విరామ దుఖం   

satya1

 

బ్రతుకు దుఃఖమేదైనా  మిగిలి  ఉంటే

వెచ్చటి నూలు స్వెట్టర్  లో చుట్టేసి

తీరపు అంచున  కూర్చొని

ఒక్కో దుఖాన్ని   జారవిడిచే నగ్న నేత్రం…..!

..

..

షరా నవ్వుల మర్మాన్నో….

కన్నీటి ద్వైభాషల అర్థాలనో  ఆరాలు తీసి  తీసి

అలసిన ఆకుపచ్చ  మైదానం

జీవిత నాటకపు  చివరి అంకాన్ని

ట్రాజెడీ గా మార్చాలో?   కామెడి గా మలచాలో ?

అర్థం కాక  అర్ధా౦త౦గా వదిలేసిన ముగింపు

..

..

దంకన్ స్టీల్ చెప్పినట్లో

నోస్టర్ డమాస్, అమియోబ్ ల యుగా౦తపు రహస్యద్వారాల

అన్వేషణలోక వైపు …

వేల  కోట్ల  పడగల సాగరాన  దాహార్తియై

చివరకు  ఎం  మిగిలిందన్న  నిర్వేదమోక వైపూ…

అనుభవిస్తూ ఆ నిస్తేజమైన కళ్ళతోనే

మహా స్మశానాన  గడుపుతున్న సుదీర్ఘ  రాత్రులు!!

..

..

 

బ్రతుకు కీళ్ళ సందుల్లోన

గతం ఆడిన కీలుబొమ్మల ఆట  జ్నాపకాలను

అక్కున చేర్చుకొనే తీరం

ఒడ్డున సేద తీరే ప్రతి పండుటాకు తో పంచుకొంటుంది…..!!!

 

*

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ఎరువు..

satya2

దించిన నడుం ఎత్తకుండానే
కమ్మిన మబ్బుకుండ ఒట్టిపోయి
నాటిన నారు నీరిగిరిన మడిలొ
విలవిలలాడుతుంటే
నెత్తురు చిమ్మిన కళ్లు!

వానా వానా వస్తావా
ఈ నేల దాహం తీర్చుతావా!

ఆశలన్ని మొగిలికి చేరి
ఆవిరింకిన కనులలోకి
కాసింత తడి చేరుతుందా!

వాడు నలుదిక్కులా వేసిన
కార్పెట్ బాంబింగ్ పొరల పొరలుగా
బద్ధలై పచ్చదనంతో పాటు పసిపాపలను
హరించి ఇప్పడీ హరిత వనం కోతలు కోస్తున్నాడు!

నేలతల్లి నవ్వలు విరబూసేలా
నువ్వూ నేను కలిసి
ఓ మొక్క నాటుదాం
ఎరువుగా వాడినే పాతుదాం!!

*

మనం మాట్లాడుకోవాలి

వాడే నయం…….

 

painting: Rafi Haque

painting: Rafi Haque

*

 

అప్పటి గాంధోళీగాడే నయం

తోలుబొమ్మలాట…. ఉత్త ఆటే గాదు

గుమ్మిల కొద్ది ధైర్యం నూరి పోసే రోలు

చందమామ మామ కాకున్నా

పొన్నచెట్టు  ఉన్నా లేకున్నా

అమ్మమ్మలు చెప్పిన బొడ్డుమల్లె పందిరి

మాయల ఫకీర్ బాలనాగమ్మను బాధపెట్టినా

బాలవర్థి రాజు చిలక ప్రాణం తీసినా

ఎవరికి వారే సాటి

ఎవరికి వారే పోటీ

మూల్గుకుంట కథలినేటోళ్లకు

అంతా ధైర్యం నింపిన వారే

కాంభోజ రాజుల కయ్యాలు

రాణుల కష్టనష్టాలు

మనకు సంబంధం లేక పోయినా

ఇంటుంటే మనుసు కరిగేది

కష్టాలను ఇసిరి కొట్టాలని నేర్పేది

ఆ కథలే…….

బడి బయటి చదువు

బత్కనేర్పేది….

కథలంటే నిద్రపుచ్చే మాత్రలే కాదు

జీవితాన్ని నిలబెట్టే పాత్రలు కూడా

ఒలపటి దాపటి ఎద్దుల జత ఉన్నా లేకున్నా

వాటి జతకాడు పట్నంలో అడ్డా కూలి అయినా

బతికి సాధించనే తత్వం నేర్పే యూనివర్సిటీ

ఆ కథలే కదూ……..

నీతి, నైతికత రూచి చూపించిన

నేతి ధారలే కదూ అవి….

కాలం మారింది

కథా మారింది… దాని తీరూ మారింది

మార్పు మంచికే

కానీ… ఈ డిస్కవరీలో యుగంలో

ఆన్ లైన్ గేమ్ లతో డ్యామేజీ అవుతూ

చిన్నతెరకు అతుక్కున్నదీ తరం

ముసలి వారి ముచ్చట్లను కాదన్నందుకు

రొక్కం వొదిలించుకునే దు:ఖమే వాటి నిండా

లోపలిది బయట ధరించే స్పైడర్ మ్యాన్ కంటే

సెల్యూలాయిడ్ లో చెలరేగే ఫాంటసీ బొమ్మల కంటే

అయిందానికి… కానీ దానికీ జడుసుకునే

ఈ తరాని కంటే

టోటల్ గా…..ఈ గడబిడల గత్తర  కంటే

ఆ… గాంధోళీగాడే  నయం.

 

( గాంధోళీగాడు-తోలుబొమ్మలాటలో హాస్యకాడు.)

 

 

 

 

దిక్సూచిలా …

గోడంత అద్దంబు గుండెలకు వెలుగు

mandira2

Art: Mandira Bhaduri

 *
అబద్ధం ఆడనని చెప్పే వాళ్ళున్నారు కానీ

అద్ద౦ చూడనని చెప్పిన వాళ్ళున్నారా?

ఎంత వయసొచ్చినా వదలని చాపల్య౦ ఈ అద్ద౦

అదేపనిగానో , అప్పుడప్పుడో

అందులోకి తోంగిచూసుకోని వాళ్ళుంటారా

నావరకు నేను దాని లోతుల్లోకి దిగిన ప్రతిసారీ

ఒక కొత్త రూపం తెచ్చుకోవాలనే అనుకుంటాను

ఆమాత్రం ఏమార్చకపోతె అద్దం గొప్పదనం ఇంకేముంది ?

అందాన్ని సానపెట్టడానికి తీసుకున్న ఒక్కొక్క సౌందర్య లేపనంతొ

వంద మయసభలు కట్టుకోవచ్చు

అద్దంతో నా అనుబంధం ఇవాళ్టిది కాదు

నీమొహంలా వున్నావు – అని ఎవరు కుండ బద్దలు కొట్టినా

అద్దంముందు వొలికిపోవడ౦ తప్ప గత్యంతరం లేదు

అయినా నామొహం నామొహం లానే వుండిపొతే

ఇంత లావు సౌందర్య శాస్త్రమూ చిత్తుకాయితమే కదా

అద్దం పుట్టని రోజుల్లో అందగత్తెలంతా

జీవితాంతమూ సౌందర్య భ్రాంతిలోనే వుండేవారేమొ తెలీదు

భ్రమలు దిగ్భ్రమలవడ౦ కొసమే అయినట్టు

ఇపుడిక్కడ ఇంటికున్న ప్రతి నాలుగో గోడా అద్దమే

సూటిగా చెప్పాలంటే యవ్వనం వున్నప్పుడు అద్దం లేదు

అద్దం అమిరాక యవ్వనం లేదు

అద్దాలన్నీ యవ్వనం కోసమే అయితే

మిగిలిన వనాల మాటేమిటి ?

అద్దాన్ని నమ్ముకున్నవాళ్లు

ఒక యుద్దాన్ని కూడా చేస్తుంటారు

ఏమిటా యుద్దం ?

