేవుడి నవ్వుగా గ్రహిస్తావు. నీ గుండెల్లో నాదం సాక్షాత్తూ ఆ కృష్ణుడి మురళీగానం అవుతుంది. నీకు దేవుడి నిజస్వరూపాన్ని తెలుసుకునే తెలివుంది. నీకు నువ్వే ఏర్పరుచుకున్న స్వప్నాల తెరలను తొలగించు, సత్యం సూర్యప్రకాశంతో కనిపిస్తుంది” అని సిరివెన్నెల మనకి  ప్రబోధిస్తున్నది ఇదే!

 

ఎక్కడెక్కడని  దిక్కులన్ని తిరిగితే  నిన్ను నువ్వు  చూడగలవా?

కరుణతో కరిగిన మది మందిరమున  కొలువై  నువ్వు  లేవా?

అక్కడక్కడని  నీలి నింగి తడిమితే నిన్ను నువ్వు తాకగలవా?

చెలిమిని పంచగా చాచిన చేయివైతే  దైవం నువ్వు కావా?

 

నీదే నీదే ధర్మం  నీదే!

నీదే నీదే మర్మం నీదే!

 

లోకంలో భౌతికవాదులు (materialists), ఆధ్యాత్మికవాదులు (spiritualists) అనే తేడా కనిపిస్తూ ఉంటుంది. స్థూలంగా చూస్తే ఈ ఇద్దరూ వేర్వేరుగా కనిపిస్తున్నా సూక్ష్మంగా చూస్తే ఇద్దరూ ఒకే “ఆనందాన్ని” వెతుకుతున్నారని జ్ఞానులు చెబుతూ ఉంటారు. మన ప్రస్తుతపు ఉనికిలో ఉన్న ఒక లోటుని అధిగమించడానికే కదా మన తపనంతా! ఆ లోటు సామజికమైనది అనిపిస్తే సమాజసేవో, సమాజోద్ధరణో, లేదో సామజికవిప్లవమో మన లక్ష్యమౌతుంది. వ్యక్తిగతమైనదైతే జీవితాన్ని గెలవడమో, డబ్బు సంపాదించడమో, సంఘంలో గౌరవమో మన లక్ష్యమౌతుంది. ఆత్మికమైనదైతే భక్తో, యోగమో, వేదాంతమో సాధనామార్గమౌతుంది. అంతే తేడా! కానీ లోటున్నది నీలో, నీ వెతుకులాటంతా బయట! ఎంత సాధించినా సంతృప్తిలేక తిరిగితిరిగి అలసిసొలసి చివరికి నీలోకి నువ్వే చూసుకున్నప్పుడు, నిన్ను నువ్వు తెలుసుకునే ప్రయత్నాన్ని చేసినప్పుడు, నువ్వు దైవానికి చేరువవుతావు!

ఎందరో మహాగురువులు పదే పదే చెప్పిన ఈ విషయాన్నే సిరివెన్నెల ఎంతో సులభంగా వివరిస్తూ కొన్ని “ప్రాక్టికల్ టిప్స్” కూడా చెప్పారు. “నిన్ను నువ్వు వెతుకుతూ అలజడితో దిక్కులన్నీ తిరగకు, నీ మనసు కరుణకి కొలువైతే నీలోనే నిన్ను కనుగొనలేవా?” అన్నారు. “కరుణ” ప్రేమకి పరాకాష్ట. ప్రేమలో ఇంకా కొంత కోరుకోవడం ఉంటుంది, కరుణ సంపూర్ణమైన నిండుదనమై ఏమీ కోరుకోక ఇవ్వడంలోనే ఆనందపడుతుంది. కరుణతో నిండిన హృదయం దైవనిలయం కాదూ? “నిన్ను నువ్వు తెలుసుకోవాలంటే ఆకాశానికి నిచ్చెన వెయ్యకు, ప్రేమతో సాటి మనిషి హృదయానికి వంతెన వెయ్యి” అన్నారు. ఆధ్యాత్మికత అంటే సాటి మనిషినీ, సమాజాన్ని విస్మరించే స్వార్థం కాకూడదు. సమస్తాన్ని తనలో ఇముడ్చుకునే ఔదార్యం కావాలి. అప్పుడు దైవభక్తి లోకకళ్యాణ కారకమౌతుంది. “ధర్మ”మంటే ఇలాంటి ప్రవర్తనమే. ఇదే దేవుణ్ణి చేరుకోవడానికి సులభమైన రహస్యం! ఈ మర్మాన్ని తెలుసుకున్న వారు ధన్యులు!

సిరివెన్నెల గారికి ముమ్మారు మొక్కుతూ, జన్మదిన శుభాకాంక్షలు తెలుపుకుంటున్నాను!

 

(ఈ పాటని యూట్యూబులో ఇక్కడ వీక్షించొచ్చు)

 

 

 

 

 

అన్నమయ్య చెప్పిన వ్యక్తిత్వ వికాస పాఠం!

 

-ఫణీంద్ర

~

 

ఉగాది కొత్త ఆశలకీ, శుభకామనలకీ ప్రతీక. మనని మనం సంస్కరించుకోవడం కంటే శుభకరమైనది ఏముంటుంది? అందుకే మనలోని జడత్వాన్ని పారద్రోలి కార్యోన్ముఖుల్ని చేసే “మహినుద్యోగి కావలె మనుజుడైన వాడు” అన్న అన్నమయ్య గీతంతో ఉగాదికి స్వాగతం పలుకుదాం.

మహినుద్యోగి కావలె మనుజుడైన వాడు
సహజి వలె నుండి ఏమి సాధింపలేడు!

“ఈ లోకంలో మనిషన్నవాడు ఉద్యోగి కావాలి” అంటున్నాడు అన్నమయ్య. “ఉద్యోగి” అంటే నేటి అర్థంలో “ఉద్యోగం చేసేవాడు” అనుకుని “హమ్మయ్య! అన్నమయ్య ప్రాతిపదికకి సరితూగాను!” అని సంబరపడిపోకండి! అంత తేలిగ్గా మనని వదలడు అన్నమయ్య! ఇక్కడ “ఉద్యోగి” అంటే “ఉద్యమించే వాడు” (ప్రయత్నించే వాడు, పాటుపడే వాడు) అని అర్థం. నాకు చప్పున గుర్తొచ్చేది చిన్నప్పుడు సంస్కృత సుభాషితాల్లో నేర్చుకున్న శ్లోకం –

ఉద్యమేనహి సిద్ధ్యంతి కార్యాణి, న మనోరథైః
నహి సుప్తస్య సింహస్య ప్రవిశంతి ముఖే మృగాః

“ఉద్యమిస్తేనే పనులౌతాయి, కేవలం కోరిక ఉంటే సరిపోదు! సింహం నిద్రిస్తూ ఉంటే జింక నోట్లోకి వచ్చి వాలదు కదా!” ఆని భావం. ఎంత సింహమైనా వేటాడక తప్పదు, ఎంతటి ప్రతిభాసంపన్నుడైనా పరిశ్రమించక తప్పదు. శ్రీశ్రీ “తెలుగువీర లేవరా” పాటలో అన్నది కొంచెం మార్చుకుని “ప్రతి మనిషీ ఉద్యోగై, బద్ధకాన్ని తరిమికొట్టి సింహంలా గర్జించాలి” అని పాడుకుని ఉత్తేజం పొందాలి!

“సహజి లాగ ఉంటే ఏమీ సాధించలేడు” అని కూడా అంటున్నాడు అన్నమయ్య. “నేనింతేనండీ, నా నేచర్ అది” అంటూ ఉంటాం, సాధారణంగా ఓ సాకుగా! “మార్పు” అన్నది చాలా కష్టమైన విషయం ఎవరికైనా. “నేను మారను” అనే బదులు, “నా వల్ల కాదండీ! నేనిలాగే పుట్టాను” అనడం ఎంతైనా గౌరవప్రదంగా ఉంటుంది! ఈ ధోరణినే అన్నమయ్య తప్పుపడుతున్నాడు!

“నాకు సహజంగా పాడే టాలెంటు లేకపోతే నేను ఎంత ప్రయత్నించినా ఎస్పీబీని కాలేను కదా? నాకు సహజంగా ఉన్న ప్రతిభ పైనే దృష్టి పెట్టాలి కదా?” అనే ప్రశ్న పుట్టొచ్చు ఇక్కడ. ఇది నిజమే! “మీకున్న సహజమైన బలాలపైనే దృష్టి కేంద్రీకరించండి, బలహీనతలపై కాదు!” అని పదేపదే నొక్కి వక్కాణించిన మేనేజ్మెంట్ గురువు “పీటర్ డ్రకర్” కూడా, “మీ సహజమైన బలాలు సార్థకమవ్వాలంటే మీరు కష్టపడాలి, ఆ బలాలని ఉపయోగించుకోవాలి” అని చెప్పాడు! ఇదే అన్నమయ్య చెప్తున్నది కూడా!

వెదకి తలచుకుంటే విష్ణుడు కానవచ్చు
చెదరి మరచితే సృష్టి చీకటౌ!
పొదలి నడిచితేను భూమెల్లా మెట్టి రావచ్చు
నిదిరించితే కాలము నిమిషమై తోచు!

నిజానికి ఇదొక ఆధ్యాత్మిక గీతం, పల్లవిలో తెలియట్లేదు కానీ. ఆధ్యాత్మిక సాధకుడికి “తనని తాను గెలుచుకోవడం” లక్షమైతే, ప్రాపంచిక సాధకుడికి “ప్రపంచాన్ని గెలవడం లక్ష్యం”. కాబట్టి అన్నమయ్య ఆధ్యాత్మిక సాధుకుడికి చేసిన ఉపదేశం ప్రపంచంలో మన విజయానికీ దోహదపడుతుంది.

“వెతికి తలుచుకుంటే విష్ణువుని చూడొచ్చు, చెదరి మరిచేవా అంతా అంధకారమే!” అంటున్నాడు. “చెదరి పోవడం” (losing focus) అన్నది ఆధునిక జీవితంలో చాలా మంది ఎదుర్కొనే సమస్య. మన ఎటెన్షన్ కోసం సెల్ఫోన్లూ, సవాలక్ష విషయాలూ ప్రయత్నిస్తూనే ఉంటాయి, మనని గెలుస్తూనే ఉంటాయ్! ఒక లక్ష్యాన్ని మనసులో ప్రతిష్ఠించుకుని, అప్పుడప్పుడు కాస్త చలించినా చలనాన్ని మాత్రం ఆపకుండా, దారి తప్పకుండా, సాగే నేర్పరితనం మనదైతే కోరుకున్నది పొందడంలో కష్టమేముంది?

గొప్ప లక్ష్యాన్ని ఏర్పరుచుకున్నా, ఎంతో సంకల్పం ఉన్నా, బండి ముందుకి కదలకపోవడం మనకి అనుభవమే. ఆలోచనని ఆచరణలోకి పెట్టడానికి ఎంతో శ్రమించాలి. బద్ధకం వదిలించుకోవాలి. కోరుకున్న గమ్యం ఎంత సుదూరంగా ఉన్నా కనీసం ఒక అడుగైనా వెయ్యగలగాలి. ఆ అడుగుని నడకగా, తర్వాత గమనంగా మలచుకోవాలి. అందుకే అన్నమయ్య. “పొదలి నడిస్తే మొత్తం భూమినే చుట్టిరావొచ్చు!” అంటున్నాడు (పొదలి అంటే పెరిగి, వర్ధిల్లి అని అర్థం).

“చాలా టైం ఉందిలే!” అనుకున్నవాడికి తొందరా తాపత్రయం ఉండవు. ఒక “అర్జెన్సీ” రావాలి అంటే కాలాన్ని ఆషామాషీగా తీసుకోవడం మానెయ్యాలి. మనం ఏమరపాటుగా ఉంటే తెలియకుండానే జీవితం మొత్తం చేజారిపోతుంది. “నిదురిస్తూ ఉంటే కాలం ఓ నిమిషంలా మాయమైపోతుంది” అన్న అన్నమయ్య మాటలు సమయం విలువని తెలియజెప్పే స్ఫూర్తిదాయకమైన ప్రబోధాలు!

వేడుకతో చదివితే వేదశాస్త్ర సంపన్నుడౌ
జాడతో నూరకుండితే జడుడౌను!
ఓడక తపసియైతే ఉన్నతోన్నతుడౌ
కూడక సోమరి ఐతే గుణహీనుడౌను!

