మహానాయక్ ఉత్తమ్ కుమార్

 

uttam1

కలకత్తా లో, ఇంకా చెప్పాలంటే బెంగాల్ మొత్తం మీద అంతిమ యాత్ర  చరిత్రగా మిగిలిన సందర్భాలు రెండు ఉన్నాయని చెపుతారు. ఒకటి విశ్వకవి రవీంద్రనాథ్ ఠాగూర్ అంతిమయాత్ర, ,మరొకటి అరుణ్ కుమార్ ఛటర్జీది.ఈ రెండు సందర్భాల్లో అశేష జనవాహిని, వారు అంతగా అభిమానించేవారి మరణాన్ని జీర్ణించుకోలేక, తీరని శోకం తో అంతిమయాత్ర లో పాల్గొని చివరి వీడ్కోలు పలికారు. అరుణ్ కుమార్ ఛటర్జీ మరణం తన అభిమానులకి జీర్ణించుకోవటానికి చాలా కాలమే పట్టింది. ఆ అరుణ్ కుమార్ ఛటర్జీయే బెంగాళీ సూపర్ స్టార్, మహానాయక్ ఉత్తమ్ కుమార్.

తన చివరి శ్వాస సినిమా షూటింగ్ చేస్తున్నప్పుడే వదలాలని అనుకునే ఉత్తమ్ కుమార్, ఈ ప్రపంచ రంగస్థలం నుండి అదే విధంగా నిష్క్రమించాడు. ‘ఓగో బొదు శుందొరి సినిమా షూటింగ్ సమయం లో గుండెపోటు రావడంతో బెల్లీవ్యూ హాస్పిటల్ లో చేర్పించారు. 16  గంటలపాటు డాక్టర్లు ఎంతగా శ్రమించినా తనని బ్రతికించలేకపోయారు.

దాదాపు మూడు దశాబ్దాలపాటు బెంగాలీ సినీరంగాన్ని రారాజుగా ఏలి, దాదాపుగా 250 వరకు (బెంగాలీ, హిందీ అన్నీ కలిసి) సినిమాల్లో నటించాడు. ఉత్తమ్ కుమార్ కేవలం నటన తో తన పిపాసని తృప్తి పరచుకోలేదు. దర్శకుడిగా, సంగీత దర్శకుడిగా,నిర్మాతగా,నేపథ్య గాయకుడిగా అన్ని రంగాల్లో తనదైన ముద్ర వేసాడు.

బెంగాళీ లోనే కాకుండా భారత దేశం లోనే అత్యుత్తమ నటుడిగా కిర్తించబడ్డ మహానాయక్ ఉత్తమ్ కుమార్.

ఉత్తమ్ కుమార్ మరణించిన రోజు కొంత మంది సినీ ప్రముఖులు:

“బెంగాళీ చిత్రపరిశ్రమకే దారిచూపించే దివిటీ వెళ్లిపోయింది. తనకు ముందు గానీ తరువాత గాని అలాంటి హీరో లేడు”

~~ సత్యజిత్ రే         

“మా అందరు హీరోల్లో ఉత్తమ్ కుమార్ బెస్ట్”

~~రాజ్ కపూర్

“ప్రపంచంలోని ఏ నటుడితో అయినా పోల్చగల సమర్థత ఉన్న నటుడు ఉత్తమ్ కుమార్. తనలో ఉన్న గొప్ప సుగుణం శ్రద్ధ.

చాలా మంది నటులకు పుట్టుకతోనే ఆ ప్రతిభ ఉంటుంది. కానీ ఆ ప్రతిభ,  శ్రద్ధ లేకపోవటం వల్ల త్వరగానే అంతరిస్తుంది. కానీ ఉత్తమ్ కుమార్ కి  ప్రతిభతో పాటు అకుంఠిత శ్రద్ధ ఉంది. అందువల్లే ఆ నట నక్షత్రం ఇంకా వెలుగులు విరజిమ్ముతూనే ఉంది.

  ~~ తపన్ సిన్హా

ఉత్తమ్ కుమార్ సినీ ప్రస్థానం లో అద్భుతమైన సినిమాలు ఎన్నో ఉన్నాయి.  దస్తూరి లా, తన సొంతదైన ప్రత్యేక నటనాశైలి తో భావి నటులకి సమగ్రంగా ఒక “నటనా నిఘంటువుని” సమకూర్చాడు. ఆయన  చేసిన ఒక్కొక్క పాత్ర, ఒక్కో నటనా శైలిని ఆవిష్కరిస్తాయి. తను చేసిన కొన్ని పాత్రలు మనల్ని ఆలోచింపజేస్తాయి. మరికొన్ని పాత్రతో పాటుగా మనల్ని పయనింపజేస్తాయి. ఉత్తమ్ కుమార్ నటనా తాలూకా ప్రభావం మనల్ని అంత సులువుగా వదలదు. ఆ పాత్రలు మళ్ళీ మళ్ళీ చూసేలా చేస్తాయి. చూసిన ప్రతీసారి , ఆ పాత్ర తాలూకు కొత్త కోణం ఏదో కనపడుతుంది.