ఇటువైపు ఒక బింబం వుంటుంది

అటువైపు ప్రతిబింబం వుంటుంది

బింబానికి అబద్ధాలతో మోసపోవడం ఇష్టం

ప్రతిబింబానికి మసి పూసుకుని ఎదురవడ౦ వేడుక

బింబ ప్రతిబింబాల ఘర్షణలో మధ్య నేను నలిగిపోకుండా

అద్దమే నా ఫేస్ ని ప్యాక్ చేసి రక్షణ ఇస్తుంది

ఇన్నివిధాల ఆదుకున్న మమతల కోవెల లాంటి

నా మురిపాల అద్దం ఈ మధ్య ఎందుకో కళ్లలో నిప్పులు పోసుకుంటోంది

నిజమ౦టే నిప్పే కదా

ఇప్పుడు దాని సెగకి దూరంగా కూడా నుంచోలేక పోతున్నాను

చూస్తూ చూస్తూ నిప్పుని కొంగున ముడేసుకుంటామా చెప్పండి

నిన్నటికి నిన్న ఒక నడివయసు నాంచారమ్మ

కళ్లు రిక్కించి నావంకే చూస్తో౦ది

నాంచారమ్మా నాంచారమ్మా నువ్వెవరమ్మా అ౦టే

నాపేరు చెప్పింది చూడు

అబ్బే ,లాభంలేదు అద్దానికి మతి పోయినట్టుంది

ఆస్పత్రిలో పడెయ్యాలి

అద్దం అన్నాక అది బద్ద లయ్యేలోపు

ఒక నిజాన్ని వాంతి చేసి పోతుందని తెలుసులే కాని

కడుపులో మరీ ఇంత కుట్ర దాచుకు౦దనుకోలేదు

ఇప్పుడీ నాంచారమ్మ దేహ సమాధిలో

ఒక రెండు జెళ్ల సీత వుందా లేదా?

*

 

 

 

 

 

చెదరని సంతకం

నిన్ను నువ్వు అద్దంలో జూసుకుని
తాషిలి మొఖపోనివని  బిరుదులిచ్చుకున్నప్పుడు
తాకట్లుబెట్టి…తలకుబోసుకుంటవని
నీలో సగం నీతో పరాశాకాలాడినప్పుడు
తప్పెవరిదైనా.. బోనులో నిన్నొక్కడినే నిలబెట్టి
ముద్దాయివని ముద్దెర్లు గుద్దినపుడు
యుద్ధంలో ప్రత్యర్ధి సుత
నీ ప్రతిబింబమేనని ఎరుకైనపుడు

నీకు నువ్వే…
జవాబు లేని ప్రశ్నవై
అటక మీద ఓరకు బెట్టిన
సత్తుపైసల మూటవై
జిబ్బ జిబ్బ ముసురుకున్న సంతలో
బ్యారంగాని ల్యాగదూడవై
లబ్బలబ్బ మొత్తుకున్నా…
ఇనుపించుకోని మావుల మన్సుల నడ్మ
పిడ్సగట్కబోయిన నాల్కెవై

art: Rafi Haque

art: Rafi Haque

లంగరేసిన పడవలెక్క ఎటూకదల్లేక
తోట్ల బొమ్మోలె నిలబడి
పాలిపోయిన మొఖంతో
బీరిపోయిన సూపులతో
యుద్ధంలో గాయపడ్డ సైనికునిలా..
మనసంతా కలి కలి!
నెత్తురు పేరుకపోయిన కండ్లతో
అంతా మసక  మసక !!

మాయిల్నే కోంచెపడేటోల్లు
కూసున్న కొమ్మనే నరుక్కునేటోల్లు
తమ  కన్ను తామే పొడ్సుకునేటోల్లు
నీ  కంతకు సూటివెట్టి…
నువ్వెప్పుడో ఓడిపోయినవని  ఎకసెక్కాలాడుతరు !

నువ్విప్పుడు
పారుతున్న ఏరుతోటి పొత్తుగూడి …
తొక్కుడుబండ మీద ..
చెక్కుచెదరని  సంతకమవ్వాలె  !!

*

మాటల్లో నిశ్శబ్దం

 

painting: Rafi Haque

painting: Rafi Haque

 

 

బరువుగా ఘనీభవించిన బండనిశ్శబ్దం ఒకటి

చాటుగా పేరుకున్న రహస్యం –

అది దూదిపింజల్లా గాలికెగిరినవాళ్ళకే తెలిసొస్తుంది

తేలికపాటి జల్లులు సుతారంగా కురిసినప్పుడల్లా.

 

పోనీ, అలాగని –

దాన్ని పెళ్ళగించి బహిరంగంగా దొర్లించడం అంటే

రక్తసిక్త రాకాసి చీకటిని ముందుగా మొహమ్మీదకి తెచ్చుకోవడమే కదా!

అయినా ఇప్పుడేం తొందర?

 

తీరం వెంబడే మెరిసిన

స్ఫటిక రాత్రుళ్ళ నక్షత్రాలు మిలమిలా తొడుక్కున్న గొడుగుకింద

వొట్టి పాదాలను తాకే ఇసుకవేడి గరగరని

ఆస్వాదిస్తూ ఇంకాసేపు కలిసినడుద్దాం నాలుగడుగులు – ఊరికే.

 

మూకం కరోతి వాచాలం,

మాటల్లో దొర్లేను నిశ్శబ్దం.

 

*

 

 

రహస్య గీతిక

satya1

చిత్రం: సత్యా సూఫీ

 ~
సగం నవ్విచ్చిమధ్యలో దూరం ఉందని గుర్తుచేసి
మౌనంగా నువ్వెళ్తున్నప్పుడల్లా
ఆపి చెప్పాలనిపిస్తుంది నేస్తం!…
అలవాటు కథగా కాలం అవతారమెత్తకముందే
నిన్నటి నీ గడపముందు నిరీక్షించి
వాడిపోయిన ఆ ఆశ అసలు అందం చూడాలంటే
నీ కళ్ళకి కాసింత ప్రేమ కూడా రాసుకోవాలనే
యుగాలనాటి నిజమైన రహస్యం…
సామాన్య న్యాయ శాస్త్రం ఋజువు చేయడం కోసం
అటునుంచి ఇటుకీ, ఇటునుండి అటుకీ
నిన్నే నువ్ పంచుకుంటూ రెండువైపులా
బరువు సమానమయిందా అని చూస్తుంటే చెప్పాలనిపిస్తుంది…
బతుకంటే బంధాల్ని
గణించే త్రాసు కాదు నేస్తం!
ఒకరి ఆనందం కోసం మరొకరు తగ్గే
తూగుడుబల్లేననే జీవిత రహస్యం…
గెలవడం, ఓడటం తప్ప
ఈ ఆటకు అంతం ఉండదని
నువ్ పిడికిళ్లు బిగించి
చూపులు రాజేస్తున్నపుడల్లా చెప్పాలనిపిస్తుంది నేస్తం!
ఎవరి బ్రతుకూ రణరంగం కాదూ
లోపల ఎవరితో వారు
ఓడిపోతూ చేసే అంతర్యుద్ధమనే యుద్ధ రహస్యం…
ఓ అనుకోని ప్రశ్న
ఈ వర్తమానం దారిమీద ఏ మలుపులోనో
ఎవర్నువ్వని ఎదురైతే,
నీ ఆలోచనని ఇదీ నేనని
పెదాల మీదకి అనువదించుకుని చెప్పాలంటే
ఈ భ్రమలాంటి అనుభవాల మధ్య,
లోపల నాకోసం ఇవ్వడానికి
కొంచెమైనా ఖాళీ మిగుల్చుకో నేస్తం అనే అసలు రహస్యం..

ఎవరామె…?

Artwork: Rafi Haque

Artwork: Rafi Haque

~

వేకువ…
పత్తి పువ్వై విచ్చకోకమునుపే
నిన్న ఆకాశదండెంపై…ఆరేసిన
చీకటి వస్త్రాలను చుట్టుకొని
ఆదరా బాదరాగా
బస్సెనక పరిగెడుతోంది
ఎవరామె?

నిద్ర గూటిలోని పిల్లలపై
మనసు దుప్పటిని కప్పి
ఖాళీ దారపు ఉండై
కంగారుగా కదులుతూ
ఫుట్ బోర్డ్ పై తూలి
లంచ్ బాక్సై జారిపడుతోంది
ఎవరామె?

అరక్షణపు ఆలస్యం
సూటిపోటు మాటల
సూదై గుచ్చుకుంటుంటే
చిందిన దుఃఖపు బిందువులను
పంటిబిగువున భరిస్తూ
ఆగని కుట్టు మిషనై…సాగుతోంది
ఎవరామె?