లక్ష్యాన్ని చేరడానికి మనని మనం ప్రేరేపించుకున్నాక, అడుగు ముందుకేశాక, ఆ లక్ష్యసాధనలో మనకి కావలసింది జ్ఞానం (knowledge). దీంతో పాటూ నైపుణ్యం కూడా. ఇవి శ్రద్ధగా, కుతూహలంతో సమకూర్చుకోవలసినవి కానీ కేవలం మొక్కుబడిగా ప్రయత్నిస్తే దక్కేవి కావు. అన్నమయ్య చెప్తున్నది ఇదే! వేడుక అంటే ఇక్కడ “కుతూహలం” అని అర్థం, “జాడ” అంటే “కేవలం నామమాత్రంగా” అని. “శ్రద్ధగా చదివితే వేదశాస్త్ర పారంగతుడివి అవుతావు, నామమాత్రంగా చదివితే మూర్ఖుడిగా మిగులుతావు” అంటున్నాడు.

అలాగే లక్ష్యసాధనలో కావలసిన ఇంకో ముఖ్యమైన లక్షణం ఓటములకి తల్లడిల్లకుండా ఉండగలగడం! ఉన్నతమైన శిఖరాలను అధిరోహించేటప్పుడు ఎప్పుడూ పైపైకి ఎగబాకుతూనే ఉండడం కుదరక పోవచ్చు. అప్పుడప్పుడు కొంత కిందకి పడొచ్చు, కొన్ని సార్లు కిందకి దిగాల్సి రావొచ్చు కూడా. ఇలా కిందకి దిగినా మళ్ళీ పైకి చేర్చే మార్గాన్ని చూసుకుంటూ సాగడమే తెలివంటే. అన్నమయ్య “ఓటములకి తలవంచని తపసివైతే మహోన్నతుడివౌతావు” అంటున్నాడు. “తపస్సు” అనే మాటలో కష్టనష్టాలని తట్టుకునే స్థైర్యం, సడలని ఏకాగ్రత వంటి లక్షణాలు దాగి ఉన్నాయి. ఈ తపస్సు సాధ్యపడాలంటే మనలోని శక్తియుక్తులన్నీ “కూడబెట్టి” పరిశ్రమించాలి. సోమరులకి దక్కేది కాదిది. అందుకే “సోమరిగా ఉంటే గుణహీనుడివి అవుతావు” అంటున్నాడు!

మురహరు గొలిచితే మోక్షము సాధించవచ్చు
వెరవెరగక ఉండితే వీరిడియౌను!
శరణంటే శ్రీవేంకటేశ్వరుడు రక్షించును
పరగ సంశయించితే పాషండుడౌను!

ఎంత పరితపించినా, ఎంత పరిశ్రమించినా కొన్నిసార్లు “ఫలితాలు” మన చేతిలో ఉండవు. గాఢంగా కోరుకున్నది దక్కనప్పుడు తీవ్ర నిరాశకి గురవుతాము. ఓటమి మన అసమర్థతనీ, అల్పత్వాన్నీ గుర్తుచేస్తుంది. అందుకే అన్నమయ్య మనకో చిట్కా (వెరవు) చెప్తున్నాడు. “నీ వంతు కర్తవ్యం నిర్వర్తించు, మిగిలినది దైవనిర్ణయం! బరువంతా నువ్వే మొయ్యడం ఎందుకు, నీ బండలని ఆ ఏడుకొండల వాడికి అర్పించు” అంటున్నాడు. ఇదే కర్మసిద్ధాంతం. ఇదే మోక్షాన్ని సాధించే మార్గం కూడా. “మోక్షసాధనకి నీ ప్రయత్నమే సరిపోదు, ఆ మురహరుని కరుణ ఉండాలి. ఈ ఉపాయం తెలియకపోతే నువ్వు ఒట్టి అవివేకిగా (వీరిడిగా) మిగులుతావు” అన్న అన్నమయ్య మాట ప్రాపంచిక సాధకులకి కూడా శిరోధార్యం.

ఆఖరుగా ఆణిముత్యం లాంటి వాక్యంతో ముగిస్తాడు అన్నమయ్య. “పరగ” అంటే “ఒప్పుకోలుగా” (agreeably) అని అర్థం. మన ప్రశ్నలు, సంశయాలు అన్నీ నిజాయితీ నిండినవైతే సత్యాన్ని చూపించే వెలుగురేఖలౌతాయి. కానీ చాలా సార్లు మన సంశయాలు మనం ముందుగా ఏర్పరుకున్న అభిప్రాయాలకీ, మన అహంకారానికీ దర్పణాలు మాత్రమే! . “ఇది సాధ్యమేనా?” అన్న ప్రశ్న నిజానికి “ఇది అసాధ్యం!” అని చెప్పడం మాత్రమే, నిజాయితీతో శోధించుకున్నది కాదు. దీనినే “ఒప్పుకోలుగా సంశయించడం” (పరగ సంశయించడం) అన్నాడు అన్నమయ్య. అలా సంశయించే వాడు సత్యాన్ని తెలుసుకోలేడు కానీ ప్రయత్నించానన్న భ్రమలో తనని తానే మోసం చేసుకుంటూ ఉంటాడు. అలాంటివాడు ఆధ్యాత్మిక సత్యాన్ని తెలుసుకోలేని పాషండుడు (వేదాలు చెప్పిన సత్యాన్ని అంగీకరించని వాడు) అవుతాడు. తన అహంకారాన్నీ, అభిప్రాయాలనీ విడిచి సత్యాన్ని శరణు కోరిన నిజమైన సత్యశోధకుడైనవాడు, వేదాలని కాదన్నా సత్యాన్ని పొందుతాడు! గెలుపుని కోరుకున్న వాడు ముందు తన మది తలుపులని తెరవాలి, పాతని పారద్రోలి కొత్తదనాన్ని ఆహ్వానించాలి!

ఈ అద్భుతమైన గీతాన్ని శోభారాజు గారు చాలా చక్కగా స్వరపరిచి గానం చేశారు. అది యూట్యూబులో ఇక్కడ వినొచ్చు.

*

బాజీరావ్ మస్తానీ – గీత్ సుహానీ!

 

-ఫణీంద్ర 

~

phaniడబ్బింగ్ సినిమా పాటలనగానే, అదీ హిందీ నుంచి అయితే, తెలుగుభాషా చిత్రవధకి శ్రోతలు సిద్ధపడి ఉంటారు! డబ్బింగ్ పాటల్లో తెలుగు అంత కృతకంగా ఉండడానికి సంగీత దర్శకుడూ, దర్శకుడూ వగైరా వాళ్ళ పాత్ర అంతో ఇంతో ఉన్నా నింద మాత్రం ఎప్పుడూ పాటల రచయితకే వస్తుంది! కొన్నిసార్లు తెలుగు అనువాదం అస్సలు సరిగ్గా కుదరనప్పుడు, శ్రోతలు రచయితకి ఓ దండం పెట్టి తమిళంలోనో హిందీలోనో ఉన్న ఒరిజినల్‌ని వింటూ సంతృప్తిపడతారు. అయితే డబ్బింగ్ పాటలో కూడా తెలుగులా వినిపిస్తున్న తెలుగుని విని, ఎంతో అందంగా ఉన్న భావాలకి పరవశించి, అంత అద్భుతంగా రాసిన రచయితకి నిజమైన గౌరవవందనాలు సమర్పించే సందర్భాలు అరుదుగా వస్తూ ఉంటాయి! అలాంటి గౌరవాన్ని “బాజీరావ్ మస్తానీ” చిత్రానికి రాసిన పాటలద్వారా రామజోగయ్య శాస్త్రి గారు దక్కించుకున్నారు. ఆ చిత్రంలోని ఓ చక్కని ప్రేమగీతాన్ని ఈ వారం పలకరిద్దాం!
“బాజీరావ్ మస్తానీ” ఓ చారిత్రాత్మక కథకి చేసిన కల్పన. మరాఠా యోధుడు బాజీరావ్‌కి, మస్తానీకి మధ్య సినిమాలో చూపించిన ప్రేమకథ నిజంగా జరిగిందా లేదా అన్నది అంత ముఖ్యం కాదు. వాళ్ళిద్దరి మధ్య ప్రేమని సినిమాలో ఎంత అందంగా, కళాత్మకంగా చూపించారో, ఈ పాటలో మస్తానీ తన హృదయాన్ని ఎంత ఆర్తిగా నివేదించుకుందో అన్నదే ముఖ్యమైన విషయం సాధారణ ప్రేక్షకుడికి. ఈ సినిమాకి ఎంతో ముఖ్యమైన ఇలాంటి పాటలో తన గీతరచనా ప్రతిభని సంపూర్ణంగా ప్రదర్శించి, ప్రేక్షకుడికి పూర్తి సంతృప్తి కలిగించిన ఘనత రామజోగయ్య శాస్త్రి గారికి దక్కుతుంది.
శాస్త్రిగారు ఈ సినిమాలోని అన్ని పాటలూ చాలా అందంగా రాసినా, ఈ పాటకంటే కవిత్వం ఎక్కువ ఉన్న పాటలు సినిమాలో ఉన్నా, ఈ పాటే ఆయనకి వన్నె తెచ్చేది. ఎందుకంటే ఈ పాట రాయడం అంత సులభమేమీ కాదు. ఒరిజినల్‌లో ముందు మరాఠీలో వచ్చే సాకీ, తర్వాత హిందీలో మధురంగా వినిపించే పల్లవీ చరణాలు, చివర్లో ఉర్దూలో వచ్చే ఖవ్వాలీ…ఇలా పాట నడకంతా విభిన్నంగా సాగుతుంది, ముగ్గురు గీతరచయితలు (హిందీ భాగాన్ని రాసిన జంటకవులు సిద్ధార్థ్ – గరిమలను ఒకరిగా పరిగణిస్తే) రాశారు ఆ పాటని. అలాంటి పాటని తానొక్కడే మొత్తం రాసి మెప్పించడం, క్లిష్టమైన మరాఠీ సాకీని కూడా తెలుగులో ఒప్పించేలా రాయగలగడం శాస్త్రి గారికే చెల్లింది!

పాట సాకీ అద్దాల మేడలోని కళామందిరానికి విచ్చేస్తున్న మస్తానీ అందాన్నీ, ఔన్నత్యాన్నీ కీర్తిస్తూ సాగుతుంది –

 

సాకీ:
దివినించి జారె జర జరా
కలికి అప్సర కలల తెమ్మెర!

 

కోరస్: జారే ఇలకు జారే దివినించి జారే

 

పగడాల సొగసు దొంతర
నచ్చిన కళ్ళలో విచ్చిన కెందామర!

 

కోరస్: జారే ఇలకు జారే

 

మరువాల పవనంలా
పరువాల దవనంలా

అరుదెంచెనీ వెన్నెల!

 

కోరస్: అరుదెంచే చూడు! అరుదెంచే చూడు! అరుదెంచే మహరాణీ!

 

Ramajogayya Sastry @ Rabhasa Movie Audio Launch Stills

ఆ అమ్మాయి అందంలో అప్సరసే! అయితే “కలికి” (చక్కనైన) అని శ్రేష్ఠమైన విశేషణాన్ని వాడి అందానికి హుందాతనాన్ని అద్దారు రచయిత. అటువంటి సుందరిని చూస్తే కలలు చల్లగాలిలా (తెమ్మెర) తాకవు మరి! సిగ్గెరుపో లేక మేనెరుపో మరి ఎర్రని పగడాల దొంతరలా ఉందట ఆమె సోయగం! ఎంత అందమైన ఊహ! ఆ అమ్మాయిపై మనసుపడ్డ వారి కళ్ళలో (నచ్చిన కళ్ళలో) ఆమెను చూసినప్పుడు ఎర్రకలువలు (కెందామరలు) విచ్చుకుంటాయట! ఆహా! ఆమె అందరికి కళ్ళకి అందే సోయగం కాదు, నచ్చిన, మనసిచ్చిన వారికే అందే అద్భుత దృశ్యం మరి! కేవలం కంటికే కాదు పంచేంద్రియాలకీ పులకింత ఆ సౌందర్యం! ఆమె వెంట మరువపు ఆకుల సుగంధం నడిచొస్తోంది. కాదు కాదు, పరువమే దవన పరిమళమై ఆమెను అంటిపెట్టుకుంటోంది (దవనము కూడా మరువము లానే సుగంధమూలిక). ఇలా పరువాల పున్నమిలా వచ్చి తన సోయగాల వెన్నెలని కురిపిస్తున్న ఆ సుందరి రాజసం చూస్తే మహరాణీ అని కీర్తించదూ జగమంతా?

