“నాన్న అందరికీ తెలిసిన మనిషే, కళాకారుడాయన. వాసుదేవనాయర్ కమ్యూనిస్ట్ పార్టీలో ముఖ్యమైనవారు. నాకు ఊహ తెలిసే సరికే అమ్మ పోయారు. ఆవిడా కార్యకర్తనే. నాన్న, అమ్మపేరు పైన ఇవ్వాళ పార్టీ ఆఫీస్ వుంది. విద్యానాయర్ బిల్డింగ్స్. అక్కడే పార్టీ పత్రిక వస్తుంది. ఆ ఆవరణలోనే మా ఇల్లు. రాజేశ్వరమ్మగారి పెంపకంలో కమ్యూన్లో పెరిగాను. నాతోపాటు ఇవ్వాళ ఎన్నోరకాల పదవుల్లో వున్న ఆడపిల్లలు రాజేశ్వరమ్మగారి చేతిభోజనం తిని పెరిగాం. నాకు అమ్మ లేదు. మిగతావాళ్ల పేరెంట్స్ చాలా వరకూ పార్టీలో సీరియస్గా పని చేసేవాళ్లే. అరెస్టవుతూ అండర్గ్రౌండ్స్లో వుంటూ ప్రదర్శనలు, మీటింగ్లే లోకంగా వుండేవాళ్ల పిల్లలం మేము. అందరినీ సాంస్కృతిక బృందంగా తీర్చిదిద్దారు. పాటలు, నాటకాలు, మీటింగ్స్ జరిగితే జెండాలు అంటించటం దాకా. అదే చిన్నప్పటి జీవితం.”
నయన సీట్లోంచి ముందుకు వంగింది. ఆ అమ్మాయి ఊహించని విషయాలు.
“నాన్నకి నన్ను పట్టించుకునే తీరికలేదు. నన్ను పెంచే ఓపికాలేదు. ఆయన కళ్ళ ఎదుటే ఆయన కూతురిగా నా దారిన నేను పెరిగాను. నాన్నకంటే బాబాయితోనే ఎక్కువ చేరిక. బాబాయి అధికార పార్టీలోకి వచ్చి ఎంపీదాకా ఎదిగారు. నేను ఆయన దగ్గరవుండి చదువుకొన్నాను. తమాషా ఏమిటంటే ఇటు నాన్న పార్టీలో లేను. అటు బాబాయి పార్టీలోనూ లేను. చదువు పూర్తయ్యాక నాన్న నడిపే పేపర్లో ట్రయినీగా చేరాను. నాన్న పోయేసరికి రెసిడెంట్ ఎడిటర్ అయ్యాను. నా జీవితం ఇలా జర్నలిజం దగ్గరలోనే వుంది.”
“పెళ్లి పిల్లలు” అన్నది నయన.
“బాబాయ్ మంచి సంబంధం అని నిశ్చయించి పెళ్లి చేశారు. అప్పటికి ఉద్యోగం, రెండు పార్టీలతో సంబంధాలు, మనుష్యులతో స్నేహాలు.. జీవితం ఒక ఆటాపాటలాగ వుండేది. పాప పుట్టాక నా భర్తతో తగవులు వచ్చాయి. ఇటు నాన్న నుంచేనా, అటు బాబాయి నుంచేనా మంచి పొజిషన్లోకి రావాలనుకున్నారు ఆయన. వాళ్లు పాత తరం వాళ్లు, ఎవరినైనా పైకి తీసుకువచ్చే ఆలోచనలు లేవు. వాళ్ల జీవితం రాజకీయాలకు ముడిపడి వుంది. నాన్న పార్టీ ముఖ్య కార్తకర్త అనుకోండి. ఆయనకి పర్సనల్ అంటూ ఏదీ లేదు. దాన్ని ఈయన అర్ధం చేసుకోలేదు. బాబాయి చేస్తానన్న అరకొర వాగ్ధానాలు ఈయనకు నచ్చలేదు. తను ఓ మంచి పొజిషన్లోకి ఎదిగేందుకు వాళ్లిద్దరు సాయం చేయాలని ఈయన సిద్ధాంతం. అంతే మేం విడాకులు తీసుకొన్నాం.”