చిరిగిన బతుకు బట్ట..కుట్టుకై
చాలని దారంలా… జీతం
పనిలో ప్రక్రృతావసరాలకు సైతం
కాలు మడుచుకొనే తీరికలేనితనం
నీరసమై ఆవహిస్తుంటే
టార్గెట్లను పూర్తిచేస్తోంది
ఎవరామె?

ఆపత్కాలపు పి.ఎఫ్ ఆ’దారాన్ని’
పెట్టుబడికి పోగుకై
ఓ కత్తెర…ఉత్తరిస్తుంటే
అసహనమై రగిలి
సామూహికమై కదిలి
సమ్మై  జండాయై ఎగురుతోంది
ఎవరామె?

            * * *

(‘బ్రాండెక్స్’ మహిళా కార్మికుల సమ్మెకు సంఘీభావంగా…)

నాలుగు దిక్కులు

 

 ganga
-గంగాధర్ వీర్ల
~
నడక సాఫీగా సాగినంత మాత్రాన
దిక్కులు తెలిసిపోయినట్టేనా?
సూర్యుడు తూర్పును ఉదయిస్తాడు కనుక
ఆ కనిపించే వెలుగే తూర్పు దిక్కుకావొచ్చేమో?!
మరి ఉత్తర దక్షిణ దిక్కుల్ని ఎలా కనిపెట్టాలి?
000
చేతికి కుడివైపునో..
ఎడమవైపునో దిక్కులుంటాయట
అయినా..దిక్కుల గురించి తెలియడంవల్ల ఏం లాభం?
గమ్యం కనపడేదాకా..
ఇంకా ఇంకా నడవాల్సిందేగా..
నాలో నేను నడవాలి
నడుస్తూనే వెదకాలి
జీవితంలో తెలియందేదో తెలుసుకోవాలి
000
ఆలోచనల ముద్రను దాటుకుంటూ
నడక సాగుతూనే ఉంది.
దారికి అడ్డుకట్ట వేయాలనో ఏమో..
చుట్టూ ఏవేవో కమ్ముకుంటున్నాయి
దారితెలియనంతగా చిమ్మచీకట్లు..
ఆకాశాన్నికమ్మేసినట్టుగా
మీదకు వాలిపోతున్నదట్టమైన చెట్లు
దారంతా ముళ్ళకంపలు
కానీ నడవాలి.. నడక సాగాలి
కాళ్ళకు గుచ్చుకుంటున్న ముళ్ళను
తడిమి తడిమి.. అదిమిపెడితేనే
ధైర్యంగా నాలుగు అడుగులు పడేది
000
గమ్యానికి బాటచూపే
దిక్కులు ఎక్కడోలేవు
నాలోనే ఉన్నాయి
పక్కపక్కనే కుడిఎడమగా ఉంటూ..
నాపై ప్రేమను కురిపిస్తున్నాయి
వెనకాముందు నడిచొస్తూ
కరచాలనం చేస్తున్నాయి
దిక్కులు ఎక్కడో లేవు
నాలోనే ఉన్నాయి
*

విమానం పద్యాలు  

 

mandira

Art: Mandira Bhaduri

 

 

 

-ఆకెళ్ళ రవి ప్రకాష్ 

~

 

1

ఆకాశంలోకి ఎగురుతూ విమానం

పాటలోకి ఎగురుతూ నేను.

 

2

నను ఇంత దగ్గరగా చూసి

విస్తుపోయిన మేఘాలు

 

3

ఆకాశంలో ఒకడే చంద్రుదు

సముద్రం మీద వేల లక్షల చంద్రుళ్ళు

 

4

వీధి దీపాల్ని మెళ్ళొ వేసుకొని

మాయద్వీపంలా వెలుగుతూ నగరం

తళుకులీనుతూ పైన పాలపుంత

మధ్యలొ తేలుతూ నేను

 

5

ఉచితంగా నాతో

ఫ్రయాణిస్తున్న ఒక సాలీడు

 

6

మహా నగరాన్ని

నిమిషంలో దాటిన విమానం

నా కలల్ని దాటి కూడా పోగలదా?

 

7

వర్షంలోంచి

వర్షంలోకి

కప్పలా దూకిన విమానం

*

యీ టెక్ నాగరికతలో మనం…!

rafi1

Art: Rafi Haque

 

-విజయ్ కోగంటి

~
మనం వెతికి మరీ దాక్కున్న గుహలు
ఆధునిక రూపాల్లో
మనలనే అనుక్షణం మూయడానికే చూస్తున్నాయి
మనం వేటాడేందుకు నూరుకున్న పాత రాతి కత్తులు
మన మాటల్లోనే  క్షణక్షణం
నిశ్శబ్దంగా పదును తేలు తున్నాయి.

అపుడెపుడో ఆకలితో స్వార్ధసమూహాలుగా
విడిపోయిన మనం
కొంగ్రొత్త ఆకళ్ళతో
ఇంకొన్ని సమూహాలుగా
విడి పడుతూనే వున్నాం

అవసరావసరానికీ భయపెట్టి
వాడుకు విసిరేసే నాగరికతలో
ఆరితేరుతూనే వున్నాం

మనలోని కొందరు మృగాలై పోయిన విషయాల్నీ
మననే లక్ష్యంగా బతుకుతున్న నిజాల్నీ
పంచభూతాల్నీ విషంగా మార్చుతున్న రహస్యాల్నీ
మన నీడకు సైతం మనుగడ తుడిచే విషాదాల్నీ
తేలికగా మరుస్తూ నడుస్తూనే వున్నాం.

రెండు కాళ్ళమీద నడవడమే
నాగరికతలో నవీనత్వం అనుకున్నాం కదా!

నాలుగు నుంచీ రెండుకు
కూతల నుంచీ మాటలకు
ఆకులు చుట్టుకోడంనుంచీ
అందాలు అమ్మిందాకా
ఎదుగుతూనే వస్తున్నాం

అసూయను కొలిచే ‘ఆప్’ నో
బాధల్ని సహించే ‘బార్ కోడ్’ నో
మాత్రంసృష్టించలేకున్నాం.
‘మొబైల్’ సుఖాల వరదల్లో
ఆప్యాయతల పలకరింపును
‘డిలిట్’ చేస్తూనే వున్నాం.

నడుద్దాం ఇంకా ముందుకు
మరో జాతి వచ్చి మనల్ని తుడిచేసిందాకా
ఇలాగే హడావుడిగా, కృత్రిమంగా, అసహజంగా…

*

కొన్ని మిగిలే ఉంటాయి ..

 

-మహమూద్

~

అర్ధనిమిళిత నేత్రాలతో
ఎడారి తడిని మోస్తూ కొన్ని ఒయాసిస్సులుంటాయి

బయట వెదుకుతూన్న
సముద్రాలేవో లోపల్లోపల సుడులు తిరుగుతూంటాయి

స్పర్శ నావలను
దేహసముద్రం పై వొదిలే
కొన్ని పవన ప్రవాహాలు సాగుతూ ఉంటాయి

ఇంకొన్ని మిగిలే ఉంటాయి

కళ్ళ కొలను నుంచి చూపు నీళ్ళను తోడుకొని
చుట్టు పక్కల
చిలకరిస్తూ ఉండాలి

కళ్ళకి ఇచ్చినట్టు చూపుకి విరామమివ్వకు

ఇంకా కొన్ని మిగిలే ఉంటాయి
జాగురూకత లేకపోతే

ఆకాశ సముద్రం నుంచి
ఉదయపు చేప్పిల్లలు జారిపోతాయి

రాలిన మొగ్గల చోటే
నవీన చిగురులను తొడుక్కుంటూ
ప్రాచీన వృక్షాలు నిలిచి ఉంటాయి

ఆకులు రాలిన రుతుదేహపు ఎండుతనాన్ని తొలచి
పచ్చదనపు ఆఛ్ఛాదన తొడిగే తొలకరి చినుకులు
చిలిపి సయ్యాటలాడతాయి

2

ఏమీ లేదని
అంతా ముగిసిందని
వెనుతిరగడం కాదు
ఒక్కసారి
ఆగి తప్పక చూడాలి

ఏవో కొన్ని మిగిలే ఉంటాయి

మోముల పై పత్రహరితపు చిరునవ్వులతో
ఆకు స్నేహితులు చేతులూపుతుంటాయి
చల్లదనపు వ్యక్తిత్వాన్ని ఆలంబన చేసుకున్న
అడవి ఆత్మీయులు పచ్చబాటను పరిచి ఉంటాయి