తన నటన గురించి చెపుతూ ” నేను నా సహజ నటనా పద్ధతులనే అనుసరిస్తాను. మనం నిజ జీవితం లో ఎలా మాట్లాడుకుంటాము? ఎలా కోపగించుకుంటాము ? అలాంటి సహజమైన నటననే నేను ఇష్టపడతాను” అని అంటాడు మహానాయక్.

అంత స్టార్డం ని , ప్రేక్షకుల అభిమానాన్ని చూరగొన్న ఉత్తమకుమార్ కి విజయ శిఖరాల వైపు ప్రయాణం అంత సులువుగా జరగలేదు.ఎన్నో ఆటుపోట్లు ఎదుర్కొని , కలకత్తా పోర్ట్ ట్రస్ట్ లో క్లర్క్ గా ఉద్యోగం నుండి మహానాయక్ ఉత్తమ్ కుమార్ గా ఎదిగేవరకు ఎన్నో అపజయాలు ఎప్పటికప్పుడు తనని పరీక్షిస్తూనే ఉన్నాయి.

మొదటి సినిమా విడులకి నోచుకోలేదు. తరువాత చేసిన 4 -5  సినిమాలు పరాజయంపాలు కావటంతో ఎన్నో అపజయాలు,హేళనలు, అవమానాలు తనని ప్రతి నిత్యం పలకరించేవి. ఇలా వరుస అపజయాలతో విసిగిపోయి, సినీరంగాన్ని వదిలివెళ్ళి క్లర్క్ ఉద్యోగానికి వెళ్లిపోదామనుకునే తరుణంలో భార్య గౌరి దేవి “మీకు ఇష్టమైన కళని వదులుకుని , ఏమాత్రం ఇష్టపడని ఆ ఉద్యోగం చేయటం కంటే,మీరు ఖాళీగా ఉన్నా ఫరవాలేదు ” అని ఉత్తమ్ కి ధైర్యాన్నిచ్చింది.

బెంగాళ్-బాంగ్లాదేశ్ లో అంతలా అభిమానులని సంపాదించుకున్న చరిత్ర బహుశా ఉత్తమ్ కుమార్ కే సొంతం.

దిలీప్ కుమార్దేవానంద్ఉత్తమకుమార్ ముగ్గురూ సమకాలీన నటులు. ముగ్గురూ దాదాపుగా తమ సినీరంగ ప్రయాణం ఒకేసారి మొదలుపెట్టారు.

దిలీప్ కుమార్ ఎక్కువగా త్యాగపు ఛాయలు ఉన్న పాత్రలకి పెద్ద పీట వేస్తే, దేవానంద్ ప్రేమికుడి గా, డైనమిక్ గా ఉండే పాత్రల్ని ఎంచుకునేవాడు.అందుకు భిన్నంగా ఉత్తమ్ కుమార్ అన్నిరకాలయిన కథలని ఎంచుకునేవాడు. తాను ఎంచుకునే కథలూ, పాత్రలు అప్పటి బెంగాళీ హీరోలు పాటించే పద్దతులకి భిన్నంగా ఉండేది.

అయితే ఈ కథల్ని ఎంచుకునే ప్రక్రియ తనకి అంత సులువుగా రాలేదు. తన సినీ జీవితం లో ఎదుర్కున్న అపజయాలనుండే ఈ కొత్త పాఠాలు నేర్చుకున్నాడు.

బెంగాళీ ప్రొడ్యూసర్లకి ఉత్తమ్ కుమార్ ఒక కల్పవృక్షమే. అగ్రస్థాయి నిర్మాతలు ఇద్దరు ముగ్గురు తమ సినిమా ఒప్పుకోవడానికి ముందే బ్లాంక్ చెక్స్ పంపేవారట. అప్పటి హీరోయిన్స్ ఉత్తమ్ పక్కన నటించడం ఒక అదృష్టం లా భావించి, తమకి ఆ అవకాశం ఎప్పుడు వస్తుందా? అని అనుకునేవారట. సినిమా రిలీజ్ కి ముందే ‘హౌస్ ఫుల్’ బోర్డ్స్ కి ఆర్డర్లు ఇచ్చేవారట.

ఉత్తమ్ కుమార్ సెప్టెంబర్ 3, 1926 తేదీన తన మేనమామ ఇంట్లో జన్మించాడు. ఉత్తమ్ కుమార్ అసలుపేరు అరుణ్ కుమార్ ఛటర్జీ,తల్లిదండ్రులు, చపలాదేవి-సత్కారి ఛటర్జీ.

సౌత్ సబర్బన్ స్కూల్ లో చదివి , గోయెంకా కాలేజీ లో డిగ్రీ పూర్తి అవకముందే కలకత్తా పోర్ట్ ట్రస్ట్ లో క్లర్క్ గా ఉద్యోగం రావడం తో,  క్లర్క్ గా పనిచేస్తూనే నాటక రంగానికి పయనం.

