బాటసారులు ఒక తరగతి….!

drushya drushyam -19
ఎప్పుడు చూసినా ఈ చిత్రం ఆశ్చర్యానికి గురి చేస్తూనే ఉంటుంది.
ఎందుకూ అంటే, చూపు నేర్పే పాఠాలు ఎన్నో అని!
అవును.  కళ్లున్నంత మాత్రాన చూపున్నట్టు కాదు కదా!
చూపును ఎప్పుడూ విస్తరించుకోవచ్చును, చూస్తూ ఉంటే!అందుకే ఈ సారి ఒక చిన్న పాఠం.
కొంచెం నాతో వస్తారా?
జస్ట్ కళ్లతో.రానక్కర్లేదు కూడా.
మీరున్న చోటు నుంచే పరీక్షగా చూద్దాం.

మరేం లేదు.
మీ కంటిని కెమెరా చేసుకుని ఒకసారి చూడ ప్రయత్నించండి.

ముందు నేరుగా మీ చూపు ఎంత దూరం పోతుందో అంతదూరం చూడండి.
చూసి ఆగండి.  అటూ ఇటూ చూపు తిప్పకుండా అట్లే అక్కడే మీ చూపు పెట్టండి.
అటు తర్వాత ఆ చూపును అట్లే మెల్లగా వెనక్కు తీసుకుని, మీ ముందు, కళ్ల ముందుంచండి.
అక్కడ దగ్గర్లో ఏది ఉందో ఆ వస్తువుపై అక్కడే చూపు నిలపండి.

మంచిది.
మరొకసారి.

మళ్లీ మీ కళ్లను లేదా కంటి చూపును ముందు చూసిన దూరం దగ్గరకు వెళ్లి ఆపండి.
తిరిగి కళ్లను మీ కళ్ల ముందున్న వస్తువు దగ్గరకు తెచ్చి పెట్టండి.

ఒక రకంగా జూమ్ అవుట్ జూమ్ ఇన్ అన్నమాట!

పిదప మెల్లగా కంటి చూపును దగ్గర్నుంచి లేపి దూరంగా ఇంతకుముందు చూసిన దగ్గరకు నిలిపి, అక్కడ్నుంచి తల తిప్పుతూ ఎడమ నుంచి కుడి దాకా మెడ ఎంత మేరకు సహకరిస్తుందో అంతదాకా తిప్పి ప్రతి దృశ్యాన్ని లాంగ్ షాట్లో చూస్తూ రండి.

ఆగండి.
ఆగింతర్వాత మళ్లీ వెనక్కువెళ్లి మధ్యన దూరంగా నిలిపిన మీ చూపు వద్ద ఒక్క క్షణం ఆగి వెంటనే అట్నుంచి ఎడమ వైపు తల తిప్పుతూ మెడ సహకరించినంత మేరకు వస్తూ చూస్తూ ఉండండి.  అదే లాంగ్ షాట్లోనే!

ఇదంతా చూస్తున్నప్పుడు మీరు లాంగ్ షాట్లో ఉన్నారు కనుక ఆదంతా కనిపిస్తూ ఉంటుందిగానీ క్లోజప్ లో అంతా ఔట్ ఐయినట్లే లీలగా కనిపిస్తూ ఉంటుంది. దీన్ని పట్టించుకోకండి.

అలా నే చెప్పినట్టు చేయగా మీరిప్పుడు ఒక రౌండ్ కొట్టారన్నమాట, కంటితో.

+++

ఇక ఇప్పుడు ఏదైనా మీ ముందున్న వస్తువును చూడండి. చప్పున అక్కడ్నుంచి దూరంగా ఉన్న ఒక వస్తువు దగ్గరకూ వెళ్లండి. అక్కడ్నుంచి తల తిప్పి కుడివైపు దృష్టి సారించండి. అలాగే ఎడమ వైపూ చూడండి.
కాకపోతే మీకు కొద్దికొద్దిగా అవగతం అవుతూ ఉంటుంది.
మీరు దూరం చూస్తున్నారా దగ్గర చూస్తున్నారా అన్నది  తెలుస్తూ ఉంటుంది.
ఆ తెలివిడితో మళ్లీ మీరు మధ్యలోకి రండి. అక్కడ్నుంచి దగ్గరి వస్తువుకు రండి. ఇక్కడ్నుంచి దూరమూ వెళ్లండి.
మెలమెల్లగా మీకిష్టమైన చోటికి కంటిచూపును ప్రసరించండి.

