సతులాల చూడరే శ్రావణబహుళాష్టమి…

 

అవినేని భాస్కర్

 

Avineni Bhaskarప్రతిభావంతులైన గొప్పవాళ్ళని స్ఫూర్తిదాయకంగా తీసుకుంటాం. వొక్కోసారి  వారిపై  భక్తి భావమూ  పెంచుకొంటాం. ఆరాధిస్తాం. అభిమానిస్తాం. మనకే  తెలియకుండా  కొన్ని విషయాల్లో వారిని అనుకరిస్తాం. వాళ్ళ మాటల్నీ, చేతల్నీ ప్రమాణికంగా తీసుకుని మన జీవితంలోని కొన్ని సమయాలకి అన్వయించుకుంటాం. వాళ్ళ ప్రభావం మన మీద ఉంటుంది. వాళ్ళకి  సంభందించిన  ప్రతిదీ మనకి ఆశ్చర్యంగానే ఉంటుంది. ఒక్కోసారి  “ఈ గొప్ప మనిషి వివిధ సందర్భాల్లో ఎలా ఉంటాడు? నిద్రపోయి లేచినప్పుడు కూడా ఇంతే ఠీవితో ఉంటాడా? ఇరవైనాలుగు  గంటలూ ఈ వేషధారణలోనే ఉంటాడా?” అని ఊహల్లోకి జారిపోతాం. అలానే “ఈ పెద్ద మనిషి చిన్నతనంలో ఎలా ఉండేవాడూ ? అందరి పిల్లల్లాగే అల్లరి చేస్తుండేవాడా?” ఇలా మన మనసుకు తోచినట్టు పరిపరి విధాలుగా ఆలోచనల్లోకి వెళ్ళి అవి ఊహకి  అందక తిరిగొచ్చేస్తాం.

తెలివితేటలలోనూ, బల చాతుర్యాలలోనూ, మాయలలోనూ కీర్తికథలకు నాయకుడైన శ్రీకృష్ణుడి పుట్టిన రోజు వేడుకలు జరుపుతున్నారు అతని సతీమణులు. వాళ్ళకి  ”మనం ఆరాధించే ఈ కృష్ణుడు ఒక్క  రోజులోనే  ఇంత పెద్దవాడైపోయాడా? పుట్టటమే నాలుగు చేతులతోనే పుట్టాడా? అప్పుడే శంఖుచక్రాలు ధరించి వున్నాడా?” అనే  సందేహం వచ్చింది.   వారికి కలిగిన ఆ సందేహాన్ని కీర్తనగా రాశాడు అన్నమయ్య. వాస్తవానికి  ఈ ఆశ్చర్యం అన్నమయ్యదే.

ఈ కీర్తనని గోపికలో లేదా  శ్రీ కృష్ణుని సతీమణులో పాడుతున్నట్టు మనం  అనుకోవచ్చు.

 

AUDIO Link 1 :: గరిమెళ్ళ బాలకృష్ణప్రసాద్ స్వరపరిచి పాడినది

AUDIO Link 2 :: ఎస్.జానకి గళం

AUDIO Link 3 

 

పల్లవి

సతులాల చూడరే శ్రావణబహుళాష్టమిఁ

గతలాయ నడురేయిఁ గలిగె శ్రీకృష్ణుఁడు

 

చరణం 1

పుట్టేయపుడే చతుర్భుజాలు శంఖుచక్రాలు

యెట్టు ధరియించెనే యీ కృష్ణుఁడు

అట్టె కిరీటము నాభరణాలు ధరించి

యెట్టె నెదుట నున్నాఁడు యీ కృష్ణుఁడు

 

చరణం 2

వచ్చి బ్రహ్మయు రుద్రుఁడు వాకిట నుతించఁగాను

యిచ్చగించి వినుచున్నాఁడీ కృష్ణుఁడు

ముచ్చటాడి దేవకితోడ ముంచి వసుదేవునితో

హెచ్చినమహిమలతో యీ కృష్ణుఁడు

 

చరణం 3

కొద దీర మరి నందగోపునకు యశోదకు

ఇదిగో తా బిడ్డఁడాయనీ కృష్ణుఁడు

అదన శ్రీవేంకటేషుఁడై యలమేల్మంగఁగూడి

యెదుటనే నిలుచున్నాఁడీ కృష్ణుఁడు

 

మూలం : తి.తి.దే వారు ముద్రించిన తాళ్ళపాక సాహిత్యం సంపుటం : 14 కీర్తన : 453

 

తాత్పర్యం (Explanation) :

సతులారా, గమనించండి ఈ రోజు శ్రావణ బహుళాష్టమి. నేడే ఆయన జన్మదినం. ఎన్నెన్నో కథల్లో నాయకుడైన ఈ కృష్ణుడు జన్మించినది ఇలాంటొక రోజున అర్థరాత్రిపూటే!

ఈ మోహనమూర్తికి పుట్టినప్పుడే నాలుగు చేతులు, చేత శంఖుచక్రాలు ఉండేవా?  అలా సాధ్యమా? కిరీటమూ, ఆభరణాలూ తొడుక్కున్న పసికందు చూడటానికి ఎలా ఉండేవాడో! ఈ కృష్ణుడేనా నాడు బాలుడిగా ఉన్నది? అని ఆశ్చర్యపోతున్నారు.

భవుడు, బ్రాహ్మాది దేవతలందరూ ఈయన వాకిట చేరి నిత్యం నుతించుతుంటే విని ఆస్వాదించే ఈ కృష్ణుడేనా నాడు చెరసాలలో పసిబాలుడిగా దేవకితో ముచ్చట్లాడింది? వసుదేవుడు ఆశ్చర్యపోయినది ఈ బాలుడి మహిమలుగనేనా?

సంతానం కొరత తీరుస్తూ యశోద-నందగోపుల ఇంట జన్మించిన పసిపాపడుగా చేరినాడు ఈ కృష్ణుడు. అలమేలుమంగను చేపట్టి వేంగటగిరిపైన దేవుడిగా వెలసినవాడుకూడా ఈ కృష్ణుడే!

 

కొన్ని పదాలకు అర్థాలు ( Context based meaning) :

బహుళాష్టమి = పౌర్ణమి తరువత వచ్చే ఎనిమిదవ తిథి

చతుర్భుజాలు = నాలుగు భుజములు/చేతులు
ఎట్ట = ఎలా

నుతించు = స్తోత్రముచేయు

ముంచి = అతిశయించి, ఆశ్చర్యమునొంది

హెచ్చిన = అత్యధికమైన,  మితిమీరిన

కొదదీర = కొరతతీరేట్టు

అదన = ఇప్పుడిలా (ఈ అదన పదాన్ని అన్నమయ్య కీర్తనలో తరచుగా చివరి చరణంలో వాడారు. ముఖ్యంగా శ్రీవేంకటేశుడన్న పదానికి ముందుగా)

 

* * *

మీ మాటలు

*