“పాపాయి ఎక్కడుంది” అన్నది నయన.
“పాపాయి ఇప్పుడు అమెరికాలో వుంది. డాక్టర్. ఆమె భర్త డాక్టర్. వాళ్లు అక్కడే సెటిలయ్యారు.”
నాలుక కరుచుకొంది నయన.
“ఆమె సంగతి చెప్పండి” అన్నది నవ్వుతూ.
“పాపాయి పేరు స్వతంత్ర. నాన్న దగ్గర నేను పెరిగినట్లుగా కమ్యూన్లోనే పెరిగింది. పాపాయి పుట్టేసరికి నాన్న ఓల్డేజ్హోమ్, హెల్త్ రిసెర్చ్ సెంటర్ డెవలప్ చేశారు. పార్టీకి అనుబంధంగానే పాపాయి అక్కడే పెద్దదయింది. చదువుకొంది. మళ్లీ హాయిగా బాబాయి చూసిన సంబంధమే పెళ్లి చేసుకొని అమెరికా వెళ్లింది.”
నవ్వేసింది స్వాతి.
“మీరు ప్రేమ వివాహాలకు వ్యతిరేకమా?”
“ఎవరన్నారు? మేం కమ్యూన్లో పెరిగామంటే అర్ధం ఏమిటి? పార్టీ లీడర్స్ పిల్లలం. అందరూ ఒకే ఇంట్లో, ఒకే మనిషి చేతివంట తింటూ పెద్దవాళ్లం అయ్యాం. అందరూ చదువుకు మొదటి స్థానం ఇచ్చాం. ఎంతోమంది రష్యాలో చదువుకొన్నారు. మంచి విద్యావేత్తలు, ఆర్టిస్ట్లు, స్కాలర్స్ అందరూ కలిసి పెరిగాం. వాళ్లలో ఒకళ్లని చూసి వాళ్ల ద్వారానే కొందర్ని చూసి బాబాయి ఈ సంబంధాలు సెటిల్ చేశారు. ప్రేమలకు, తీరికకు చోటు లేదు. ఆఫీస్ ఇల్లు. అందుకే బాబాయి బాధ్యత పెళ్లిళ్లు. మేం పర్లే. అన్నీ అంతే. పరిచయాలు చేయటం. కబుర్లు చెప్పుకోవటం. సరేననటం ఇదే పెళ్లి” అన్నది స్వాతి.
“గ్రేట్ మేడమ్.. ఏదో సినిమా కథ వింటున్నట్లు వుంది.”
“అవును. నిజంగా సినిమాలో చూపించే స్థాయిలో ప్రేమలు, అభిమానాలు, సెంటిమెంట్లు, కన్నీళ్లు పెట్టుకోవటాలు మా మధ్య వుంటాయి. ఒక్కళ్లపైన ఒకళ్లకి విపరీతమైన ప్రేమలు. మా అందరికీ తల్లిదండ్రులను మిస్ అయిన ఫీలింగ్ కావచ్చు. అందరిలా కాకుండా ప్రత్యేకంగా అందరూ వుండి అనాధల్లా పెరిగామన్న ఊహ కావచ్చు. నీకో విషయం చెప్పనా? మా బాబాయి దగ్గర రాణీ అని ఒక కుక్క వుండేది. అది నా ఏడెనిమిదేళ్ల వయసులో నా అంత లావుగా, పెద్దగా వుండేది. అదంటే నాకు భయం. బాబాయి అది గమనించి,, స్వాతీ! రాణీకి నువ్వంటే భయంరా. నీ దగ్గర పిల్లిలా వుంటుంది అనేవాడు. రోజూ చేసే మచ్చికతో రాణీ నిజంగానే నా పట్ల చాలా ప్రేమగా, ఇష్టంగా కాళ్లచుట్టూ తిరుగుతూ వుండేది. నాకదేం తెలుసు. నా మనసుకి రాణీకి నేనంటే భయం అన్న భావన కలిగించుకొన్నాను. ఒక గర్వం నాకు రాణీ అంటే భయం పోయేలా చేసింది. జీవితంలో నేను చేసిన మొదటి పొరపాటు అడుగు అది. నేను జయించలేని దానిపైన అధికారం సాధించాననుకునే నమ్మకం. అది నన్ను చాలా కిందికి లాగింది.”