అటు పిమ్మట అసలు విషయం అర్థం చేసుకోండి.

అవును మరి.
మీరు ఒక దృశ్యం లేదా దృక్పథం అనుకుంటూ మీ కిష్టమైన దాన్ని చూడటం మొదలెట్టండి.
ఇంతదాకా నేను చెప్పినట్టు చేశారు. ఇప్పుడు మీరు అలాగే చేయండి. కానీ చూడండి.
బాగా చూడండి. మీరు చూస్తున్న రీతి క్లోజప్ షాట్ అనుకోండి లేదంటే లాంగ్ షాట్ అనుకోండి. చూడండి.
మళ్లీ అక్కడ్నుంచి ఇంకో చోటుకు వెళ్లి చూడండి. ఆ లాంగ్ షాట్లోకి వెళ్లినాక కూడా దాన్ని క్లోజప్ గా చూడ ప్రయత్నించండి. ఇంకా క్లోజ్ గానూ చూడ ప్రయత్నించండి.
క్లో……జ్ గ!

నిజమే. మీరు ఆ వస్తువు దగ్గరకు వెళ్లకుండానే ఇక్కడే ఉండి దాన్ని క్లోజ్ గా గమనించవచ్చు.
అయితే, ఇదిట్లా ఉండగా మరొక చిన్న ప్రయత్నం. కేవలం ఏదైనా ఒకే వస్తువును లాంగ్ షాట్లో చూడండి.
ఇక్కడ్నుంచి చూపును ఎత్తుకెళ్లి అక్కడ పెట్టి దాన్ని నిశితంగా క్లోజ్ గా చూడండి. చూస్తూ ప్రత్యేకంగా దాని ఉనికిని అబ్జర్వ్ చేయండి. దాని రంగు, విస్తీర్ణం, నీడలు, గాలికి కదలాడే తీరు అన్నీ శ్రద్ధగా పరికించండి.

అటు తర్వాత దాన్ని ప్రత్యేకంగా కాకుండా సాధారణం చేయండి. అంటే మరేం లేదు. దాన్ని కాకుండా అంటే దాని నుంచి వెనక్కి చూపును జరపండి. అది ఔట్ అయిపోయి ఇంకా విశాలమైన దృశ్యం కనిపిస్తుంది.
వేరే ఏవేవో అక్కడున్న అన్నిటిపై  లాంగ్  షాట్ లా ఆ దృశ్యం కనిపిస్తుంది.
అదంతా చూడండి.

ఇప్పుడు మీరు మరింత దూ …………రంగా చూపును జరిపి వైడాంగిల్ లో చూడండి.
మెడను తిప్పకుండానే మొత్తం మీ రెండు కళ్లు చూడగలిగినంత మొత్తం దృశ్యాన్ని చూడండి.
కానీ. ఇది చూపు కాదు. అన్నీ అగుపిస్తుంటాయి. కానీ, ఏదీ చూడరు.

మన జీవితం అట్లే సాగుతూ ఉంటుంది.
అన్నీ ఉంటాయి. కానీ దేనిపై దృష్టి నిలవదు.

అందుకే దయచేసి మళ్లీ నాతో రండి.
ఈ సారి ఒకానొక వస్తువు అని భావిస్తూ దాన్ని చూసేందుకు అంత క్లోజ్ గా కాకుండా ఓ జనరల్ లుక్ వేయండి.
ఈ సారి కొన్ని ఎక్కువ విషయాలు చూస్తారు. కానీ ఇంకా తెల్సుకోవాలంటే మళ్లీ క్లోజ్ లోకి వెళ్లాల్సిందే…
క్లోజ్ లోకి వెళ్లి వైడ్ కావాల్సిందే…ఇంకా వైడ్ అవుతూ ఉంటే దాని ఉనికిని మొత్తంగా అర్థం చేసుకో వీలవుతుంది కూఆ…

ఇట్లా,  ఇలా ఒకట్రెండు సార్లు చేస్తూ ఉంటే మీకొక వ్యూ ఫైండర్ ఏర్పడుతుంది.
మీరు కెమెరా కొనుకున్నట్టే అవుతుంది.