మస్తానీ బాజీరావుకి ఆరాధనాపూర్వకంగా ఓ సైగచేసి పాట పాడడం మొదలుపెడుతుంది –
పల్లవి: (మస్తానీ)
కనులతో తీగలాగి పడేసావే మాయలో
వరంగా సోలిపోయా వలేసే హాయిలో!


బహుమానమై నీదానిగా తరించా ప్రేమలో
వద్దన్నా ప్రపంచం జన్మం నీకు సొంతం

 

అదో వెర్రి ప్రేమై నిన్నే చేరుకున్నా
కళ నీవే కాంతి నీవే మస్తానీ శ్వాసలో! 

 

ఈ ప్రేమ మాటగా వెలికిరానిది, మాటల్లో చెప్పలేనిది. అయితే అతని కళ్ళలో తనపై ఆరాధన కనిపిస్తూనే ఉంది. అతనిలో తన పిచ్చిప్రేమని చూసి నవ్వుకోకుండా అర్థం చేసుకునే ఓ హృదయాన్ని చూసింది. అందుకే అతనికి దాసోహమైంది. “నీ చూపులనే తీగలతో నన్ను మెల్లగా లాగి ఈ ప్రేమ మాయలో పడేశావు! నన్ను వలేసి మరీ లాగిన ఈ వరమైన హాయిలో ఉండిపోనీ” అంటోంది! ఈ భావం ట్యూన్‌లో ఎంతందంగా వినిపిస్తుందో (ముఖ్యంగా “వరంగా సోలిపోయా” అనే లైను)!

తన ప్రేమని లోకం ఒప్పుకోదని తెలుసు, ఎన్నో ఇబ్బందులు ఎదురవుతాయని తెలుసు. అయినా, “నీ ప్రేమే నాకు బహుమానం! ఈ జన్మ నీకు సొంతం, ఎవరిని ఎదిరించైనా సరే నిన్ను చేరుకుని నీ ప్రేమలో తరిస్తాను” అంటోంది. నిజమైన ప్రేమకి ఉండే ధైర్యం అది. గుండెల్లో ప్రేమరూపాన్నీ, ఊపిరిలో ధైర్యాన్నీ నింపుకున్నది ప్రేమవుతుంది కానీ కేవలం కనులలో కలలు ఒంపుకున్నది కాదు! “నా బ్రతుకులో (శ్వాసలో) కళా కాంతీ అన్నీ నీ వల్లే! కలగన్నా, మెలకువలో ఉన్నా ప్రతి తలపూ నీదే” అనేంతగా అతనికి తనని తాను అంకితం చేసుకున్న పిచ్చిప్రేమ ఇది.

చరణం (మస్తానీ)
ప్రియం తీయనైన అపాయం
కోరస్: ఎదంతా లిఖించావు గాయం కవ్వించే చూపుగా!


వలపై చేసినావే సహాయం
కోరస్: తపించే వయారం శమించే మలామూ నీవేగా


నిజమున్నది నీ కమ్మని కలలో (2)
జగాలే వినేలా సగంలా

కోరస్: నీ పేరే నాదిరా

ప్రేమ ఎప్పుడూ అపాయమే! తీయని అపాయం, ప్రియమైన అపాయం! మస్తానీ విషయంలో నిజమైన అపాయం కూడా. ఐనా అన్నిటికీ తెగించిన ప్రేమ ఇది. ఈ అపాయం వలన కలిగేది గాయం. కవ్వించే చూపులతో మనసుపై చేసిన గాయం! అది జన్మంతా మాననిది. ఓ తీయని బాధగా, ఆహ్లాదమైన ఆరాటంగా మిగిలేది. అయితే దానివల్ల ఓ సహాయమూ దొరికింది. అదేమిటంటే తపించే వయ్యారానికి ఊరటనిచ్చే లేపనం (మలాము) కూడా ఈ ప్రేమేనట! ఎంత చిత్రమో కదా! గాయమూ తనవల్లే, సహాయమూ తనవల్లే! ఏమిటో ఈ ప్రేమ!

కల నిజం కాదు ఎప్పుడూ. కానీ కొన్ని కలలే నిజంకన్నా గొప్పగా అనిపిస్తాయి. నిజమైన జీవితాన్ని కలగా మారుస్తాయి. కలలోని జీవితాన్ని నిజం చేసేలా ప్రేరేపిస్తాయి. ఆ స్ఫూర్తితోనే సాగుతోంది మస్తానీ. “జగం వినేలా చాటి చెప్పనీ! నువ్వు నావాడివి! నేను నీలో సగం అయ్యి తీరుతాను” అని నిశ్చయంగా చెబుతోంది. నీ ప్రియురాలిగా ఉంటూ తీపిని మాత్రమే పంచుకోవడం కాదు, నీ ధర్మపత్నిగా మారి జీవితంలో కష్టసుఖాలను పంచుకోవాలన్నదే నా ఉద్దేశ్యమని చాటిచెప్తోంది!

 

ఖవ్వాలీ (బాజీరావ్):
చెలి పాలపుంతలా మెరిసావే
బ్రతుకంత జిగేలై కలగలిసావే

పులకింత నింపి మనసు బంతినెగరేసావే


నా సిరి నీవే, మాధురి నీవే
నేలంతా గెలిచాననిపించే కేరింతయ్యావే

 

బాజీరావ్ ఇప్పటి వరకూ మౌనంగా ఉన్నాడు పాటలో! ఒక అపురూప సౌందర్య రాశి, ఒక అద్భుత మానధన రాశి కళ్ళముందు మెరిస్తే మాటలెలా వస్తాయి! కానీ అతని గుండె స్పందిస్తోంది, మౌనంగా పాట పాడుతోంది. తన చెంత మెరిసిన పాలపుంత, బ్రతుకంతా జిగేలనిపించే ప్రేమ పులకింత అని తెలుసు! ఆ పులకింత నిండిన మనసు ఉండబట్టలేక బంతిలా ఎగిరెగెరి పడుతోందట! ఇప్పటి వరకూ యుద్ధాలు గెలవడం, రాజ్యాలు ఏలడమే జీవితం అనుకున్నాడు కానీ కాదు. సిరి అంటే మస్తానీ, జీవితంలో మాధుర్యం అంటే మస్తానీ. తన ప్రేమ ఉంటే చాలు ప్రపంచాన్నంతా జయించినట్టే. నిజమే కదా, ప్రేమలో సమస్తం దొరుకుతుంది, ప్రేమలో విశ్వం తనని తాను చూసుకుంటుంది!

ప్రేమ మహిమ తాకిన రెండు హృదయాలని రామజోగయ్య శాస్త్రి గారు అద్భుతంగా ఆవిష్కరించిన వైనాన్ని పాట వింటేనే కానీ పూర్తిగా తెలుసుకోలేం! “సంజయ్ లీలా బన్సాలీ” మధుర స్వరకల్పనలో, శ్రేయా ఘోషల్ మధురాతిమధురమైన గాత్రంలో ఈ పాటని ఇక్కడ విని కాసేపు ప్రేమ నీడలో సేద తీరండి!

*

 

వరిచేల మెరుపులా వచ్చె వలపంటివాడే!

 

-ఫణీంద్ర 

~

phaniతెలుగు సినిమాల్లో ఉన్న క్రీస్తు భక్తిగీతాల్లో ఒక ప్రత్యేకమైన గీతం “మెరుపు కలలు” చిత్రంలోని “అపరంజి మదనుడే” అన్నది. ఈ పాటకి ఎంతో మాధుర్యం, భక్తిభావం ఉట్టిపడేలా సంగీతాన్ని సమకూర్చడం రెహ్మాన్ గొప్పతనమైతే, క్రీస్తుని విన్నూత్నమైన పదప్రయోగాలతో వర్ణించి స్పందింపజెయ్యడం వేటూరి గొప్పతనం. క్రిస్మస్ సందర్భంగా ఈ పాటని పరికించి పులకిద్దాం.

వేటూరి అంతకమునుపే “క్రీస్తు గానసుధ” అనే ప్రైవేటు ఆల్బంకి అలతి పదాలతో జనరంజకమైన పాటలు రాసి మెప్పించారు. తమిళంలో వైరముత్తు సాహిత్యానికి తెలుగు అనుసృజన చేసిన ఈ పాటలో కూడా సరళమైన పదభావాలనే వాడినా క్రీస్తుని వర్ణించడానికి ఎవరూ సాధారణంగా ఎంచుకోని శబ్దాలను వాడి ప్రయోగం చేశారు. ఈ ప్రయోగాలని అందరూ హర్షించకపోవచ్చు, కొందరు తప్పుపట్టొచ్చు కూడా! అయితే క్రీస్తుపట్ల తనకున్న నిష్కల్మషమైన భక్తిభావమూ, ప్రేమా తనదైన పద్ధతిలో ఆవిష్కరించుకునే ఓ భక్తురాలి ప్రార్థనే ఈ గీతం అని గ్రహించిన వారికి పాట పరమార్థం, వేటూరి హృదయం అర్థమౌతాయి. ఓ అద్భుతమైన ట్యూన్‌కి పవిత్రంగా పొదిగిన సాహిత్యానికి మనం స్పందించగలిగితే మనలోనూ ఓ భక్తిభావం అంకురిస్తుంది.

పాట పూర్తి సాహిత్యం ఇది (దురదృష్టవశాత్తూ రెహ్మాన్ చాలా తెలుగు పాటల్లానే ఈ పాటలో కూడా గాయని చాలా తప్పులు పాడింది. ఆ తప్పులని ఇక్కడ సరిజెయ్యడం జరిగింది):

 

అపరంజి మదనుడే, అనువైన సఖుడులే అతడేమి అందగాడే!

వరిచేల మెరుపులా వజ్రమై రత్నమై వచ్చె వలపంటివాడే

వినువీధిలో ఉండే సూర్యదేవుడునే, ఇల మీద ఒదిగినాడే

కన్నీటి గాయాలు చన్నీటితో కడుగు శిశుపాలుడొచ్చినాడే  

 

అపరంజి మదనుడే, అనువైన సఖుడులే అతడేమి అందగాడే!

పోరాటభూమినే పూదోటకోనగా పులకింపజేసినాడే 

 

కల్వారి మలనేలు కలికి ముత్యపురాయి, కన్నబిడ్డతడులేవే

నూరేళ్ళ చీకటి ఒకనాడే పోగొట్టి ఒడిలోన చేరినాడే

ఇరుకైన గుండెల్లో అనురాగ మొలకగా ఇలబాలుడొచ్చినాడే

ముక్కారు కాలంలో పుట్టాడు పూజకే పుష్పమై తోడు నాకై

 

అపరంజి మదనుడే, అనువైన సఖుడులే అతడేమి అందగాడే!

వరిచేల మెరుపులా వజ్రమై రత్నమై వచ్చె వలపంటివాడే

 

అపరంజి మదనుడే అనువైన సఖుడులే అతడేమి అందగాడే!

నిజానికి ఈ పాటా ఓ ప్రేమగీతమే! ఇక్కడ ప్రేమ భగవంతుని పట్ల ప్రేమ. అలనాడు బెత్లహాంలో పుట్టిన పసిబిడ్డడు, జనుల వెతలు తీర్చిన దేవుడై, శిలువనెక్కిన శాంతిదూతై, ఈనాటికీ ప్రపంచంలోని అత్యధికులకి చీకటిలోని వెలుగురేఖ అవుతున్నాడంటే అతనెంతటి మహనీయుడు! అటువంటి బాలఏసుని తలచుకుంటే నిలువెత్తు ప్రేమస్వరూపం గుర్తుకు రావాలి, తన సువార్త ద్వారా జీవితంలో అడుగడుగునా సఖుడైనట్టి దేవుడు కనిపించాలి. ఈ వాక్యాల్లో కనిపించే భావం అదే! అవును అతను “అపరంజి (బంగారు) మదనుడు (ప్రేమ స్వరూపుడు)”. అతని ప్రేమ స్వచ్ఛమైన బంగారపు తళతళ. జీవితంలోని ఎదురయ్యే సంఘర్షణల్లోనూ, సందిగ్ధాల్లోనూ అతని పట్ల విశ్వాసమే దారిచూపిస్తూ ఉంటే అతను కాక “తగిన స్నేహితుడు” (అనువైన సఖుడు, right companion) ఎవరు? ఇతని కంటే అందగాడు ఇంకెవ్వరు? ఇక్కడ అందం అంటే బాహ్యమైన అందం కాదు. అతని కరుణ నిండిన వీక్షణం అందం, అతని ప్రేమ నిండిన చిరునవ్వు అందం, అతని గుండె పలికిన ప్రతిపలుకూ అందం. అతనికంటే అందమైన వాళ్ళుంటారా?