నీ పేరు మీద ఎదురుచూపుల రుణాన్ని తీసుకొని
నీవు చేసిన మంచేదో నీకు తిరిగిచ్చేయాలనుకునే నీ పరిసరాలను పసిగట్టాలి నీవు
మంచితనం ఒకసారిస్తే తిరిగి తీసుకునే రుణం కాదని సముదాయించాలి

పూరించాల్సిన ఖాళీలు ఎప్పుడైనా ఉండనే ఉంటాయి

ఆకస్మిక విరమణ కు అల్విదా చెప్పు

****
చివరి శ్వాస
ఆడుతున్నపుడు కూడా
నీ పెదవుల మధ్య
కొన్ని వసంతాలు
కొంత పచ్చదనాన్ని పరచి
నీ పాదాల కాగితం మీద
గడ్డి కలాలతో
నీ మస్తిష్కంలోనే ఉండిపోయిన
కొన్ని భావాలని
కవితలా మలచడం బహుశా మిగిలే ఉంటుంది
3
నువ్వొదులుకున్నావనుకున్న
హస్తాలలో ఇంకొన్ని
మైత్రి వనాల జావళీలు
జారిపోకుండా చూసుకో

సప్తవర్ణాలతో నింపడానికి
ఒక శూన్యం ఎపుడూ ఉండనే
ఉంటుంది.

*

13 జులై 1931

 

-అవ్వారి  నాగరాజు
~
1
ఎటు వైపునుండయినా దీనిని మొదలు పెట్టవచ్చునని తెలిసాక
అటూ ఇటూ కదలజాలక బంధితమై  ఉన్న చోటునుండీ ఇంటినుండీ కరుడుకట్టిన నిశ్చలప్రవాహాలలాంటి రోడ్లమీదకు ఉరకాలనుకునే నిస్సహాయపు రాత్రి నుండీ
కొంచెం భయంతో మరికొంచెం ఆసక్తితో మరణాన్ని తప్ప మరొకదాన్ని ఆవాహన చేయజాలని
రోజుల గుండెలమీద నెమ్మదిగా కదలాడుతున్న ఒకానొక పురా భారము నుండీ
నుదుటి మీద నీకోసం కేటాయించిన వరుస సంఖ్యను సదా ఊహిస్తూనే ఉంటావు
2
 రోజులు  నీలాగే వొట్టిపోతున్నపుడు లేదా నీవే  రోజులన్నింటిలాగా వొట్టిపోతున్నపుడు
జీవితం అర్ధాంతరమని  గీతగీసి మరీ చెప్పడానికి
 ఇంటిలో నీ తల్లో ఎవరో మరెవరో ఒక ఆడకూతురు నీ ఎదురుగానే తిరగాడుతున్నప్పుడు
 బిడ్డల చావుని తప్ప మరేదీ నమ్మనంత ధ్యానంగా వారు  మృత్యువుని మోసుక తిరుగుతున్నప్పుడు
నువ్వు వాళ్ళని ఊరకే అలా చూస్తూ ఉండలేవు
ముఖాల మీద కదిలీ కదలాడని ఒక పలుచని తెరలాంటి దాన్ని చదవకుండానూ ఉండలేవు
3
ముందుగానే తెలిసిపోయే భవిష్యత్తులాంటి
లేదా ఇంతకు ముందెప్పుడో సరిగ్గా అలాంటిదాన్నే అనుభూతి   చెందిన  పీడకలల ప్రయాణపు దారిలాంటి
చంచలిత దృశ్యాదృశ్యాల కలయికలలో
ఇదేరోజున నిన్ను జీలం నదీ శీతలజలాల చెవియొగ్గిన చప్పుళ్ళలో
ఇంకా రాళ్ళను విసిరేందుకు ఏరుతున్న రహదారులమంటల కశ్మీర్ లోయలలో
దుఃఖించినట్టూ గుండెలవిసేలా బాదుకున్నట్టూ
కాకుండా ఇక ఎలా రాయగలవూ?
*

ఈల సంభాషణ

 

-సురేంద్ర దేవ్ చెల్లి

~

ఒక్కరోజైన
హైడ్ రేంజియా పుష్పాల
ఉండాలని ఉంది
పి.హెచ్ విలువ కంటే
మానవత్వాన్ని కొలవడానికి
నా ప్రాణం
ఈ పువ్వులలో మళ్ళీ వికసించాలి.

ఆఫ్రికా అడవులలో
హనీ గైడ్ పక్షులతో
ఈల సంభాషణను కొనసాగించాలి
అవైన నన్ను
మనుషుల చెంతకు చేరుస్తాయి ఏమో కదా!

జీరో గ్రావిటీ కాడ
నువ్వు-నేను గాలిలో దీపాలం
కేండిల్ వెలుగు మాత్రం
నీలిరంగు దుప్పటి.

అమెజాన్‌ తాబేళ్లు
మాతృత్వ ప్రతినిధులు
సీతాకోకలకు వాటి కన్నీటిలో
సోడియం…అమృత వర్షం.

~

ఒడ్వని దుక్కం

 

 

-బండారి  రాజ్ కుమార్

~

కొందరు ఏడ్వడానికే పుడుతరు
దుక్కమే జీవితమైనట్లు బతుకుతరు
బతుకంతా దుక్కనదిని ఈదుతనే ఉంటరు
ఒడ్వని దుక్కాన్ని గుండె సందుగలో దాసుకుంటరు
సెమట సుక్కలై బొట్లు బొట్లుగ రాలిపోతరు
సంబురానికి నవ్వుదమనుకుని కన్నీటి జలపాతమైతరు

ఆ రెండు కండ్లు… ఎదురుసూపుల పడవలైతయి
కరువుల సుత కళకళలాడే సెర్వులైతయి
ఎప్పుడూ ఒట్టిపోని ఊటచెలిమెలైతయి

కొన్ని నీడలు వెంటాడుతయి
వెంటాడే నీడలు వేటాడుతయి
తప్పు జరగకముందే శిక్షలు ఖరారైతయి

ఎన్నియుగాలు  సై సూశినా
కన్నీళ్లు ఉప్పగనే అనిపిస్తయి
ఇంత బతుకు బతికి…
ఏం నోసుకున్నరని
నొసల్లు ఎక్కిరిత్తయి

నీ అతుకుల బతుకు బొంతకు అంటిన మరకల్ని తుడ్వాలంటె…
ఆ మాత్రం…దుక్కపువానలో తడవాల్సిందేలే !

*

దృశ్యభ్రమణం లోంచి…

 

 

 -దాసరాజు రామారావు

~

అట్లా నడుస్తుంటానా

మూల మలుపు తిరగ్గానే
సూర్యుడెదురుపడి ఆలింగనం చేసుకుంటడు
రోడ్డుమీది పేపరొకటి ఎగిరొచ్చి నా ముఖానికి అతుక్కుంటది
మితృని కవిత అచ్చయిందేమో
అడుగు తీసిన్నో లేదో
ఎప్పుడొచ్చిందో నా కాళ్ళచుట్టు  అల్లుకుపోతుంటదా  కుక్కపిల్ల
ఏమంత తినడానికి పెట్టినానని…
ఇంతలో వెనకనుంచి నిద్రలేపే కోడిపుంజు లాంటి కరుకైన పిలుపు
నన్ను గుర్తు పట్టే,గుర్రుమనే ఆపాత మధురమైన గురువర్యుని గొంతుదే

దుకాండ్లు తెరుస్తున్నరు
పోటీలు మొదలైనయి
అమ్మడం,కొనడం గొప్పపని కిందే లెక్క
ఎవలకు వాండ్లు బతకడానికి ఏర్పాట్లు చేసుంటున్నట్లే
500 నోటుకి చిల్లరెవరిస్తరు
ఆ మిల్క్ బూత్ లో అడగొచ్చా
పాలలాంటి మనసుంటుందా వాడికి

రోడ్డు  రన్నరై  దూసుకెల్తున్నది
అడుగులు పడుతున్నా అక్కడే కూలబడ్డట్లున్నానా …

అన్ని ధ్వనుల దాడిల అంతరంగ సంభాషణ
ఇవాల్టి సినిమా సాంగ్ లా, ఎవరికీ పట్టని  లిరిక్కయింది
ఆ గుడిదగ్గర భక్తుల కోలాహలం
అసంతృప్త జనాభా ని ,నమోదు చేసుకుంటున్నాడా దేవుడు
బిచ్చగాడా చెట్టుకొరిగి కునుకుపాట్లు పడుతున్నడు
ఈ మాయామేయజగంబుతో పట్టి లేనట్లు