నయన స్థిరంగా కూర్చుంది. ఆవిడకు అడ్డం రావాలనిపించలేదు.
“లాంగ్ అయిపోతోంది మేడం. బ్రేక్ తీసుకోండి” అంటున్నాడు ఇయర్ మైక్లో ప్రొడ్యూసర్.
“ఫ్లో దెబ్బ తింటుంది” అన్నది చిన్నగా నయన.
“భయాన్ని జయించటంలో తప్పేముంది మేడమ్”
“నేను భయాన్ని జయించలేదు కదా. నాకూ భయమే. కానీ నాకు భయం లేదన్న అపోహ. అర్ధమైందా…?”
” అర్ధం కాలేదు.”
“నాన్నతో దెబ్బలాటలు, అతని ఆశ భరించలేకపోయాను. అతన్ని మార్చుకునే ప్రయత్నం ప్రయత్నం చేయలేదు. మాట్లాడుకోలేదు. అతనికి నేనంటే అసూయ అనుకొని దాన్నే నమ్మాను. దాన్ని పెద్దది చేసుకొని విడిపోయాము. అతనికి నేనంటే నా బిడ్డంటే ఇష్టం వుండి వుండచ్చు అని నాకు తట్టలేదు. నేను పెరిగిన వాతావరణం ఇమోషన్కు స్థానం లేదు. విడిపోయాక అతనెంతో బాధపడ్డాడు. కలిసి వుండమన్నాడు. నేను ఒప్పుకోలేదు.”
“ఆయన ఎక్కడ వున్నారు మేడం?”
“చనిపోయారు. తన్ను తాను హింస పెట్టుకొన్నాడు. ఉద్యోగం, వ్యాపారం, పాలిటిక్స్ అన్నీ వదిలేశాడు. చాలా ఏకాంతవాసం చేశాడు. నా చుట్టూ వున్నవాళ్లు అతన్ని క్షమించలేదు. నన్ను క్షమించనివ్వలేదు.”
“అదేంటి మేడం.. అలా ఎవరెలా చెబితే అలా వింటామా మనం?”
స్వాతి నవ్వింది.
“ఎందుకు వినం? ఇవ్వాళ టాంక్బండ్ ప్రదర్శన చూడు. అందరికీ ఇలాంటి ప్రదర్శనలు చేయాలని వుంటుందా? చదువులు మాని భవిష్యత్ గాలికి వదిలి, అదో గుంపు తత్వం. అవతల వాళ్లు చేస్తే మనమూ చేయాలి. గొప్పగా అనిపిస్తే చేయాలి. దానికి రీజనింగ్ వుండదు”
“ఉద్యమకారులకు గుంపు తత్వం అంటగడుతున్నారా?”
నయనకు పాయింట్ దొరికింది.
“ఇవ్వాళ ప్రదర్శన చేసింది నాయకులు కారు. నాయకులు అరెస్ట్ అయ్యారు. ఓన్లీ స్టూడెంట్ లీడర్స్. ఎంత ఉద్రేకంగా వున్నారు. ఎంత విధ్వంసం సృష్టించారు. వీళ్లని ప్రోత్సహించిన లీడర్స్ పత్తా లేరు. ఈ ఆత్మాహుతులు, హోటళ్లు, హాస్పిటల్స్, బస్లు ధ్వంసం చేయటం ఉన్మాద చర్య కాదా?” అన్నది.