వరిచేల మెరుపులా వజ్రమై రత్నమై వచ్చె వలపంటివాడే

క్రీస్తు జననం సాధారణ ప్రదేశంలో జరిగింది (పశువుల గొట్టంలోనని కొందరంటారు), ఏ రాజమహల్లోనో కాదు. ఆయన తొలుత సామాన్యులకీ, పేదలకీ దేవుడయ్యాడు కానీ అధికారులకీ, రాజులకీ కాదు. “వరిచేల మెరుపు” అనడం ద్వారా అప్పటి కాలంలోని ప్రధాన పంటైన వరిని, వరిచేలతో నిండిన ఆ నేలని ప్రస్తావించడం కన్నా, సామాన్యుల కోసం పుట్టిన అసామాన్యుడైన దైవస్వరూపంగా క్రీస్తుని కొలవడం కనిపిస్తుంది. చెక్కుచెదరని ధగధగ కాంతుల ప్రేమవజ్రం అతను. అతను ప్రపంచానికి వలపు సందేశం అందించడానికి అరుదెంచిన సర్వశ్రేష్టుడు (రత్నం; నవరత్నాల్లో వజ్రమూ ఒకటి. వజ్రాన్ని ముందే ప్రస్తావించాడు కాబట్టి ఇక్కడ రత్నాన్ని “అన్నిటి కన్నా శ్రేష్టమైన” అన్న అర్థంలో కవి వాడాడని అనుకోవడం సబబు)

వినువీధిలో ఉండే సూర్యదేవుడునే, ఇల మీద ఒదిగినాడే

కన్నీటి గాయాలు చన్నీటితో కడుగు శిశుపాలుడొచ్చినాడే

ఇంతటి అనంత విశ్వంలో  కేవలం భూమి మీదే జీవరాశి ఎందుకు ఉండాలి (మనకి తెలిసి)? కొన్ని కోట్ల ఏళ్ళ పరిణామ క్రమంలో ఈ జీవరాశుల్లోంచి ఓ మానవుడు అద్భుతంగా ఎందుకు రూపుదిద్దుకోవాలి? ఎంతో బుద్ధి కలిగిన ఈ మానవుడే మళ్ళీ తెలివితక్కువగా తన దుఃఖాన్నీ, వినాశనాన్నీ తనే ఎందుకు కొనితెచ్చుకోవాలి? అలా దారితప్పిన మానవుడికి త్రోవచూపడానికి ఓ దేవుడులాంటి మనిషి ఎందుకు దిగిరావాలి? ఎందుకు ఎందుకు? శాస్త్రజ్ఞులు, “అదంతే! కారణాలు ఉండవు!” అనొచ్చు. కానీ ఓ భక్తుడి దృష్టిలో ఇదంతా దేవుని కరుణ. ఆకాశంలో ఉండే సూర్యుడికి నిజానికి భూమితో ఏమీ పని లేదు, భూమిని పట్టించుకోనక్కరలేదు. కానీ సూర్యుడు లేకుంటే భూమిపైన జీవరాశే లేదు. అలా సూర్యుడిలా కేవలం తన ప్రేమ వల్ల జనులని రక్షించడానికి దిగివచ్చిన అపారకరుణామూర్తి క్రీస్తు! నేలపైన వెలిగిన సూర్యుడు! జనుల బాధలనీ, శోకాలనీ, కష్టాలనీ ఇలా అన్ని కన్నీళ్ళనీ తన చల్లని ప్రేమామృత స్పర్శతో కడిగిన దేవుడు. ఈ బాలకుడే కదా లోకపాలకుడు (శిశుపాలుడు)!

పోరాటభూమినే పూదోటకోనగా పులకింపజేసినాడే!

చరిత్ర చూడని వినాశనం లేదు. మనుషులు రాక్షసులై జరిపిన హింసాకాండలెన్నో. ఈ యుద్ధోన్మాదం మధ్య సుస్వర సంగీతంలా, ఎడారిలో విరిసిన పూదోటలా, తన ప్రేమసందేశంతో జగానికి శాశ్వత మార్గాన్ని చూపినవాడు క్రీస్తు. హింసని ప్రేమతో ఎదుర్కొని, చిరునవ్వుతో శిలువనెక్కి, మరణం లేని మహిమాన్వితుడిగా వెలిగిన చరితార్థుడు.

కల్వారి మలనేలు కలికి ముత్యపురాయి, కన్నబిడ్డతడులేవే

నూరేళ్ళ చీకటి ఒకనాడే పోగొట్టి ఒడిలోన చేరినాడే

కల్వారి కొండ (Calvari Hill) అన్నది క్రీస్తుని శిలువ వేసిన ప్రదేశం. అంతటి కొండా భక్తుల గుండెల్లాగే శిలువనెక్కిన క్రీస్తుని చూసి కన్నీరైతే, ఆయన నమ్మిన వారిని రక్షించడానికి మరణాన్ని దాటి పునరుత్థానుడయ్యాడు. ఆ కొండపైన శిలువ వేయబడిన ఏసు ఆ కొండనే ఏలుతూ (మలనేలు – మలని + ఏలు, మల అంటే కొండ) స్వచ్చమైన తెల్లని ముత్యంలా మెరిశాడట! ఎంత అందమైన కల్పన!

ఈ “కలికి ముత్యపు రాయైన” క్రీస్తు భక్తులకి కన్నబిడ్డ లాంటివాడట! ఇందాకే బాలఏసు తండ్రి లాంటి పాలకుడయ్యాడు, ఇప్పుడు ఒడిలోన కన్నబిడ్డ అయ్యాడు! తండ్రీ బిడ్డా రెండూ ఆయనే. ఒడిలోని పసిపాపని చూసి ఓ తల్లికి కలిగే ఆనందం వర్ణనాతీతం. ఎంతటి బాధనైనా తక్షణం మటుమాయం చేసే గుణం పాప నవ్వుకి ఉంటుంది. “ఇంకేమీ లేదు, సమస్తమూ నా కన్నబిడ్డే” అనిపిస్తుంది. ఆ బిడ్డే దేవుడూ అయినప్పుడు కలిగే భరోసా “నూరేళ్ళ చీకటిని ఒక్క క్షణంలో పోగొట్టేదే” అవుతుంది!

ఇరుకైన గుండెల్లో అనురాగ మొలకగా ఇలబాలుడొచ్చినాడే

ముక్కారు కాలంలో పుట్టాడు పూజకే పుష్పమై తోడు నాకై

ప్రేమే తెలియని కరకు, ఇరుకు గుండెలకి ప్రేమంటే తెలియజెప్పిన శాంతిదూత క్రీస్తు. ఇలకి దిగివచ్చిన ఈ బాల దేవుణ్ణి “అనురాగ మొలక” గా వర్ణించడం ఎంతో చక్కగా ఉంది.

ఇలా ప్రేమ మూర్తిగా, స్నేహితుడిగా, పాలకుడిగా, కన్నబిడ్డగా పలు విధాల క్రీస్తుని కొలుచుకోవచ్చు. భక్తుడి బాధ తీర్చే పెన్నిధీ ఆయనే, భక్తుడు ఆనందంలో చేసే కీర్తనా ఆయనే. చీకటనుండి చేయిపట్టి నడిపించే వెలుగురేఖా ఆయనే, అంతా వెలుగున్న వేళ మెరిసే ఇంధ్రధనుసూ ఆయనే. సర్వకాల సర్వావస్థల్లోనూ పూజకి పువ్వులా దొరికాడు కనుకే “ముక్కారు కాలంలో పుట్టాడు పూజకే” అనడం. “ముక్కారు” అంటే “మూడు కాలాలు” అని అర్థం. అన్ని కాలాల్లోనూ, అన్ని కష్టాల్లోనూ తోడుండే దేవుడు ఆయనే!

ఈ పాటని యూట్యూబులో ఇక్కడ వినొచ్చు. ఇది కేవలం క్రైస్తవులకే చెందిన పాట కాదు. భక్తిలోని ఓ చిత్రం ఏమిటంటే, మొదట్లో భగవంతుడు, భక్తుడు, భక్తి అని వేరువేరుగా ఉన్నా, చివరకి కేవలం భక్తే మిగులుతుంది. ఆ స్థితిలో కృష్ణుడు, క్రీస్తు, అల్లా అని తేడాలుండవు. ఇలా ప్రేమని పెంచి, ఏకత్వాన్ని సాధించి జనులని నడిపించే భక్తి నిజమైన భక్తి అవుతుంది. అలాంటి భక్తి మాధుర్యం ఈ పాటలోనూ ఉంది.

*

 

 

 

 

కంచెలు తుంచే మనిషితనం!

 

-ఫణీంద్ర

~

phaniసిరివెన్నెల “కంచె” చిత్రానికి రాసిన రెండు అద్భుతమైన పాటలు పైకి యుద్ధోన్మాదాన్ని ప్రశ్నిస్తున్నట్టు కనిపించినా నిజానికవి నానాటికీ మనందరిలో కనుమరుగౌతున్న మనిషితనాన్ని తట్టిలేపడానికి పూరించిన చైతన్యశంఖాలు. ఇక్కడ “మనిషితనం” అంటే ఏమిటి అన్న ప్రశ్న ఉదయిస్తుంది. ఓషో చెప్పిన ఓ కథ మనిషితనాన్ని చక్కగా విశదీకరిస్తుంది. ఓ ఇద్దరు వ్యక్తులు నది ఒడ్డున ఉన్నారు. ఇంతలో ఎవరో నదిలో మునిగిపోతూ – “రక్షించండి, రక్షించండి” అని అరిచారు. ఆ ఇద్దరిలో మొదటి వ్యక్తి తలెత్తి చూశాడు. అతని విశ్వాసం ప్రకారం ప్రతి మనిషీ తన కర్మఫలాన్ని అనుభవించాల్సిందే. పక్కవాడి కర్మలో మనం తలదూర్చడం కన్నా అవివేకం మరోటి లేదు. అంతా భగవదేచ్చ!  కాబట్టి ఇక్కడో మనిషి మునిగిపోతున్నాడంటే అదతని కర్మఫలమే! ఇందులో చెయ్యగలిగినది ఏమీ లేదు. ఇలా ఆలోచించి అతను ఏమీ పట్టనట్టు ఉండిపోతాడు. రెండో మనిషీ ఈ అరుపులు వింటాడు. ఇతని నమ్మకం ప్రకారం మనిషి పోయాక స్వర్గ-నరకాలు అంటూ ఉంటాయి. పుణ్యకర్మలు చెయ్యడం వలన దేవుని కృపకి పాత్రులమవుతాం, స్వర్గం సిద్ధిస్తుంది. కాబట్టి ఇప్పుడీ మునిగిపోతున్న మనిషిని రక్షించడమంటే స్వర్గప్రవేశాన్ని ఖాయం చేసుకోవడమే! ఇలా ఆలోచించి అతను వెంటనే నదిలోకి దూకి ఆ వ్యక్తిని రక్షిస్తాడు. కథలో నీతి ఏమిటంటే, మనం మనుషుల్లా స్పందించడం మరిచిపోయాం. ఏవో ఆలోచనలూ, సిద్ధాంతాలు, భావజాలాలూ తలలో నింపుకుని వాటి వలన మనుషులను రక్షించగలం, చంపగలం కూడా! ఇలా కాక మనిషిలా కరిగి, గుండెతో స్పందించే గుణం మనిషితనం అవుతుంది.