కాలుకింద కంకరముక్క గుచ్చుకొని,అమ్మని తలచుకొంటానా…

సున్నితపుత్రాసుల శెక్కరి తూచుతూ
కరెన్సీని కటినంగా వసూల్ చేస్తున్నడు ఆ షాపువాడు
స్కూల్ గేట్లోకి వెళ్ళక ,చదువులమ్మి హఠం చేస్తున్నది
రోబో గ తయారవ్వడం ఇష్టం లేక
ఈ పాటను కాపీ చేసుకొమ్మంటూ
జేబులో సెల్ అరుస్తున్నది
ఒనరూ నెనరు  దానికి పట్టదు
వలస వచ్చిన ఆ వృద్ధ దంపతులు
వీధి మూలన మిర్చి బజ్జీలు వేసి
అమ్మకానికి ఆశతో చూస్తున్నారు
వయసై పోయినందుకు శిక్షింపబడాలేమో

నడుస్తున్నానా,ఆలోచిస్తున్నానా,ఆవేదిస్తున్నానా ….

కొంచెం ఆకాశం మేఘమయమై
కంట్లోవాస్తవమేదో కనుమరుగై నట్టు-
శూన్యావరణలో నేనొక్కడినే కట గల్సినట్టు-

డేట్ల గేట్లు దాటుకుంటూ పోవడమే
నుదుటి ముందు సూర్యుని లాంటి ఉనికేదో
ఉదయిస్తూ ఉండాలనుకోవడం నుంచి పారిపోవడమే

పరిశుభ్రమైన గాడ్పులు వీస్తూ
మనసుల్ని గిలక్కొట్టి ,వెన్న తీస్తున్నట్లు  కలలొస్తుంటాయి ఇప్పటికీ…

కలల్ని ప్రచారం చేయడం
బాగుంటుందేమో
నడకకు గమ్యం దొరికే అవకాశం
ఉంటుందేమో

*

మనసులో వాన

 

Art: Mandira Bhaduri

Art: Mandira Bhaduri

అరుణ గోగులమండ
~
చూరును వీడి జారబోయే చినుకు క్షణకాలపు ఊగిసలాటలో
నూనెరంగుల చిత్రపు వెలిసిపోయిన వెర్షన్లా..
నువు ఓగుబులు తెరై కదలాడతావు.
గది గోడకున్న నిలువుటద్దంపై ఉషోదయపు ఏటవాలు కిరణంలో
తెలిమంచు వేళ్ళతో లిపికందని ఊసుల్ని రాసి మాయమౌతావు
“యువర్ థాట్స్ సర్ఫేస్ సో ఆఫెన్ డియర్ నోబడీ”.
ఉన్నదేదో ఇదిమిద్దంగా తెలియని గమ్మత్తైన స్థితి.
లేనిదెపుడూ.. నిజంగా లేనిదెపుడు?
తలపుల గోతాముపరుగులో ఆ నాలుగుగదులెంత అలిసాయో తెలిసేదెవరికి?
రమ్మనీ అనకుండా వద్దనీ చెప్పకుండా
వాటంత అవే పాదాలను చుట్టుకున్న పాశపు పోగులు
కొన్ని ముడులలో చిక్కుబడి, పీఠముళ్ళై బంధించబడి
బంధాలుగా కట్టబడి
వలయాలు వలయాలుగా బ్రతుకంతా ఆక్రమిస్తూ.
ఏం చెప్పమంటావోయ్.. కలలలో నిరంతరం నాతో నడిచే చెలికాడా..!
మర్రి చెట్టు ఊడల్లా దిగబడి మనసులోతుల దాగున్న చిత్రం నీవు.
నిద్దురలో నడిచే ప్రాణమున్న మతిలేని జీవి నేను.
బాధ్యత మరవను.
కాలాన్ని వెనుదిప్పనూలేను.
చిటికెలేసి నీ ఉనికి చాటుతూ నాకోసం వెతికిన రోజుల దిగులుమేఘం ..
నడిరేయంతా మాగన్ను నిదురల కళ్ళలో కదులుతూ.
చిమ్మ చీకటిలో వరస గదులకావల పిట్టగోడపై నీ ఒంటరి మనసు
వేళ్ళాడిన మౌనసందేశపు గేయాల సుడులు తలపై రివు రివ్వున తిరుగుతూ.
వేర్ ఆర్ యు మై బోయ్? మస్ట్ బీ సంబడీ ఎల్సెస్ మేన్ నౌ..!
ఆనాడు వికసించిన వాత్సల్యం శిలాజమై మిగిలినా సౌరభం మదిని వీడదు.
ఏ లోకాల సరిహద్దుల నీ అడుగులు సాగుతూపోయినా
ఈ అంచుల ఒంటరై నిలుచున్ననా దేహాన్ని పొగమంచులా తాకకమానవు.
లైఫ్ స్టిల్ రిమైన్స్ మై డార్లింగ్..
థో,నథింగ్ లాస్ట్స్ ఫరెవర్..
మెమరీస్ లాస్ట్.
టిల్…లాస్ట్.
*

దహించేస్తున్న శీతల పవనంతో

Art: Rafi Haque

Art: Rafi Haque

 

-పఠాన్ మస్తాన్ ఖాన్

~
1.
వొక పూటలోని కొన్ని దేహాల్లో వేలాడే
అసంధర్భాలలోని పురా వాసనలను
మనిషికి పూసిన వొందల అక్షరాలతో
తనను వెతుక్కొంటూనే వేల యేళ్లుగా
ధ్వనీతీత నిశబ్దం ఆవరించిన వెలుగులో
రేపటికి వానకురుస్తుందనే
యేకరహస్యంలో వివృతమై…
2.
గుండెలకు చేరని శ్వాసలో మనసును చంపిన నిశ్చ్వాస లోని హననపు సత్తువ
నిర్మోహనంగానే గతిస్తున్నా వొక రేపటిదాకా
యీ ఆరిపోతున్న రంగుల్లో తేలిపోతున్న
నిర్మాణహీన ముక్కల్లో
గదులను దాటించి కిటికీలను తీయించి
గీసిన వొక వర్ణపటమౌతున్నప్పుడు
వృక్షపు వేర్ల నీడల బిగుతుతనం సడలింది
3.
యింకా మొలవని రెక్కలతో వాలు జారిన
యీ ధార స్వేదంతో కన్నీళ్ళతో కొండలను
లోయలను తాకి వుప్పు సముద్రమైంది
సలపరిస్తున్న గాయాల బరువును చూసి
పచ్చగా వాలిన వొక తడిలేపనం కరిగాక
మొలిచే ప్రాణమేదో మళ్ళీ కళ్ళతో చూడలేక పోతోంది
4.
కొత్త చివుళ్ళలో కాలిపోతున్న దేహానికి
తీరిగ్గా పాఠాలు వల్లెవేసే పురిటి నొప్పులను
వొక నడకలో మరణించిన వొందల దృశ్యాలను
వొకేసారి చూడలేని చేతకానితనపు కళ్ళజోడులతో
పరిధుల అవధులు మాత్రమే గుర్తొచ్చే
సంస్మరణలు కొన్నీ
5.
అన్నీ వర్ణాలను కిందుగా పరుచుకొన్నాకనే
అస్పష్టంగా మెరిసిపోతున్న బంగారు దిగులేదో
కక్కేసిన యెండుటాకులు ఫళఫళ రాలిపోతుంటే
దాచుకోవాలనుకొన్న మృత్యువును వొక చెట్టై నిండుగా మోసి
యెండకూ వెన్నెలకూ చివరి వరకు వేచి చూసి వాటి చివర్లలో
మళ్ళీ మళ్ళీ బధ్ధలైపోతున్న విశ్వపు ముక్కల విలీనం కోసం …వొక ప్రతీక్షలో
యింకా చనిపోతూనే వున్న…

 *

క్యాంపస్

rafi1

Art: Rafi Haque

 

-ప్రసాద మూర్తి

~

 