అవును ప్లీజ్. మీరు కెమెరా గుండా ఒక వస్తువును పరికించే లక్షణాన్ని ఫీల్ అయ్యే గుణాన్ని నిదానంగా సంతరించుకుంటారు. కావాలంటే పైన రాసిందంతా మరొకసారి ప్రాక్టీస్ చేయండి, కళ్లతో పరికిస్తూ.
నా కంటే మీరే బాగా చూడగలరనీ అర్తం అవుతుంది. రాసిందంతా బాగుండక పోయినా కాసేపు మీరు కంటితో ఫొటోగ్రఫి చేయ ప్రయత్నించండి ప్లీజ్.

‘అదృశ్యం’ గురించి ‘దృశ్యం’ గురించి మీకే ఎరుక అవుతుంది.
అదే చూపు మహిమ!

+++

క్రమక్రమంగా తెలిసి వస్తుంది.
అన్నీ అక్కడ ఉన్నవే అని!
అయితే, మనం అక్కడుండటమే ‘చూపు’ అనీ!

ప్రతిదీ ఉనికిలో ఉన్నదే.
కానీ మనం చూడమనీ!

ఇట్లా దృశ్యాదృశ్యంగా ఉన్నదే జీవితం అనీనూ!

అందుకే దృక్పథం అంటుంటాం.
మనం, మన పరిసరాలు, అందులోని అనేకానేక విషయాలను చూసే దృక్పథం ఒకటి ఉంటే కళ్లముందు జీవితం సాక్షాత్కారం అవుతుందేమో! ఈ చిత్రమూ అటువంటిదే.
ఉదాహరణకు ఇందులోని ఇద్దరు మనుషులు. వాళ్లని బంధించిన ఒక ఫ్రేం లేదా చూపు.

+++

వీరిద్దరూ ఒకటే వీధిలో నడుస్తున్నారు.
నా చూపును ఒక్కరిపై క్లోజ్ చేసి ఉంటే అ బిక్షగాడినే దర్శించేవాడిని.
కానీ, నేను ఇద్దర్ని చూశాను..

ఆ ఇద్దరినీ నేను భిన్నంగా చూడదల్చుకోలేదు.
ఒకరు జీవితం ఏం చేసిందో ఏమోగానీ పిచ్చివాడైపోయాడు.
మరొకరూ అంతే. జీవితాన్ని ఏం చేస్తున్నాడో ఏమోగానీ అలా ఉన్నాడాయన.

రెండో వ్యక్తి తలకు మఫ్లర్. ఒంటిపై సరిగా గుడ్డలు కూడా లేవు.
కానీ చేతుల్లో సంచులు. భుజానికీ వేలాడుతున్న సంచులు.
మొత్తంగానే ఒక చెత్త సంచి వంటి మనిషయ్యాడాయన.

గడ్డం, సంచులు, మొత్తం ఆ మనిషే ఒకానొక రంగులోకి మారిపోయి మాసిపోయాడు.
ఒక్కొక్కటినీ చూడండి. దగ్గరకు మీ చూపును తీసుకెళ్లి మరీ పరిశీలించండి. ఇట్లా మీరు కూచున్న చోటునుంచే ఈ మనిషిని అతడి వస్తువుల్ని బతుకు సంచి వంటి జీవితాన్ని లోతుగా, సన్నిహితంగా దర్శించండి.

చూశాక బయటకు వెళ్లాక, ఇంతకు ముందర చదివినట్టు కళ్లకు పని చెప్పండి.
ఇటువంటి మనిషిని చూడండి.
దగ్గర దూరం
కుడి ఎడమలు…
అటూ ఇటూ ప్యాన్ చేస్తూ…
మనుషుల్ని, వస్తువుల్నీ…నిశితంగా..ఇట్లా ఎంతైనా ఎన్ని కోణాలనుంచైనా దర్శించవచ్చు.

ఇదంతా ఫొటోగ్రఫియే!