ఒక ఊరిలో రెండు వర్గాలు కులం పేరుతోనో, మతం పేరుతోనో, లేక ఇంకేదో కారణం చేతనో విద్వేషంతో రగిలి తలలు తెగనరుక్కునే దాకా వస్తే, అది చూసిన మన స్పందన ఏమిటి?  ఇద్దరిలో ఎవరిది ఎక్కువ తప్పుందీ, గతంలో ఎవరు ఎక్కువ దారుణాలు చేశారు, ఏ శక్తులు ఎవరికి సహాయపడుతున్నాయి, అవి మంచివా చెడ్డవా – ఇవన్నీ బేరీజు వేసుకుని అప్పుడు గానీ స్పందించలేకపోతే మనలో మనిషితనం చచ్చిపోయినట్టే లెక్క! ఒక మనిషిలా కనుక స్పందిస్తే, మన గుండె ద్రవించాలి, మనసు తల్లడిల్లిపోవాలి.యుద్ధం పేరుతో ఓ మనిషి ఇంకో మనిషిని ఎందుకు చంపుకుంటున్నాడు? ఏమి సాధించడానికి? మృదువైన కోరికలూ, తీయని కలలలో తేలే మన హృదయ పావురాన్ని ఏ చీకటి బోయవాడు పాపపు బాణం వేసి నేలకూల్చాడు? హృదయాన్ని మరిచి, తెలివి మీరి, పగలతో సెగలతో రాక్షసులుగా మారిన మన మానవజాతిని చూసి పుడమి తల్లి గుండె తీవ్రమైన వేదనతో తల్లడిల్లిందే! ఆ తల్లి చేష్టలుడిగి నిస్సహయురాలై నిట్టూర్చిందే! ఆ తల్లి గుండెఘోషని చూస్తున్నామా, చూస్తే ఏమైనా చేస్తున్నామా? ఇంతటి మహా విషాద వృక్షాన్ని పెంచిన విషబీజాలేమిటి? పూలతోటల బదులు ముళ్ళచెట్లని పూయిస్తున్న ఆ ఆలోచనలేమిటి –

నిశి నిషాద కరోన్ముక్త దురిత శరాఘాతం

మృదు లాలస స్వప్నాలస హృత్ కపోత పాతం

పృథు వ్యథార్త పృథ్విమాత నిర్ఘోషిత చేతం

నిష్ఠుర నిశ్వాసంతో నిశ్చేష్టిత గీతం

ఏ విష బీజోద్భూతం ఈ విషాద భూజం?

ఈ మనసూ, హృదయస్పందనా, మనిషితనం లాంటివి వినడానికి బానే ఉంటాయి కానీ ప్రాక్టికల్‌గా చూస్తే ఒక మంచిని సాధించడానికి కొన్నిసార్లు దారుణాలు జరగక తప్పవని కొందరి భావన. ఉదాత్తమైన గమ్యం కోసం వక్రమార్గం పట్టినా ఫర్వాలేదు (The end justifies the means) అనే ఈ ఆలోచన చేసిన వినాశనానికి చరిత్రే సాక్ష్యం. తాను దుర్మార్గుణ్ణని విర్రవీగి విధ్వంసం సృష్టించిన వాడి కంటే, తానెంతో మంచివాణ్ణనీ, మహోన్నత ఆశయసాధనకే ప్రయత్నిస్తున్నాననీ నమ్మినవాడి వలన జరిగిన మారణహోమాలే ఎక్కువ! మనని మనం తగలబెట్టుకుంటే ఏ వెలుగూ రాదనీ, కత్తుల రెక్కలతో శాంతికపోతం ఎగరదనీ, నెత్తుటిజల్లులు ఏ పచ్చని బ్రతుకులూ పెంచవనీ ఇప్పటికైనా మనం నేర్వకపోతే మన భవిత అంధకారమే –

భగ భగమని ఎగసిన మంటలు ఏ కాంతి కోసమో?

ధగ ధగమని మెరిసిన కత్తులు ఏ శాంతి కోసమో?

ఏ పంటల రక్షణకీ కంచెల ముళ్ళు?

ఏ బ్రతుకును పెంచుటకీ నెత్తుటి జల్లు?

ఏ స్నేహం కోరవు కయ్యాల కక్షలు

ఏ దాహం తీర్చవు ఈ కార్చిచ్చులు

ప్రాణమే పణమై ఆడుతున్న జూదం

ఇవ్వదే ఎపుడూ ఎవరికీ ఎలాంటి గెలుపు

చావులో విజయం వెతుకు ఈ వినోదం

పొందదే ఎపుడూ మేలుకొలుపు మేలుకొలుపు!

 

ఒకప్పుడు ఎంత స్నేహం, సౌభ్రాతృత్వం వర్ధిల్లినా మనసులో మొలకెత్తే ఒక విషబీజం చాలు ఆ చెలిమిని అంతా మరిచిపోవడానికి. ప్రచండ సూర్యుణ్ణి సైతం మబ్బు కప్పేసినట్టు, ద్వేషం, పగా దట్టంగా అలముకున్నప్పుడు ఏ వెలుగురేఖలూ పొడచూపవు. అపార్థాల వలన చెదిరిన అనుబంధాలకీ, స్వార్థం వలన సమసిన స్నేహాలకీ, ద్వేషం వలన దగ్ధమైన పూదోటలకీ లెక్క లేదు. ఈ పగలసెగల వలన ఏర్పడిన ఎల్లలతో పుడమి ఒళ్ళు నిలువెల్లా చీలాల్సిందేనా –

 

అంతరాలు అంతమై అంతా ఆనందమై

కలసి మెలసి మనగలిగే కాలం చెల్లిందా

చెలిమి చినుకు కరువై, పగల సెగలు నెలవై

ఎల్లలతో పుడమి ఒళ్ళు నిలువెల్లా చీలిందా!

 

ఇలా గుండె రగిలిన వేదనలోంచి ఓ వెలుగురేఖ ఉద్భవించి మనలోకి మనం తరచి చూడగలిగితే ఓ సత్యం బోధపడుతుంది. నేనూ, నా వాళ్ళు అని స్వార్థంతో గిరిగీసుకుని, నా వాళ్ళు కానివాళ్ళందరూ పరాయివాళ్ళనే అహంకారపు భావనే అన్ని సమస్యలకీ మూలకారణం అని. పక్కవాడు కూడా నాలాగే మనిషే, వాడికీ నాలాగే కన్నీళ్ళూ, కోపాలూ, ద్వేషాలూ, ప్రేమలూ ఉంటాయని గ్రహించగలిగినప్పుడు మాత్రమే ఈ స్వీయవినాశనానికి దారితీసే వైపరీత్యం నుంచి మనం బైటపడే వెసలుబాటు ఉంటుంది –

 

నీకు తెలియనిదా నేస్తమా?

చెంత చేరననే పంతమా?

నువ్వు నేననీ విడిగా లేమనీ

ఈ నా శ్వాసని నిన్ను నమ్మించనీ

sirivennela

మన హృదయస్పందనని పట్టుకుని, మనలోని మనిషితనాన్ని మేల్కొలిపి, నేనొక్కణ్ణీ వేరుకాదు మనమంతా ఒకటే అనే భావనని మొలకెత్తించగలిగినప్పుడు మనం యుద్ధం అనే సమస్యకి సామరస్యమైన, శాశ్వతమైన పరిష్కారాన్ని దర్శించగలుగుతాం. మనమంతా మనుషులం, ఈ భూగోళం మనది! విద్వేషంతో పాలించే దేశాలూ, విధ్వంసంతో నిర్మించే స్వర్గాలు ఉండవు, ఉంటే అవి మనుషులవి కాబోవు అని నిక్కచ్చిగా చెప్పగలుగుతాం. యుద్ధం అంటే శత్రువుని సంహరించడం కాదు, మనలోని కర్కశత్వాన్ని అంతమొందించడం అని అర్థమైనప్పుడు మన ప్రతి అడుగూ ఒక మేలుకొలుపు అవుతుంది. సరిహద్దుల్ని చెరిపే సంకల్పం సిద్ధిస్తుంది –

 

విద్వేషం పాలించే దేశం ఉంటుందా?

విధ్వంసం నిర్మించే స్వర్గం ఉంటుందా?

ఉండుంటే అది మనిషిది అయ్యుంటుందా?

అడిగావా భూగోళమా! నువ్వు చూశావా ఓ కాలమా?

 

రా ముందడుగేద్దాం.. యుద్ధం అంటే అర్థం ఇది కాదంటూ

సరిహద్దుల్నే చెరిపే సంకల్పం అవుదాం!

 

ప్రేమ గురించి గొప్పగొప్ప కల్పనలు చెయ్యొచ్చు, ప్రేమే జీవితమనీ, ప్రేమే సమస్తమనీ ఆకాశానికెత్తెయ్యొచ్చు. ఇలా ఆలోచనల్లో భూమండలం మొత్తాన్ని ప్రేమించడం చాలా ఈజీ, కానీ మనకి నచ్చని మనిషి ఎదురుగా ఉంటే ప్రేమించడం చాలా కష్టం. యుద్ధంలో ఉండీ, చేతిలో ఆయుధం ఉండీ, ఎదురుగా ఉన్న శత్రువుని సంహరించగలిగే సామర్థ్యం ఉండీ, ఆ శత్రువూ సాటి మనిషే అని జాలి కలిగితే అప్పుడు మనం నిలువెత్తు ప్రేమకి నిదర్శనం అవుతాం. అలాంటి ప్రేమ బ్రహ్మాస్త్రం సైతం తాకలేని మనలోని అరిషడ్వర్గాలను నాశనం చెయ్యగలుగుతుంది. రాబందలు రెక్కల సడుల మధ్య సాగే మరుభూముల సేద్యం నుంచి మనని మరల్చి జీవనవేదాన్ని అందిస్తుంది.”రేపు” అనే పసిబిడ్డని గుండెకి పొదువుకుని తీపి కలలను పాలుగా పట్టే అమ్మతనానికి మనమంతా ప్రతినిధులమనీ, మనని మనమే నాశనం చేసుకునే ఈ ఉన్మాదం వలన భవితంతా ఆ పాలుదొరకని పసిబిడ్డడి ఏడ్పుల పాలౌతుందనీ గుర్తుచేస్తుంది –

 

ప్రేమను మించిందా బ్రహ్మాస్త్రమైనా?

ఆయువు పోస్తుందా ఆయుధమేదైనా?

రాకాసుల మూకల్లే మార్చదా పిడివాదం!

రాబందుల రెక్కల సడి ఏ జీవన వేదం?

సాధించేదేముంది ఈ వ్యర్థ వినోదం?

ఏ సస్యం పండించదు మరుభూముల సేద్యం!

రేపటి శిశువుకు పట్టే ఆశల స్తన్యం

ఈ పూటే ఇంకదు అందాం, నేటి దైన్యానికి ధైర్యం ఇద్దాం!

 

ఇదంతా పాసిఫిజమనీ, ఐడియలిజమనీ, దుర్మార్గం ఎప్పుడూ ఉంటుందనీ, యుద్ధం తప్పదనీ కొందరు వాదించొచ్చు. కావొచ్చు. అయితే ఈ అందమైన భూలోకం మనదనీ, మనందరం దానికి వారసులమనీ, ఒకరు ఎక్కువనే ఆధిపత్యం చెల్లదనీ మనమంతా నమ్మినప్పుడు, అరిష్టాలపై అంతా కలిసికట్టుగా చేసే యుద్దం యొక్క లక్షణం వేరేగా ఉంటుంది. అప్పుడది పంటకి పట్టిన చీడని నిర్మూలించే ఔషదం అవుతుంది, పచ్చదనాన్ని పెకిలించే ఉన్మాదం అవ్వదు. అప్పుడు లోకకళ్యాణాల పేరుతో కల్లోలాలు జరగవు, మానవ సంక్షేమం కోసం మారణహోమాలు జరగవు. అప్పుడు మనం భౌగోళికంగా ఖండాలుగా, దేశదేశాలుగా విడిపోయినా మానసికంగా అఖండమైన మానవత్వానికి ప్రతినిధులమవుతాం. మన చొక్కాపై ఏ జెండాని తగిలించుకున్నా మన గుండెల్లో ప్రేమజెండానే ఎగరేస్తూ ఉంటాం. ఈ సదాశయమే నిజమైన గెలుపు, లోకానికి అసలైన వెలుగు –

 

అందరికీ సొంతం అందాల లోకం

కొందరికే ఉందా పొందే అధికారం?

మట్టితోటి చుట్టరికం మరిపించే వైరం

గుర్తిస్తుందా మనిషికి మనిషితోటి బంధం!