మా పక్కనే క్యాంపస్ ప్రవహిస్తుంది

దాని పక్కనే మేం శిలల్లా నిద్రిస్తాము

అప్పుడప్పుడూ

కలలు మోయనంతగా రెప్పలు బరువెక్కినప్పుడు

రెక్కల గుర్రాలను చూడాలని

క్యాపంస్ కి వెళతాను

దేహమంతా రంగుల అద్దాలు అతికించుకుని

లోపల రక్తాన్నితిరగమోత పెట్టుకుంటాను

అప్పుడు క్యాంపస్ నా వీపు మీద

గాఢమైన ముద్దు పెడుతుంది

అది ఛాతీ మీద ముద్రగా బయటకొస్తుంది

 

యూనివర్సిటీనీ సముద్రాన్నీ

అటూ ఇటూ రెండు చేతులతో పట్టుకుని

విశాఖ వియత్తలం మీద

విహరించిన విరగబాటు

ఘాటుగా నరాల్లో కమ్ముకున్నాక

కూర్చుంటాను కుదుటపడతాను

క్రిక్కిరిసిన చుక్కలతో పగలూ రేయీ

పాటలు పాడే ఆకాశంలా క్యాంపస్ పక్కనే వుందని కాని

ఈ కాళ్ళకింద ఇన్ని నదులెలా కదులుతాయి మరి

 

ఇప్పుడు క్యాంపస్ లో పక్షులు

పాటలు మానేసి

దేశభక్తి పరీక్షలు రాస్తున్నాయి

చెట్లు కూడా చప్పుడు చేయకుండా

గాలి చెవిలో జాతీయ  గీతాలు పాడుతున్నాయి

జీవన్మరణ పాకుడురాళ్ళ మీద

ఒక చూపుడు వేలు ఆజాదీ గీత రచన చేస్తోంది

చుక్కల్ని వెదుక్కుంటూ ఎటో వెళ్ళిపోయిన యువకుడు

అప్పుడప్పుడూ గాల్లో వేల నీడలుగా పరుగులు పెడుతూ

ఫకాలుమని నవ్వుతున్నాడు

కలం కుత్తుకల మీద కత్తులు నాట్యాలు చేస్తున్నాయి

క్రొన్నెత్తుటి కోనేటిలో మొసళ్ళు మసలుతున్నాయి

 

అక్కడ  నీలి ఆకాశాలూ ఎర్రసముద్రాలూ

అలాయ్ బలాయ్ ఆడుకుంటున్నాయని ఆనందపడతాను

మరిప్పుడు  ఊరి నుండి క్యాంపస్ దాకా

వెలివాడ కారిడార్ పరచిన ఆధునిక మనుహాసం  భయపెడుతుంది

 

పుస్తకాలు పట్టుకోవాల్సిన క్యాంపస్

ఇప్పుడు ఆయుధాలు పట్టుకుంటే

జీవితాన్ని పట్టుకుని ఇలా ఎలా వేలాడగలం?

——————-  ——————

( హైదరాబాద్ సెంట్రల్ యూనివర్సిటీ పక్కనే మేం వుండేది)

Together

 

mamata

Art: Mamata Vegunta Singh

-లాలస

~
~

నగరం మీదకు యుద్ధమై వచ్చిన వానలన్నీ సముద్రంలా ఇంకిపోయాక

కొత్తగా వస్తాయి ఆకాశాలు

 

మనం జీవితాల్లో మునిగిపోయి వాటినే తాగుతాము

ఇంక చాలు మేం అలిసిపోయాం నేనూ, నా హృదయమూ

 

మేం పుస్తకాలు చదివాం, పాటలు విన్నాం, మనుషులతో మాటాడాం

కలమూ పట్టుకుని పట్టుబట్టాక రంగులేమో ఎగరవు

 

తడికి తడిసిన కాగితం మీద విడిపోయిన సిరా పదాలతో

ఇక్కడేం చేయాలి.. నేనూ-హృదయం కలసి ఏం చేయాలి

ఇక సూర్యాస్తమయం చూడాలని ఎవరు మారాం చేస్తారు నేనూ నా హృదయం కాక

ఒంటరి పక్షి ఒకటి మమ్మల్ని ఓరకంట చూడనే  చూసింది.

 

ఎవరూ లేని రాత్రి హృదయాన్ని  గాలికి  వదిలేసి నేను సంగీతంలో మునిగాను

హృదయం తన వేయి కళ్ళు మూసుకుని

హృదయం తన వందల నోళ్ళను కట్టేసుకుని

జిగేలుమనే హృదయం- భగ్గుమనే హృదయం- ముక్కల్లా అతికిన హృదయం

చేతుల నిండా పని బడిన ఉదయం

చరిత్రల చిట్టాలను మరిచే హృదయం

తన ఇల్లు లేని హృదయం

తన  వాకిలి తట్టేదెవరో ఎదురుచూసే హృదయం

విసుగేసి రంగుల సినిమాలు చూసే హృదయం  తన తలుపులేసుకుని ఒక దట్టమైన పొగలా మారింది

చిన్ని అబద్దపు సవ్వడి గుసగుసలా చిన్న పురుగులా ముడుచుకుంటుంది

తన సంగతే మరచిపోతుంది

 

నేనూ హృదయం మళ్ళీ గదిలో నిద్రలేచి చదువుతాం ఉత్తరాలను, సుదీర్ఘ ఉత్తరాలను, పుటలను, పాటలను…

అయినా ఆ గదికి నేనంటే ఆసక్తి లేదు ఎందుకంటే నేను తిలక్ ను కాను.

 

ఇది ఒక బతుకు కవిత. హృదయం రక్తికెక్కిన నాటకం

ఇంతకు ముందు నిన్నెక్కడ కలిశాను చూశాను అని నాతోనే హృదయం అంటుంది

వానలో తడిసిన నున్నటి రాయిలా నేనూ నీలానే తడీ పొడిగా ఉన్నాను అని కూడా చెబుతుంది.

 

అయినా

హృదయమెపుడు రాంగ్ టర్నే తీసుకుంటుంది

పక్క చూపులతోనైనా చూస్తానంటుంది

పూలను..  కలలను… పూల కలలను…కలల పూలను

*

 

 

బాధాపుష్పం.

mandira

Art: Mandira Bhaduri

-వాసు 

~

 

కమలం సూర్యుడినీ కలువ చంద్రుడినీ చూసి వికసిస్తాయని కవులు చెబుతారు
ఈ బాధాపుష్పం నన్ను చూసి వికసిస్తోందేంటి
దీని కోసమే నేను పుట్టినట్టు.
స్వచ్ఛమైన కన్నీటిచుక్కని నా పసిబుగ్గలపైనైనా ఎన్నడూ ఎరగను.
ఈ బాధాపుష్పం మాత్రం తన రేకలని నాకు తాకించింది
దానికీ కన్నీటిచుక్కల్ని కోల్పోవడం తెలుసేమో
లేకపోతే నీకోసం నేనున్నానంటూ ఎందుకొస్తుందీ?
పగటి అనుభవాల పోగులన్నీ రాత్రికల్లా పీడకలల్లా మారడం తెలిసినవాడికి
ఈ బాధాపుష్ప సాహచర్యం ఒక దైవదత్త వరం కదూ
ఈ పరిమళాఘ్రాణమే బరువెక్కిన కళ్ళవెనకని కారని కన్నీటిచుక్క చెలి కదూ
ఎన్నేళ్ళని చూస్తున్నాను
ఎన్ని ప్రేమామృతధారల్ని నేను వర్షించినా
విషసర్పాలు వెయ్యినోళ్ళతో తాగేసి వేయిన్నొక్క దంష్ట్రతో నన్ను కాటేస్తాయి
నొప్పి తెలుస్తుంది కేక పెట్టలేను.
ఎంత సహజ హరితాన్ని పూచిచ్చినా
ఏదో మాయాగ్రీష్మం ఎండగట్టేస్తోంది.
నాకు నమ్మకం చావదు కదా!
పునరపి.
ఎడారికి ఒయాసిస్ చెమర్చిన కన్ను
సరిగ్గా ఈ బాధాపుష్పం నాకూ అంతే
ఇదే లేకపొతే
నేనొక మొండిచెట్టుని
దీన్ని భక్తిగా కళ్ళకద్దుకుంటాను ప్రతిరోజూ పూజగదిలో మంగళాశాసనం తదుపరి
అప్పుడు నాకు నేనే ఒయాసిస్‌ని.