ఉత్తమ్ కుమార్ కుటుంబానికి సుహృద్ సమాజ్, అని ఒక నాటక సంస్థ ఉండేది.  చిన్నతనంలోనే ఆ వాతావరణం ఉండటం వల్ల తన నటన కి సంబందించిన బీజాలు అక్కడే పడ్డాయి. నటనే కాకుండా రకరకాలయిన ఆటలు, ఈత, టెన్నిస్, కుస్తీ పోటీలు,గుర్రపు స్వారీ ఇలా ఒకటేమిటి అన్నిట్లో తన ప్రతిభ కనబరిచేవాడు.

నితిన్ బోస్ దర్శకత్వం లో వచ్చిన మొదటి సినిమా “మాయాదోర్”, కానీ అది విడుదల అవలేదు.

ద్రిష్టిదాన్ (1948 ) విడుదలయిన మొదటి సినిమా. ఆ తరువాత విడుదల అయిన, 4 -5 సినిమాలు వరుసగా ప్లాప్. అందువల్ల ప్రతి సినిమాకు తన పేరు మార్చుకున్నాడు. అరుణ్ ఛటర్జీ నుండి అరుణ్ కుమార్ అని , ఆ తరువాత ఉత్తమ్ ఛటర్జీ అని, చివరగా ఉత్తమ్ కుమార్ అని మార్చుకున్నాడు. ఆ పేరుతోనే బెంగాళ్ సినీ చరిత్రలో చిరస్థాయిగా, మహానాయక్ గా నిలిచిపోయాడు.

uttam2

‘బసుపరిబార్ ‘ సినిమా కొంతమేర విజయాన్ని సాధించగలిగింది.ఆ తరువాత విడుదలయిన ‘అగ్ని పరీక్ష'(1954 ) ఘన విజయాన్ని సొంతం చేసుకుంది. ఉత్తమ్ కుమార్సుచిత్ర జంటగా నటించిన ఇది. ఈ సినిమా తరువాత ఈ జంట రొమాంటిక్ పెయిర్ గా పేరు తెచ్చుకుంది.

సుచిత్ర-ఉత్తమ్ కాంబినేషన్ లో వచ్చిన చిత్రాలు చాలా ఉన్నాయి అందులో కొన్ని:

శిల్పి ,సప్తపది, పతే హోలో దేరి,హరనో సుర్, ఛోవాపావా, బిపాషా ,జిబాన్ త్రిష్ణ.

ఉత్తమ్ కుమార్కొన్ని విశేషాలు::

కలకత్తాలో ఉత్తమ్ స్మారకార్థం ఒక థియేటర్ ని (ఉత్తమ్ మంచ) నిర్మించారు.

కలకత్తా టోలీగంజ్ ప్రాంతం లో ఉత్తమ్ కుమార్ భారీ విగ్రహాన్ని నెలకొల్పారు. సెంట్రల్ రైల్వేస్ వారు టోలీగంజ్ మెట్రో స్టేషన్ ని ఉత్తమ్ కుమార్  స్టేషన్ గా మార్చారు.

శిల్పి సంసద్ అని పేద, వృద్ధ కళాకారులని ఆదుకోవడానికి ఉత్తమ్ స్థాపించిన సంస్థ తన కార్యకలాపాల్ని ఇప్పటికీ కొనసాగిస్తోంది.

2009  లో భారత ప్రభుత్వం ఉత్తమ్ కుమార్ పేరు మీద  “ఉత్తమ్ కుమార్ది లెజెండ్ అఫ్ ఇండియన్ సినిమా” అని  స్టాంప్ ని విడుదల చేశారు.

సినిమా టైటిల్ క్రెడిట్డ్స్ లో తన పేరుకి ముందుగా హీరోయిన్ పేరు ని వేయించే సంప్రదాయాన్ని మొదలు పెట్టాడు ఉత్తమ్ కుమార్.

భారతరత్న సత్యజిత్ రేఉత్తమ్ కుమార్ కాంబినేషన్ లో రెండు సినిమాలు వచ్చాయి. అందులో నాయక్ సినిమా అత్యద్బుతమైనది. కొన్ని సంవత్సరాల క్రితం సత్యజిత్ రే సినిమాలు ఏవో చూస్తూ అనుకోకుండా నాయక్ సినిమా చూశాను. ఉత్తమ్ కుమార్ నటన నన్ను మెస్మరైస్ చేసింది. ఒకసారి చూశాక మళ్లీ చూశాను. అలా మళ్లీ మళ్లీ చూస్తూనే ఉన్నాను. ప్రముఖ హీరో అరింధం ముఖర్జీ గా ఉత్తమ్ కుమార్ నటన మంత్ర ముగ్ధుల్ని చేస్తుంది.

అసలు ఉత్తమ్ కుమార్ ని నేను అంతలా అభిమానించడానికి కారణమే ,నాయక్(1966) సినిమా.

దీని గురించి వచ్చేవారం….!

*

 

మీ మాటలు

  1. Prashhanth says:

    He a best actor. Super actor

మీ మాటలు

*