ఏ కళ్యాణం కోసం ఇంతటి కల్లోలం

ఎవ్వరి క్షేమం కోసం ఈ మారణ హోమం

ఖండాలుగా విడదీసే జెండాలన్నీ తలవంచే తలపే అవుదాం

ఆ తలపే మన గెలుపని అందాం

 

“సిరివెన్నెల ఎంత అద్భుతంగా చెప్పారండీ! ఏం కవిత్వమండీ! నిజమే సుమండీ, లోకంలో హింసా ద్వేషం పెరిగిపోతున్నాయి! దుర్మార్గులు ఎక్కువైపోతున్నారు!” అంటూ మనని మనమే మంచివాళ్ళ జాబితాలో వేసేసుకోకుండా, ఈ పాటని అద్దంగా వాడుకుని మనలోని లోపాలను మనం చూసుకోగలగాలి. ఎందుకంటే యుద్ధమంటే ఇరు దేశాల మధ్యో, ఇరు వర్గాల మధ్యో జరిగే మహాసంగ్రామమే కానక్కరలేదు. మన దైనందిన జీవితంలో, మన సంబంధ బాంధవ్యాలలో జరిగే సంఘర్షణలనీ యుద్ధాలే. అరిషడ్వర్గాల సైన్యంతో చీకటి మనపై దాడి చేసే యుద్ధంలో, మన తెలివితో మనిషితనాన్ని వెలిగించుకోవాలి, ప్రేమని గెలిపించుకోవాలి. ఆ యుద్ధంలో ఈ పాటని రథంగా, సిరివెన్నెలని రథసారధిగా వినియోగిస్తే జయం మనదే!

అనుబంధం:

  1. కంచె చిత్రంలోని ఈ రెండు పాటలనీ యూట్యూబ్‌లో ఇక్కడ వినొచ్చు – భగభగమని & నీకు తెలియనిదా
  2. ఈ పాటల గురించి సిరివెన్నెలే స్వయంగా వివరించిన వీడియో – సిరివెన్నెల వివరణ

*

 

నిత్యవిచారిణి!

saaranga 1

1

“సంతూ! నువ్వు అదృష్టవంతురాలివే! పెళ్ళాన్ని క్రిటిసైజ్ చెయ్యడంలో ముందుండే మొగుళ్ళే తప్ప ప్రైజూ, సర్‌ప్రైజూ చేసే మొగుళ్ళు ఎక్కడో కానీ ఉండరే! సర్‌ప్రైజ్‌గా పట్టమహిషికి పట్టుచీర కొనిచ్చే మొగుడు దొరికినందుకు పట్టరాని ఆనందంతో ఉప్పొంగిపోవాలి కానీ ఇంకా ఈ వంకలు పెట్టడం దేనికే?”

“చాల్లేవే వల్లీ! నువ్వు మరీ చెప్తావ్! ఇంత పెద్ద బోర్డర్ ఉన్న చీరలు నాకు నచ్చవని నీకు తెలీదూ? పెళ్ళాన్ని ప్రేమించే మొగుడు పెళ్ళాం ప్రేమించేవి తెలుసుకోలేడూ? మల్లెపూలు తెచ్చిచ్చేస్తే మంచి మొగుడు అయిపోడే వల్లీ, మనసుని పరిమళింపజెయ్యాలి!”

నేను సంతూని సముదాయించడానికి ఏదో చెప్పబోతూ ఉంటే ఓ పెద్ద మెరుపు మెరిసినట్ట్లైంది! చూస్తే సాక్షాత్తూ విష్ణుమూర్తి ప్రత్యక్షమై కనిపించాడు! ఇది కలా నిజమా! విష్ణుమూర్తి వైకుంఠం నుంచి సరాసరి మా వాకిట్లోకి దిగొచ్చెయ్యడం ఏమిటి? ఇంతకీ ప్రత్యక్షమైంది నాకా లేక సంతూకా? అదయితే అసలు భక్తురాలే కాదు. నేను కనీసం “లక్ష్మీకటాక్షం” కోసం చాలాసార్లు ప్రార్థించాను. ఆవిడ మొగుణ్ణి పంపించి ఉండొచ్చు అనుకుని విష్ణుమూర్తి కాళ్ళపై పడబోయాను. అంత విష్ణుమూర్తి చిరునవ్వు నవ్వి –

“కాళ్ళపై పడితేనే భక్తి కాదు తల్లీ! కష్టపడకు! అయినా నేను వచ్చింది నీ ప్రాణస్నేహితురాలు నిత్యసంతోషిణి కోసం!”

ఇప్పుడే దాన్ని అదృష్టవంతురాలివి అని పొగిడాను, అప్పుడే ఇంత మహాదృష్టమా? అయినా సంతూ అంత పుణ్యం ఏమి చేసుకుందో  అని ఆశ్చర్యంగా చూడసాగాను. విష్ణుమూర్తి సంతూ కేసి చూసి –

“అమ్మా నిత్యసంతోషిణీ! ప్రతివారూ కర్మఫలాన్ని అనుభవించక తప్పదు. రోజూ తెలుగు టీవీ సీరియల్సు చూసే వాడి జీవితంలో ఆనందం కరువౌతుంది. అలాగే తెలుగు సినిమాలు ఎక్కువ చూసేవాడికి తెలివితేటలు నశించడం అనివార్యం! ఇలా ప్రతి పనికీ దానికి తగ్గ ఫలితం ఉంటుంది”

ఇలాంటి బోధలు వినడానికి భగవానుడు ప్రత్యక్షమవ్వడం ఎందుకు, భక్తి చానల్ పెట్టుకుంటే సరిపోతుంది కదా అన్నట్టు సంతూ అసహనంగా చూస్తోంది! సర్వజ్ఞునికి తెలియనిది ఏముంటుంది, సంతూ మనసులోని భావం గ్రహించి ఇలా కొనసాగించాడు –

“ఇదంతా ఎందుకు చెబుతున్నాను అంటే, చేసిన మంచి కర్మలకు గాను ఎన్నో శుభప్రదమైన ఫలితాలను ఇచ్చినా వాటిని శోకంగా మార్చే అపార నైపుణ్యం నీకే అబ్బింది తల్లీ! పాయసం పంచుతున్నా అది నీ చేతుల్లో విషంగా మారిపోతూ ఉంటే తలరాత రాసిన బ్రహ్మ ఏం చెయ్యాలో తెలియక తికమకలో పడ్డాడు. జాతకాలు, కర్మసిద్ధాంతాలూ నీ పుణ్యమా అని ఎన్నడూ లేని తిరకాసులో పడ్డాయి. ఇలా నిన్ను సృష్టించిన తప్పుకి ప్రాయశ్చితంగా బ్రహ్మ తక్షణం మోక్షం ఇచ్చి నిన్ను సృష్టి నుంచి తప్పించమని నన్ను కోరాడు!”

అదన్న మాట సంగతి! “సంతూ, చాన్స్ కొట్టావే!” అనుకున్నాను నేను కుళ్ళుకుంటూ. కానీ, అది ఏ ఫీలింగూ లేని మొహంతో ఇలా బదులిచ్చింది –

“నాకు బెల్లం పాయసం ఇష్టం, పంచదార పాయసం నచ్చదు! రెండూ తీపే కదా అని నాకు నచ్చని పంచదార పాయసమే నాకిస్తూ ఉంటే కాదనడం తప్పా? ఈ లాజిక్కు నా తోటి మనుషులకి అర్థం కాకపోవడాన్ని సరిపెట్టుకోగలను కానీ దేవుడివైన నీకే అర్థం కాకపోతే ఇంకేం చెయ్యాలి స్వామీ? నేను కోరుకోనివి ఎన్నిస్తే నాకెందుకు?”

అమ్మో! బానే అర్గ్యూ చేస్తోందే! విష్ణుమూర్తి ఏమంటాడా అని చూశాను.

“అదేమిటి తల్లీ! మొన్నే కదా నువ్వు కోరుకున్నట్టు బంగారం ప్రసాదించాను, నువ్వు కాసులపేరు కూడా చేయించుకున్నావు కదా!”

“ఆ! ఇచ్చావులే పెద్ద! నేను కొన్న వెంటనే బంగారం ధర పడిపోయింది. కొన్ని రోజులు ఆగుంటే వడ్డాణమే చేయించుకునేదానిని. టైమింగు కుదరనప్పుడు వరాలిచ్చీ ఏం లాభం!”

చిద్విలాసుడు చిరునవ్వి నవ్వి ఇలా అన్నాడు –

“ఇంతకీ మోక్షం కావాలో వద్దో త్వరగా తేల్చు తల్లీ! నేను వెళ్ళాలి. పాలసముద్రం పైన పవళించి, మురిపాల శ్రీలక్ష్మి నా కాళ్ళు ఒత్తుతూ ఉంటే, అన్నమయ్య కీర్తనలు వింటూ సేద దీరాల్సిన వాడిని!

Kadha-Saranga-2-300x268

“నాకు అర్థం కాని మోక్షాన్ని నేనేమి చేసుకునేది స్వామీ! వెళ్ళి మీ అర్థాంగినే ఏలుకోండి!” అంది సంతూ చిరు కోపంతో.

“సరే, నీ చిత్తమే నీ భాగ్యము. ఒక మాట చెప్తాను, అర్థం కాకపోయినా గుర్తుపెట్టుకో తల్లీ, ఎప్పటికైనా పనికొస్తుంది – తనెంత అదృష్టవంతుడో తెలుసుకోలేనివాడే లోకంలో అందరికన్నా దురదృష్టవంతుడు.”

ఇలా చెప్పి అంతర్ధానమయ్యాడు స్వామి. సంతూ అజ్ఞానానికి నేను అవాక్కయ్యాను. అది మాత్రం విచారంగా మొహం పెట్టి నాతో అంది –

“చూశావే వల్లీ! నేనెంత దురదృష్టవంతురాలినో! సాక్షాత్తూ శ్రీమహావిష్ణువే దిగొచ్చినా నేను కోరినది ఇవ్వలేకపోయాడు!”

2

ఆ మాటలకి నా కళ్ళు తెరుచుకున్నాయి! ఓహో, ఇది కలన్న మాట! కానీ ఇది నిజంగా జరిగినా నేను ఆశ్చర్యపోను. ఎందుకంటే మా సంతూకి నిరాశ నిండిన లాజిక్కులతో దేవుళ్ళనైనా బెంబేలెత్తించే టాలెంట్ ఉంది. మీకు పాత రోజుల్లో ఈటీవీలో “ఓ కళంకిత, కళలకే అంకిత, కన్నీటికి అద్దం నీ చరిత!” అనే టైటిల్ సాంగుతో వచ్చిన “కళంకిత” సీరియల్ గుర్తుంటే అందులో ఏడుపు కోసమే పుట్టినట్టు ఉండే హీరోయిన్ ఉంది చూశారూ, తను మా సంతూకి సరిగ్గా సరిపోతుంది. తను కళంకిత అయితే సంతూ శోకాంకిత, శోకానికే అంకిత!

సంతూ అసలు పేరు నిత్యసంతోషిణి. ఏవిటో కొందరికి పెట్టిన పేర్లు అచ్చిరావు. పేరు “నిత్యసంతోషిణి” అయినా అది ఎప్పుడూ సంతోషంగా ఉన్న దాఖలాలు లేవు. అది పుడుతూనే బిగ్గరగా ఏడుపులంకించుకుంటే “బాలానాం రోదనం బలం” అని ముందు పెద్దవాళ్ళు ముచ్చటపడ్డారు. అయితే ఎంతకీ ఏడుపు ఆపకపోతే కంగారుపడ్డారు. ఆ తర్వాత అది పెరుగుతూనే ఉన్నా, ఏడుపు ఏ మాత్రం తరగకపోయేసరికి చిరాకు పడ్డారు. అలా అది ఏడుస్తూ, అందరినీ ఏడిపిస్తూ పెరిగింది. చిత్రంగా సంతూ నాలుగేళ్ళ వయసొచ్చేసరికి సడన్‌గా ఏడవడం మానేసింది. అందరూ “హమ్మయ్యా!” అని ఊపిరి పీల్చుకున్నారు. కానీ అది కన్నీళ్ళు ఆపుకుంది కానీ ఏడుపు ఆపలేదు! పైకి ఎలా ఉన్నా, మౌనంగా తనలో తాను నిత్యం ఏడుస్తూనే ఉంటుందని నాకు తెలుసు. అందుకే దానికి నేను “నిత్యవిచారిణి” అని పేరు పెట్టుకున్నాను!