*

రంగుల గవ్వ

 

-తిలక్ బొమ్మరాజు 
~

కొన్ని సీతాకోకచిలుకలు

రెక్కలు ముడులు పడ్డ వర్ణాలు
మధ్యాహ్నం అమ్మ వంచిన గంజి నీడలో నాకోసం యెగిరే
వెచ్చని పక్షులవి
ఆబగా వచ్చేస్తాయి యీ పక్కగా యెవరి కోసమో చెప్పనే చెప్పావు
యెన్నెన్ని నవ్వులో పూలముత్యాల్లా
అక్కడెక్కడో మోచేతికి తగిలిన గాయం
పచ్చిగా నానుతూ చెక్కట్టిన తలాబ్ పై బాధతో వాలినప్పుడు
నా కళ్ళు వాటి వీపును యెలా నిమురుతాయో
ఆ ప్రేమనూ,స్పర్శనూ చెప్పలేకపోవచ్చును
రాత్రంతా వొకటే ఆవిర్లుగా మారిన యింటి వరండాలో నుండి
రివ్వురివ్వున వేసంకాలాన్ని నాలోకి తోడిపడేసిన
తేనెపిల్లలు నా యీ శిలీంద్రాలు
దశలుదశలుగా నన్ను అల్లుకున్న గర్భకోశ సముద్రాలు
కోకిలపుళ్ళకు కోనేటి ఆసరా వీటి తిరుగుళ్ళు
నే నమ్ముకున్న కుంకుమ మిణుగురులు
వో హృదయమంత నిశ్శబ్దాన్నీ
వో ముదుసలి యొక్క ముఖచిత్రాన్ని తవ్వే కాన్వాసులేగా
యీ మొక్కలు తమవి కావు
యీ మకరందాలూ తమవి కానేకావు
వో ఆప్తబాటసారి ప్రేమతో పేర్చిన వసుధైక
నిర్మాణంలో తామూ వున్నామని యిలా
రెక్కలు చరిచి రెప్పలు విసిరి చెప్తున్న
శిలా జగత్తు శాసనం యిది
యెవ్వరికీ  కనబడకుండా నాకోసం నవ్వే తడిగవ్వలు.
*

కృత్రిమ నక్షత్రం

mandira1

Art: Mandira Bhaduri

 

-అరుణ నారదభట్ల

~

మనసు ఓ అంతరిక్షకేంద్రం
స్పందనలన్నీ బంధనాలు
సృష్టితత్వం బోధపడ్డట్టు జీవనసరళి
అంతటా జ్ఞానోదయపు రావిచెట్లు
అవసరాల ప్రేమ భాషణాలు

కంప్యూటర్ చిప్ లా
ఎన్ని జ్ఞాపకాలనో పోగేస్తూ వస్తున్నాం
నచ్చనివి డిలిట్ చేయడానికి
తేలికపాటి కీబోర్డ్ కాదు నడక
ఎన్నిసార్లు రీఫ్రెష్ నొక్కినా
రీసైకిల్ బిన్ ఒకటుంటుంది
వైరస్ ని సృస్టించడానికి

ఆక్సీజన్ సరిపోదక్కడ
శూన్యం ఆవహిస్తుంది
ప్రాణాయామం చేయాలనుకుంటాం
కార్బన్ మొనాక్సైడ్ నరనరాల్లోని
రక్తంలో జీర్ణించుకుపోయి
ఊపిరాడదు

నైట్రస్ ఆక్సైడ్ విడుదల్లయ్యే సన్నివేశాలు
కేంద్రానికి అందనంత దూరంలో
కనిపెట్టలేని ఉల్కాపాతాలు
అదే సూర్యుడు అవే నక్షత్రాలు
అవే గ్రహాలు
మార్పులన్నీ దూరభారాలు

గ్రహశకలల్లాంటి కొన్ని
అనుకోని సంఘటనలు
కృత్రిమంగా మెరిసే
అంతరిక్ష నక్షత్రం
నిరంతరం స్కానింగ్

ఆకాశంలోకి విసిరేసిన బంతి మనసు
మళ్ళీ భూమినే చేరుతుంది
గురుత్వాకర్షణ సిద్ధాంతం నమ్ముకున్నాం గనక
భూమికీ మనకూ తేడా ఏం లేదు
అదే మట్టి దేహం
అవే నీళ్ళు
అదే అగ్ని
అదే మనసు గాలి

మొక్కలను నరికేస్తే పడే బాధే మనసుది
నచ్చదు కదా
ఊష్ణం…లోనంతా ఊష్ణం పైనంతా ఊష్ణం
పచ్చదనం కరువయ్యాక
భూమి అక్కడక్కడా బద్దలవుతూ
లావాను సునామీలనూ సృష్టిస్తునే ఉంటుంది
ఇలా ఎంతదాకా అంటావా
గురుత్వాకర్షణ ఉన్నంతవరకు

*

వాన రాత్రి

 

 

-అనిల్ డ్యాని

~

 

కప్పుకున్న ఆకుల చివర్లనుంచి

రాలిన వాన నీటి చెమ్మ

ఇల్లంతా పరుచుకుంది

 

భయం తెలియని పురుగులు

దీపం పైకి దూసుకొస్తున్నాయి

చలి పూసుకున్న దుప్పట్ట్లకి

దేహాల శ్వాశ వేడిని నింపుతుంది

 

చూరు కింద చినుకులకి

రాత్రంతా

చీకటి తడుస్తూనే ఉంది

 

వెలుతురు పెంచుకున్న

దీపం దగ్గర నేల

చలి కాచుకుంటుంది

 

దేహం చుట్టూరా

పరుచుకున్న శూన్యం

కళ్లలో వేడి ప్రవాహం

 

పసి దేహాల మధ్యలో పడుకున్న చాతీపై

రెండు చేతుల ఆలంబన

వాళ్లకి తను తనకి వాళ్ళు

రేపటికి సూర్యుడొస్తే చాలు

 

కిటికీ పక్కన

విరిగి పడిన కొమ్మ గూటి మీద

పక్షుల నోళ్ళు తెరుచుకుంటాయి

కూయడానికి కాదు కూసింత తినడానికి.

*

ఎందుకిలా —?

– ప్రసాద్  బోలిమేరు

~

ఈ లోలోపలి నది , ఈ ధ్యానం
అగరుబత్తి పొగలా అటూ  ఇటూ , ఎటో లాక్కెళుతూనే వుంటుందా?
నువ్వేమో వొంపుతిరిగిన మెత్తటి గాలంలా అమూర్తభావంలా-
చిరుతరగనై  కల్లోల తరంగాన్ని భరించాలని ప్రతిబింబించాలని
నేను
అందీఅందక అల్లంత దగ్గరలోనో దూరంలోనో
మనసు రెప్పలమీద వేలాడుతూ ,,
వన్నెలతో  ,వేళ్ళ కుంచెలతో
రాగాలు రంగరిస్తూ వాసనలద్దాలని,
కాంక్షల శిరస్సుపై నిప్పురవ్వలా భ్రాంతిని , మోస్తూ —
నువ్వేమో
ఈ పురాకృత నదీ నడుమన
అవిధేయ ప్రయాణానివి
గడుసైన అలవికాని చిత్రానివి
నా ప్రేరణకు అందని గేయానివి
మొదటి రాత్రిని ముద్దిడిన మొట్టమొదటి చంద్ర కిరణానివి–
ఎందుకు నేనిలా ?
ఒడ్డున ఆకులురాలిన పొదకు కట్టేసిన
లంగరు వేసిన భావాన్ని ,
రంగుల కళలు తాగని రాత్రిని
పురాతన ఇంద్రియ జ్ఞానాన్ని, మోహాన్ని–

స్వయంభువు

 

 

 

-పప్పు నాగరాజు

~

 

క్షణ క్షణాలతో ఒరుసుకుంటూ
యుగయుగాలుగా వరదై
పరుగులు తీస్తోందో ప్రవాహం
ఆ ఏటి మాటున,
ఎన్నో ఏళ్ళై
నన్ను విడిచిన జీవితం

ఇసుకమేటగ నిట్టూర్చింది

ఈ క్షణం మాత్రం నేను

నది విసిరేసినా నవ్వుతున్న నత్తగుల్లని
నా అనుభవాల సైకత శిల్పాలకి

అర్చనగా మిగిలిన సిరిమల్లెని

****

mandira1

Art: Mandira Bhaduri

కనిపించిన మౌనం

 