+++

అవును. అయితే ఒక నిజం ఏమిటంటే, ఫొటోగ్రఫిలో నిమగ్నమైన మనిషికి ఆయా మనుషులను ఫొటో తీయకముందు కూడా ఇట్లా చూడటం అలవాటుగా ఉంటుంది.
అందుకే కొన్ని ఫీచర్లు అర్థం కావాలంటే మనం అక్షరాలను చదువుతున్నట్టే దృశ్యాలనూ కళ్లతో చదవడం అలవాటు చేసుకోవలసిందే. అప్పుడు దృశ్యంలోని అంశాలు తేటతెల్లం అవుతుంటాయి.

ఉదాహరణకు ఇంకో మనిషి.
ఈ దృశ్యంలోని మనిషే.

+++

అతడు, అతడి నెరసిన జుట్టు చూడండి.
ఫుల్ హ్యాండ్స్ చొక్కా చూడండి.
వెనకాల అతడి చేతుల బాడీ లాంగ్వేజూ చూడండి.
ఆ ప్యాంటు, మొకాలు, నడక రీతినీ చూడండి.
చెప్పుల్ని కూడా…

ఏదో ఒక దీర్ఘ ఆలోచనలతో,  బతుకు భారంతో నడుస్తున్న తీరునూ చూడండి.
నడుస్తూ ఉండగా అతడి ముందు, ఆ రోడ్డు పక్కనే ఉన్న చెత్తనూ చూడండి.
ఆ చెత్తనుంచి అడ్డంగా సాగుతున్న ఎర్రని మెట్ల రంగు చారల్నీ చూడండి.
అవి అతడి మేరా వచ్చి ఆగిపోవడమూ చూడండి.

ఇవతల మరో షట్టరు.
దాని రంగు, రేఖలూ చూడండి.
వాటికున్న తాళం కప్పలూ చూడండి.

ఆదంతా బేక్ గ్రౌండ్ అనుకుంటే మళ్లీ ఆ పిచ్చివాడినీ చూడండి.
అతడున్నంత మేరా…ఒక షట్టరు అనుకుంటే ఇతడున్నంత మేరా మరో షట్టరనుకోండి.
కానీ వీధి ఒక్కటే అనుకుంటే, అందులో ఇద్దరు.

ఇద్దరూ ఇద్దరే.
ఒకరొక ప్రపంచానికి, మన భద్రలోక ప్రపంచానికి ప్రతీక అనుకుంటే
మరొకరు అధోజగత్ సహోదరత్వానికి సూచిక.

కానీ ఇద్దర్నికలిపి చిత్రించడంలో నా దృశ్యం ఏమిటంటే..
ఈ సమాజంలో నా చూపు ఇద్దరిపై నిలుస్తుందని!

వర్గాలు, తరగతులు అన్నీ ఒకే దృశ్యంలో ఉంటాయనీనూ!
రెండు షట్టర్లు…..కానీ చిత్రించేటప్పుడు ఒకే షట్టరు.

ఒక ప్రపంచం ప్రధాన స్రవంతి అనిపించుకుంటూ ఉన్నప్పుడు మరొక ప్రపంచంతో కలిపి చిత్రించడం ఒక అదృశ్యానికి దృశ్య భాష్యమని! ఆ ప్రయత్నంలో భాగంగానే ఇద్దర్నీ చిత్రించండం! ఒకే చిత్రంలో…అదీ విశేషం.

+++

చివరగా, ఇట్లా వీధిలోకి వెళ్లినప్పుడు ఎన్నో రకాలుగా చూసి, ఒక రకంగా ఆగి క్లిక్ మనిపించడమే ఫొటోగ్రఫి.
ఈ సారి మీ కంటిని కెమెరా చేసుకుని పరికిస్తూ ఉండండి.
ఎన్ని దృశ్యాల్ని చూస్తారో!  అవన్నీ ఎన్ని విషయాలను మీకు విశేషంగా చూపుతాయో!

నా ఫొటోగ్రఫీ మిత్రులారా…ఈ సందర్భంగా శుభాకాంక్షలతో…

~ కందుకూరి రమేష్ బాబు

మీ మాటలు

  1. Gundeboina Srinivas says:

    రచయిత `చూపు.’ పదునెక్కుతోంది.
    హృదయపూర్వక అభినందనలు.
    గుండెబోయిన శ్రీనివాస్,
    హన్మకొండ
    13/02/2014.

మీ మాటలు

*