ఇంతకీ నేనెవరిని అని మీకు సందేహం వచ్చి ఉండాలి. నా పేరు శ్రీవల్లి. సంతూకి ప్రాణస్నేహితురాలిని. దాని కన్నీళ్ళకి కర్చీఫ్‌ని! దానికి, కాదు కాదు, దాని ఏడుపుకి శిష్యురాలిని! ఎలా అంటారా? కొందరిని చూసి – “ఇలా ఉండాలి” అని ఇన్స్పైర్ అవుతాం, కొందరిని చూసి “చచ్చినా ఇలా ఉండకూడదు” అని డిసైడ్ అవుతాం! ఈ రెండు రకాల వాళ్ళూ మనకి గురువులే. సంతూ (సంతూ ఏడుపు) నాకు రెండో రకంగా జీవితం గురించి ఎంతో నేర్పిన గురువు. అసలు మా మొదటి పరిచయమే ఓ పాఠం…

ఆ రోజు నాకు బాగా గుర్తు. నా చిన్నతనంలో మా నాన్నకి ట్రాన్స్ఫర్ అయ్యి మేము సంతూ వాళ్ళ ఊరుకి కొత్తగా వచ్చాము. అదో చిన్న టౌను. సంతూ వాళ్ళు మా అద్దెంటి ఎదురుగానే ఉండేవారు. వాళ్ళది కలవారి కుటుంబం. పెద్ద ఇల్లూ, వెనుక విశాలమైన పెరడూ, అందులో రకరకాల పూలమొక్కలూ అవీ ఉండేవి. అమ్మ ఒక రోజు “పూలుకోసుకు రా” అంటే వాళ్ళింటికి వెళ్ళాను. హాల్లో సంతూ కనిపించింది. అదే మా మొదటి పరిచయం.

“హాయ్! నా పేరు శ్రీవల్లి! అమ్మ పూలు కోసుకు రమ్మంది…”

సంతూ మాట్లాడకుండా నన్ను పెరట్లోకి తీసుకెళ్ళింది.

“అబ్బా! ఎన్ని రంగు రంగుల పువ్వులున్నాయో! ఈ ఎర్రగులాబీలు ఎంత ముద్దొస్తున్నాయో!” – నేను నా ఉత్సాహాన్ని బయటపెడుతూ అన్నాను.

సంతూ ఏ మాత్రం తొణక్కుండా – “తెల్ల గులాబీలు లేవుగా!” అంది.

“నీకు తెలుపు ఇష్టమా?”

“కాదు. తెల్ల పూలు లేవు కాబట్టి తెలుపు కావాలనిపిస్తుంది!”

“అదేంటి?”

“ఉన్న వాటితోనే సంతృప్తి పడిపోతే కొత్తవి, ఇంకా గొప్పవి జీవితంలో ఎలా దొరుకుతాయి?”

“అవునా! ఇన్ని విషయాలు నీకెలా తెలుసు?”

“తెలివుంటే, పుస్తకాలు చదివితే తెలుస్తాయి!”

“ఓహో! చాలా పుస్తకాలు చదివితే బాగా బాధపడొచ్చు అన్న మాట!”

ఈ సమాధానానికి సంతూ నాకేసి తీక్షణంగా చూసి- “నువ్వు ఏ క్లాసు చదువుతున్నావు?” అని అడిగింది.

“8th క్లాస్. ఇంకా జాయిన్ అవ్వలేదు, నాన్న మంచి స్కూల్ చూస్తున్నాడు!”

“నేనూ 8th క్లాసే! మా స్కూల్ బాగుంటుంది. అక్కడే జాయిన్ అవ్వు. ఈ రోజు నుంచి మనం ఫ్రెండ్స్. నాతో తిరిగితే నీకు కొంచెం తెలివితేటలైనా వస్తాయి!”

సరే అనక తప్పింది కాదు, అసలే నాకు మొహమాటం ఎక్కువ! ఆ రోజు నేను నేర్చుకున్న మొదటి పాఠం: జీవితం గులాబి పువ్వు లాంటిది. రంగూ రూపూ నచ్చలేదని ముక్కుమూసుకుని కూర్చోకుండా, ముళ్ళున్నాయని వంకలు పెట్టకుండా, పరిమళాన్ని ఆస్వాదించాలి!

3

అలా మొదలైన మా స్నేహం మూడు ఏడుపులూ, ఆరు ఓదార్పులుగా సాగిపోతోంది. సంతూ కన్నీళ్ళతో నేను నా జీవిత కావ్యాన్ని రాసుకుంటున్నాను. మేము తొమ్మిదో తరగతిలో ఉన్నప్పుడు అనుకుంటా, నాకు గుర్తుండిపోయిన ఇంకో సంఘటన జరిగింది.

స్కూల్లో హాఫ్ ఇయర్లీ పరీక్షలు జరుగుతున్నాయి. ఆ రోజు లెక్కల పరీక్ష. ఎప్పటికైనా సంతూనైనా అర్థం చేసుకోగలుగుతానేమో కానీ లెక్కల అంతు తేల్చడం నా వల్ల కాదు. అందుకే నేను భయం భయంగా హాల్లోకి అడుగు పెట్టాను. సంతూ కాం గా వచ్చింది. దానికేం, ఇంటెలిజెంటు! లక్కీగా పేపరు చాలా ఈజీగా వచ్చింది. నా ఆనందానికి అవధులు లేవు. పరీక్ష రాసి ఇంటికి వెళ్తున్నప్పుడు మా సంభాషణ –

“పేపరు చాలా ఈజీగా ఉంది కదే! నీకు వందకి వంద ఖాయం అనుకుంటా” – నేను

“నేను పరీక్ష రాయడం సగంలో ఆపేశాను” – సంతూ

“ఏం?” అన్నాను ఆశ్చర్యంగా!

“పెన్ రాయలేదు. బ్రహ్మ నా తలరాతలో వంద మార్కులు రాయలేదు!”

“అయ్యో! చెయ్యెత్తి అడిగితే ఎవరైనా ఇంకో పెన్ ఇచ్చేవారు కదా! అయినా స్పేర్ పెన్ తీసుకురాకుండా ఎగ్జాం కి ఎలా వచ్చావ్?”

“నిన్నే కొత్త పెన్ కొన్నాను. ఇప్పుడే ఫ్రెష్‌గా తెల్లారాక వెంటనే చీకటి పడుతుందని ఎవరు ఊహిస్తారు? అయినా విధి నాతో ఆడుకుంటున్నప్పుడు పావుగా మారి తలొగ్గాలి గానీ పాములా బుసకొడతానంటే గేం రూల్స్ ఒప్పుకోవు!”

నాకు అదన్నదేమిటో ఒక్క ముక్క అర్థం కాలేదు! “ఉన్నదానితో సరిపెట్టుకోకూడదు” అని గతంలో లెక్చర్ పీకిన అది, ఇప్పుడు ఆగపోయిన రీఫిల్తో ఎలా సరిపెట్టుకుందో దానికే తెలియాలి! కాని నాకు మాత్రం తెలిసొచ్చిన పాఠం ఇది – జీవితమనే పెన్లో రీఫిల్ అయిపోతే, రాయడం ఆపెయ్యకూడదు, పెన్ పడెయ్యకూడదు. కొత్తగా రీఫిల్ చేసుకుని ముందుకి సాగాలి!

4

సీతాకోకచిలకలని చూసి ముచ్చటపడి ఆడుకునే వయసు నుంచి సీతాకోకచిలకలుగా మారి అబ్బాయిల గుండెల్లో రెపరెపలాడే వయసులోకి వచ్చాము మేమిద్దరం! నాకంటే సంతూ అందంగా, తీర్చిదిద్దిన చందనశిల్పంలా ఉండేది. సీరియస్‌గా ఉండి ఎప్పుడూ నవ్వదు కానీ నవ్వితే వెన్నెల వర్షమే! ఆ టౌనులోని చిన్న కాలేజీలోనే సాగిన మా ఇంటర్మీడియట్ చదువులో, సంతూ ఎప్పుడైనా కాలేజీకి ఓణీ కట్టుకెళితే కుర్రగుండెల్లో కాంభోజీయే! కాబట్టి సహజంగానే దానికి చాలామంది ఆరాధకులు ఉండేవాళ్ళు. అయితే అది మాత్రం అబ్బాయిలని దూరంగా పెట్టేది, కానీ వాళ్ళ గుండెలని గిలిగింతలు పెట్టేది.

బయటపడదు కానీ సంతూ కూడా మా క్లాసులోని ఒక అబ్బాయంటే ఇష్టపడుతోందని నేను గ్రహించకపోలేదు. అది ఆ అబ్బాయి కేసి చూసే దొంగచూపులు నన్ను దాటిపోలేదు. నాకు చాలా రిలీఫ్‌గా అనిపించింది. ప్రేమలో పడుతోంది అంటే అది నార్మల్ గానే ఉందని నాకు నమ్మకం కలిగింది! కానీ వెంటనే ఆ అబ్బాయిపై జాలి కలిగింది!   మొత్తానికి ఈ కథ ఏమౌతుందో అన్న కుతూహలం పెరిగింది. చదువులో ముందుండే అబ్బాయిలు ప్రేమ విషయాల్లో ఎప్పుడూ వెనకబడే ఉంటారు నేనకునేలోపే కథ వేగం పుంజుకుంది. ఓ రోజు మేమిద్దరం నడిచి ఇంటికి వెళుతుంటే ఆ అబ్బాయి మాకేసి వచ్చాడు –

“హాయ్ సంతూ! నీతో కొంచెం మాట్లాడాలి”

అమ్మో ఫర్వాలేదే! నేను కొంచెం పక్కకి వెళ్ళబోయాను, కానీ సంతూ నన్ను చెయ్యిపట్టుకు ఆపి, ఆ అబ్బాయితో ఇలా అంది –

“ఏమిటో చెప్పు! వల్లీ ఉందని వర్రీ వద్దు. మేమిద్దరం బెస్ట్ ఫ్రెండ్స్. ఏ విషయం దాచుకోము.”

“నేను కూడా దాచుకోలేకే ఓ విషయం చెబుదామని వచ్చాను!” మృదువుగా చెప్పాడు.

“ఏమిటది”? – కటువుగా అడిగింది సంతూ.

“నువ్వూ తెలివైన దానివి, నేనూ తెలివైన వాడిని. మన తెలివి చెలిమిగా మారితే మన స్నేహం నీ అంత అందంగా ఉంటుంది కదా. ఏమంటావ్? కన్ వీ బీ ఫ్రెండ్స్?” అంటూ చెయ్యి చాచాడు.

“ప్రేమకు స్నేహం తొలిమెట్టు” అని పెద్దలు అన్నారు కాబట్టి ఇదేదో బానే ఉందని నేను సంబరపడుతూ ఉండగా, సంతూ నా కలల్లో కారం పోస్తూ –

“సారీ, నేను అబ్బాయిలతో ఫ్రెండ్షిప్ చెయ్యను”, అని బదులిచ్చి నన్ను చెయ్యిపట్టుకు లాకెళ్ళిపోతూ, మళ్ళీ ఓసారి ఆగి డ్రమాటిక్‌గా తల వెనక్కి తిప్పి ,

“అదీ తమకు తాము చాలా తెలివైన వాళ్ళం అనుకునే అబ్బాయిలతో అస్సలు చెయ్యను” అంటూ ముక్తాయింపిచ్చింది.

ఆ అబ్బాయి నిర్ఘాంతపోయాడు, నేను ఆశ్చర్యపోయాను. మేము  కొంచెం దూరంగా వెళ్ళాక నెమ్మదిగా అడిగాను –

“నిజం చెప్పవే సంతూ! నీకూ ఆ అబ్బాయంటే ఇష్టం కదూ? హాయిగా జట్టు కట్టకుండా ఈ బెట్టెందుకే?”