జడివాన చైతన్యంలో
జలకమాడిన తటాకం
గట్టుతో చెప్పిన గుసగుసలు

ఆవిరైపోతున్న ఆరోప్రాణంకోసం
పొంగిన పాల గుండెలో
నీటిబొట్టు చిందించిన చిర్నవ్వులు

ముకుళించిన మూఢభక్తికి
ముద్దరాలైపోయిన గుడిగంట
జగన్మాత క్రీగంటి చూపులతో సయ్యాటలు

పక్షిరెట్ట తెల్లదనంతో
తృప్తిపడ్డ బుద్ధవిగ్రహంలా
అలజడితీరం దాటిన ఏకాంతనావలో
మిణుకుమంటున్న ఒక దీపశిఖ…
ప్రవాహంలో విరిసిన వెన్నెలపువ్వు

*

ఆరిన ఆర్తి

 

-మహమూద్

~

 

కన్నుల్లో ఆర్తి ఆరిపోయినపుడే కద
మేఘాల నీళ్ళ పక్షులు
వాలాలి బిందువులై రెప్పలపై

దీపం చీకట్లో నిదరోతోంది
గుక్కెడు నీళ్ళు చిలకరించండెవరైనా

భూ గర్భం ఒట్టిపోయింది
ప్రాణాన్ని జలం చేసి పోయండెవరైనా

విడదీయకూడని బంధాన్నెవరో తెంచేసినట్టు
పవనం విధ్వంస రూపంలో
గాలి కూడా నీళ్ళు తాగాలేమో

నేలకు కొండ గొడుగులుండేవి
ఆ చల్లదనంలో సెదదీరేది
చెట్లుంటెనే అదో కొండ
పచ్చగా లేక పోతే ఎంత పొడుగు పర్వతమైనా
ఎంత వెడల్పు మైదానమైనా నిరుపయోగమే
నేలకు పర్వత నీడా లేదు కప్పకోడానికిప్పుడు
నదుల పయ్యద చిట్లుతున్న సవ్వడి విని
పారిపోయాయి ఎండమావులు
కరువు ఒచ్చినపుడు
మొదటి చావు నేలదే.

రుధిర జలం జల రుధిరం
మానులో మానై మనిషిలో మనసై
చెట్లకు ఆకులై
నదులకు తీరాలై
సముద్రాలకు నదులై

ఏ దూరతీరాలకు పయనమైందో
తెలుసుకునే లోగా
తెగుతున్న ప్రాణతీగలను
పట్టుకొని ఎన్ని రోజులుండగలం

కనపడవు కానీ
మనిషి వేర్లు నీళ్ళలోనే ఉంటాయి
ఆ నీళ్ళే ప్రవాహాన్ని విరమించుకున్నాయి

నీరు లేని
జీవన విధ్వంసంలో
ఎండిపోయిన నరాలకు పానకాలు
షర్బత్లూ కోలాలు కాదు

నీరు మాత్రమే కావాలి
నీరు లేకపోతే నాలుక మీద మాట నిలబడుతుందా
నీరు లేక నరాల్లో జీవం ఊరుకుతుందా
నీరు లేని కన్ను చూపుల ఊటను తయారు చేస్తుందా
తడి తగలకపోతే గుండె లయల గూడౌతుందా
కన్నీరోలాకాలంటే లోపలికి దిగాలికదా నీరు
నీరు మనిషి లోపలి లోగిలిని మండించేఇంధనం కదా

మట్టిని వెన్న ముద్ద చేసే
తల్లి చేతి మాయ కదా కవాలిపుడు
తడి సముద్రాల తల్లి ఒడి
ఇపుడో గర్భశోక చావిడి

ఇది నీ పై నీవు ప్రకటించుకున్న
విధ్వంసం
నిను లోపల్నించి చీల్చే
అంతర్యుధ్ధం

ఎక్కడికెళతావు ఇప్పుడు నీటిని వెతుక్కుంటూ
నీళ్ళ ఖజానాలేం లేవు దోచుకోడానికి
జలం ఉన్నపుడు జాగ్రత్త పడలేదు నువ్వు

రాబందుల గురించి ఊహలేం అవసరం లేదు
అవకాశం వస్తే సజీవంగా నీ నీడే నిన్ను పిక్కతినేలా ఉంది

దూర దూరాల దాక మైదాన వైరాగ్యం నాటుకుపోయాక
పచ్చని చెట్ల కల ఆకులు రాల్చుకుంటుంది
కన్నీటి ధార కూడా పెదవుల దాకా చేరని వ్యధై

( దేశం లోని కరువు పరిస్థితులు చూస్తూ చెమ్మగిల్లిన కలం రాల్చిన కన్నీళ్ళతో )

బంగారు పాప

vamsi

ఫోటో: రేఖ

*

– సత్యగోపి

~

చూస్తూనే వుండాలంతే
చూసి చూసి కళ్లకు ఆనంద ప్రపంచాలేవో వేలాడుతాయి
ఓ పాపనెక్కడో
లీలగా చూసిన దృశ్యం
ఓ పాప నా అరచేతుల్లో పారాడిన సన్నివేశం
ఓ పాప నా నుదురుపై పాదాలతో తడిమినట్టుగా
ఓ పాప నా గుండెలపై
నవ్వుతూ అలసి నిదురపోయినట్టుగా
ఆ నవ్వునెవరైనా
నా కళ్లకు బిగించమని
ఆ పాపనెవరైనా నా బుగ్గలపై నడిపించమని
ఎన్నెన్ని అదృశ్య రహస్యాలు
నాలోపల్లోపలే
రాత్రిలా మొరపెట్టుకుంటున్నాయో
రాత్రెపుడూ 
ఓ వెలుగు రేఖ కరచాలనం కోసం తచ్చాడుతుంటుంది
అలాంటి ఓ రాత్రిని  నేనే అవడం
నన్ను నేను వెలుగు చాపమీద దొర్లి దొర్లి నిద్రపుచ్చాలనుకోవడం
ఎంత దయామయ పసితనమది
ఎక్కడినుంచి వొచ్చిందిదంతా నాలో
ఏ బాల్యస్మృతుల గీతం గొంతెత్తి పాడుతోంది
ఆ పాపకోసం
నన్ను నేను ఛిద్రం చేసుకుని బయటికొచ్చేయాలనుంది
ఆ పాపకోసం
కాళ్లను చుట్టచుట్టి చక్రాల్లా తిరిగేయాలనుంది
నేను వేరు పాప వేరు అన్నపుడు
దేహన్ని ఉండచుట్టి దిబ్బలో పడేయాలనుంటుంది
దేహం ధరించుండడమే దౌర్భాగ్యంగా తోస్తుంది
దేహం ముసుగేసుకోవడమే
అసలైన మరణంగా భావిస్తాను
నాకెవరైనా విరూపాన్ని ఇవ్వండి
పోనీ పాప చెంతనుండే ఏదొక రూపమివ్వండి
ఆ పసిదానితో ఆడుకోడానికి మబ్బుల బంతిలానో
ఆ పసిదాని పాదాలంటుకునుండే అడుగుల్లానో
ఆ పసిదాని లోకంలో రెక్కల్లేకుండా ఎగిరే ఊహలానో
పసిదానితో వుండే వొకేవొక్క నవ్వునివ్వండి
లేదంటే
నిన్నటికి ఇవాళ్టికి మధ్య
ఆగిన కాలాన్ని హత్యచేయడానికి నాకో ఖడ్గాన్నివ్వండి
కనీసం నా చూపు పొలిమేరల్లో
ప్రవహించే ఆత్మీయతను తన ముందు కుమ్మరించే
ఒక్క రోజునైనా ఇవ్వండి
నా మాట చివర్లలో ఒలికే ఆప్యాయతే
తన కళ్ళకు కాటుక అయ్యే క్షణాన్నైనా ఇవ్వండి
ఆ పాప నాలోపలి సముద్రం
ఆ పాప నాలోపలి సంతోషం
ఆ పాప నాకు నన్నుగా చూపించే ప్రాయం
ఎన్ని ఉదయాలనో కుప్పగా పోస్తేగాని పాపను చేరుకోలేను
ఇలా
ఇక్కడ సాయంత్రం గుమ్మం ముందు నుంచుని
రాత్రిని హత్యచేయడానికి 
నేనో విధ్వంసక రూపాన్ని నిర్మించుకుంటున్నాను
*