సంతూ పెద్దగా నిట్టూర్చి – “వాడిపై ఎన్నో ఆశలు పెట్టుకున్నానే! నేను క్లాసులో ఆరాధనగా చూసే చూపులు వలపు తెమ్మెరలై వాణ్ణి తాకితే వాడు వెనక్కి తిరిగి నాకేసి చూసి మౌనమందహాసం చెయ్యాలని, అది చూసి నేను సిగ్గుతో తలదించుకోవాలనీ! నా జడలోంచి రాలిన మందార పువ్వుని వాడు పదిలంగా ఏరుకుని ప్రేమ పరిమళాలని ఆస్వాదించాలనీ. సెలయేటి ప్రవాహంలా, కోయిల గానంలా, వెన్నెల మాసంలా మా ప్రేమ సుతారంగా మొగ్గతొడగాలనీ! ఇలా ఎన్నో! కానీ నా దురదృష్టాన్ని మళ్ళీ నిరూపిస్తూ వాడు నా కలలసౌధాన్ని కుప్పకూల్చాడే! ఈ అబ్బాయిలకి తాపత్రయమే కానీ కళాత్మకత ఎందుకు ఉండదో! ప్చ్!”

దానికి ఫిలాసఫిలో పేటెంట్లే కాక పోయెట్రీలో ప్రవేశం కూడా ఉందని అప్పుడే తెలిసింది. మొత్తానికి రొమాన్సు మొదలవ్వకుండానే దాని ప్రేమకథ క్లైమాక్సుకి చేరింది. నాకు మాత్రం ఓ పాఠం మిగిలింది – ప్రతి ఉదయం జీవితం నీకు రాసే ప్రేమలేఖ! ప్రతి నిమిషం లవ్ ప్రపోజల్. పట్టించుకుంటే బ్రతుకు ప్రణయగీతం. నిట్టూర్చిపోతే నిత్యభారం!”

5

ఇంటర్మీడియట్ తర్వాత సంతూ ఇంజనీరింగ్ చదువుకై సిటీకి వెళ్ళిపోయింది, నేను మాత్రం అదే ఊరులో డిగ్రీ చదువుతో సరిపెట్టుకున్నాను. చదువైన వెంటనే పెళ్ళి కుదరడంతో నేను హైదరబాద్‌లో కాపురం పెట్టాను. సంతూ బెంగళూర్‌లో ఉద్యోగం మొదలెట్టింది. ఇంటర్మీడియట్ తర్వాత మేము కలిసి మాట్లాడుకున్నది తక్కువే అయినా ఫోన్ సంభాషణల ద్వారా మా స్నేహబంధం అప్రతిహతంగా కొనసాగుతూనే ఉంది. సంతూ ఇంజనీరింగ్‌లో, ఉద్యోగంలో ఎదురుకొన్న సవాలక్ష సమస్యలని ఏకరువు పెడుతూనే ఉంది. అన్నిటికంటే పెద్ద సమస్య ఒకటి తయారైంది – దాని పెళ్ళి!

సంతూ అందాన్ని, వాళ్ళ కుటుంబ స్థితిగతులనీ చూసి చాలా మంచి సంబంధాలే వస్తున్నాయి. కాని దానికి ఏదీ ఓ పట్టాన నచ్చి చావట్లేదు. అది పెడుతున్న వంకలకి నెలవంక కూడా నివ్వెరపోతుంది. అబ్బాయి రూపం బాగుంటే హైటు బావులేదంటుంది. హైటూ లుక్కూ బావుంటే బట్టతల వచ్చేటట్టున్నాడంటుంది! బాగా మాట్లాడే వాడు దొరికితే చదువు బాలేదంటుంది, మంచి చదువున్నవాడు వస్తే సంస్కారం లేదంటుంది. అన్నీ బావుంటే కాబోయే అత్తగారి వాలకం అనుమానాస్పదంగా ఉందంటుంది! ఇలా అది తలతిక్కతో కూర్చుంటే ఇంట్లో వాళ్ళు తలపట్టుకుని కూర్చున్నారు. ఈ తతంగం కొన్నేళ్ళు సాగాక దానికి పూర్తిగా నచ్చకపోయినా ఓ అమెరికా సంబంధాన్ని కుదిర్చేశారు.

పెళ్ళి కుదిరాక ఓ సారి అది హైదరాబాద్ వచ్చినప్పుడు మేము కలుసుకున్నాం. అప్పటికే అబ్బాయి ఫొటో నాకు చూపించింది, చక్కగా ఉంటాడతను. కలిసినప్పుడు దానిని నేను టీజ్ చేస్తూ –

“ఏమంటున్నాడే నీ వరుడు, మనోహరుడు? సరసుడేనా?”

“సర్లేవే! పెళ్ళి కాకముందు ప్రేమ కురిపించడంలో పెద్ద గొప్పేముంది? ప్రేయసి పెళ్ళామైపోయాక సరసం నీరసమైపోతుంది!”

“చాల్లేవే! పెళ్ళయ్యాక అమెరికా ఎగిరిపోతావ్, పెద్దల గోల లేదు! ఇక కొన్నేళ్ళు ప్రతిరాత్రీ, వసంతరాత్రీ, బ్రతుకంతా హనీమూనే!”

“నీకేంటే ఎన్నైనా చెప్తావ్! పక్కనే అమ్మానాన్నా, పండుగలూ పబ్బాలూ, పట్టుచీరలూ సందళ్ళూ, ఇంట్లో పనిమనుషులూ! నేను నావాళ్ళకి దూరంగా ఒక్కత్తినే అన్నీ చేసుకుని చావాలి. నాకు H1 వీసా లేదు కాబట్టి ఉద్యోగం కూడా హుష్ కాకీ! గ్రీన్ కార్డ్ లేని మొగుణ్ణి కట్టబెడితే ఇక బ్రతుకులో పచ్చదం ఏముంటుందే! నేను ఫ్లైటెక్కి అమెరికా చేరేలోపే దురదృష్టం నా ఫేట్ ఎక్కి వెళ్ళి వాలిపోయిందే!”

నాకేం చెప్పాలో తెలియలేదు. మొత్తానికి సంతూ పెళ్ళి చేసుకుని అమెరికా వెళ్ళిపోయి NRI అయిపోయింది. కాని అది ఎప్పటికైనా నిజమైన NRI (Non Regretting Indian) గా మారాలనే నా ఆకాంక్ష. వెళ్తూ వెళ్తూ అది నేర్పిన పాఠం మాత్రం నాకు గుర్తుండిపోయింది – “జీవితం నిత్యకళ్యాణం పచ్చతోరణమా లేక ఒక్క కళ్యాణం నిత్య రోదనమా అన్నది మనబట్టే ఉంటుంది!”

6

సంతూ అమెరికాలో పడుతున్న అవస్థలని స్కైప్‌లో రోజూ సినిమాలా వివరిస్తూ ఉంటే ఏళ్ళు ఇట్టే గడిచిపోయాయి. మేమిద్దరం పిల్లల తల్లులమైపోయి, సంసారకూపంలో నిలువునా కూరుకుపోయాము. కలుసుకునే ఆరేళ్ళు దాటిపోయింది. అది ఆ మధ్యెప్పుడో ఇండియా వచ్చినప్పుడు మేము తొలిసారి పోట్లాడుకున్నాం, ఆఖరిసారి మాట్లాడుకున్నాం.

ఆ రోజు మేము కలిసి, కుశలప్రశ్నలూ అవీ అయ్యాక, నేను అన్నాను –

“సంతూ, నీ అందం ఏ మాత్రం తగ్గలేదే! ఫిగర్ భలే మైంటైన్ చేస్తున్నావ్! నాకు టిప్స్ చెప్పొచ్చు కదే!”

“హా! జీవితం వగరుగా ఏడిస్తే ఫిగరుతో ఏమి చేసుకుంటాం!”

“మరీ చెప్తావే! మంచి భర్తా, ముత్యాల్లాంటి పిల్లలూ, బోలేడు డబ్బూ! నీకేం బాధలున్నాయే!”

“ఇద్దరు కుర్ర రాక్షసులకి తల్లి ఎక్కడైనా ఆనందంగా ఉండడం చూశావే నువ్వు! వాళ్ళ అల్లరితో నన్ను ఫుట్బాల్ ఆడుకుంటున్నారే! నీకేం అదృష్టవంతురాలివి, బుద్ధిగా ఉండే అబ్బాయి, ముద్దొచ్చే అమ్మాయి. ఐడియల్ కాంబినేషన్! అమ్మాయుంటే ఆ కళే వేరే! ఏం చేస్తాం, దేవుడు నాకా అదృష్టం ఇవ్వలేదు!”

“అదేమిటే, పెళ్ళి కాకముందు అమ్మాయిగా పుట్టడమే పెద్ద దురదృష్టం అనీ, అమ్మాయిలని పెంచడం మహా కష్టం అనీ, అది నీ వల్ల కాదనీ, పిల్లలు పుడితే ఇద్దరూ అబ్బాయిలే కావాలనీ అనేదానివి కదా!”

“అదే చెప్తున్నానే! వరాలని కోరుకోవడం కూడా నాకు సరిగ్గా చేతకాదు! దురదృష్టానికి ఇంతకన్నా దాఖలా కావాలీ? ఇక ఈ జన్మకి ఇంతే. వచ్చే జన్మలోనైనా దేవుడు కొంచెం అదృష్టాన్నీ సుఖాన్నీ ఇస్తే బావుణ్ణు!”

ఇన్నేళ్ళూ దాని డైలాగులకి ఎదురు చెప్పకుండా ఉంటున్నదానిని ఆ రోజు ఉండబట్టలేక దానితో ఓ మాటనేశాను. అదే నేను చేసిన తప్పు.

“విడ్డూరం కాకపోతే నువ్వు దురదృష్టవంతురాలివి ఏమిటే! వింటే దురదృష్టం నవ్వుకుంటుంది. నీకు వచ్చే జన్మంటూ ఉంటే నిజంగా నిన్ను దురదృష్టవంతురాలిగా పుట్టించి ఈ జన్మని జ్ఞాపకం వచ్చేలా చెయ్యమని దేవుణ్ణి కోరుకుంటున్నాను. నిజమైన బాధ, అసలైన కష్టం అంటూ ఒకసారి అనుభవిస్తే అప్పుడు నీకు తెలిసొస్తుంది నువ్వు ఎంత అదృష్టవంతురాలివో!”

ఆ మాటలకి అది అగ్గి మీద గుగ్గిలమే అయ్యింది –

“ఇదన్న మాట నీ నిజస్వరూపం. స్నేహితురాలి కన్నీళ్ళు కోరుకునే నువ్వు ప్రాణ స్నేహితురాలివటే? ఇన్నాళ్ళూ నా దురదృష్టం అంతా దేవుడి రాత అని అనవసరంగా ఆయన్ని తిట్టి పాపం మూటకట్టుకున్నాను కదే! ఇప్పుడు తెలిసొచ్చింది నువ్వే నా దురదృష్ట దేవతవని. నన్ను చూసి నువ్వు కుళ్ళుకుంటూ ఉంటే నాకు కన్నీళ్ళు రాకుండా ఉంటాయీ! చాలమ్మా చాలు! ఇక నువ్వూ వద్దూ నీ స్నేహమూ వద్దు! అమెరికాలో అంట్లు తోముకుంటూ నా పాట్లేవో నేను పడతాను కానీ, ఇక నిన్ను మాత్రం జన్మలో అంటను! సెలవ్, వెళ్ళి రా!”

“ప్రియం పలికేవాడంటే ప్యారు, హితం చెప్పేవాడంటే హేటు, ఇదే జనాల తీరు” అని ఎందుకంటారో నాకు తెలిసొచ్చింది. ఎప్పుడైతే నేను సంతూకి నచ్చచెప్పడం మాని, మంచి చెప్పడం మొదలెట్టానో దానికి నేను చెడ్డదాన్నైపోయాను. నా అవసరం దానికి తీరిపోయింది. మా బంధం చాలా గట్టిది అనుకున్నాను కానీ, మనిషిలోని అహం ఇంకా మొండిది!

ఇదండీ మా సంతూ కథ! ఆలోచిస్తే నాలోనూ, మీలోనూ, మనందరిలోనూ సంతూకున్న “ఏడుపుగొట్టు” లక్షణం అంతో ఇంతో ఉండకపోదు. దాని ఏడుపు సిల్లీగా ఉందని మనం నవ్వుకుంటున్నాం, కాని మనం ఏడ్చిన ఏడుపుల్లో ఎన్ని సిల్లీవి ఉండి ఉంటాయో కదా! ఆ సృష్టికర్త మనని చూసి కూడా నవ్వుకుని ఉండి ఉంటాడు, ఏమంటారు?

 -ఫణీంద్ర

ఫణింద్ర