“మీరెటో వెళ్లిపోతున్నారు” పిసీఅర్లోంచి ప్రొడ్యూసర్ నయనని హెచ్చరించాడు.
“సారీ మేడం. ఇప్పుడో బ్రేక్ తీసుకొందాం” అన్నది.
***
“బెహరా మాట్లాడమంటున్నారు సర్” అన్నాడు శ్రీధర్.
ఎండి చాంబర్ చల్లగా వుంది. చక్కని ఇంటీరియర్ చేసిన అందమైన చాంబర్ అది. చుట్టూ వాల్స్కి వున్న రాక్స్, పుస్తకాలు, నీడలు కనిపించే నేల, ఖరీదైన సోఫాలు, చుట్టూ చూసుకొన్నాడు ఎండి ఎస్.ఆర్.నాయుడు. ఎప్పటికంటే కంఫర్టబుల్గా అనిపించింది రూమ్.
“కూర్చోవయ్యా” అన్నాడు సంతోషంగా.
“కమలగారు, వాళ్లమ్మాయి బెహరా వైఫ్ రవళి వచ్చారు. గ్రీన్మేట్ పైన రవళిగారి ఇంటర్వ్యూ తీసుకొంటాను. బెహరాకి సంబంధించిన ఆఫీస్, వాళ్ల లోగోలు, వాళ్ల చేతిలో ఎఫెక్ట్ అయిన విక్టిమ్స్, అవన్నీ బ్యాక్డ్రాప్లో ప్లే అవుతాయి.”
“ఇంటర్వ్యూని డామినేట్ చేయవు కదా అవంతా?”
“అవనీయండి. బెహరాని ట్రాప్ చేయటం కోసంగానే కదా” అంటూ మాట వదిలేశాడు.
ఎండి మొహంలోని నవ్వు ఎగిరిపోయింది.
“సరే శ్రీధర్ కారీ ఆన్. నేను సాయంత్రం బెహరాని కలుస్తాను. ఆతనితో మాట్లాడతాను.” అన్నాడు ఎస్.ఆర్.నాయుడు.
నన్ను రమ్మని పిలిచాడు అనాలనుకొని ఊరుకొన్నాడు శ్రీధర్.
చెప్పినా ఎట్లాగూ ఎంటర్టేయిన్ చేయడు. తనే నన్ను పీల్చాడంటే ఊరుకొంటాడా? ఈయన ఇవ్వాళ రాత్రికి బెహరా విషయం సెటిలయిపోతోంది. ఇంటర్వ్యూ టైం దండగ. ఏదీ టెలికాస్ట్ అవకుండానే బెహరా వాళ్లకి ఎవరి వాటా వాళ్లకి పారేస్తాడు. రేపటినుంచి హాయిగా వ్యాపారం చేసుకొంటాడు. అప్పు దొరకగానే ఎగబడే లేబరంతా ఇచ్చినవాళ్లను, తన్నిన వాళ్లను, పోలీస్ స్టేషన్లకు లాక్కుపోయిన వాళ్లను క్షణంలో మర్చిపోయి కొత్త అప్పులకు ఎగబడి వాళ్ల బతుకులు బెహరాలాంటి వాళ్లకు తాకట్టు పెట్టుకొంటారు. పూటకూలి కోసం రోడ్డు పక్కన ఎండలో రాళ్లు కొట్టే బాపతు, నిరుపేదలకు పావలా వడ్డీ రుణాలిచ్చి వాళ్ల ప్రాణాలు లాగేయాలని బెహరాలాంటి దరిద్రుడికి ఎలా ఐడియా వచ్చింది దేవుడా అనుకొన్నాడు శ్రీధర్.
ఈ ప్రపంచంలో శ్రీమంతులు వందల్లో వుంటే దరిద్రులు కోట్లలో. బెహరాకి పెట్టుబడిగా ఇప్పటికే పుట్టి దరిద్రపు బతుకు ఈడుస్తూ ఓ పూట విందు భోజనం దొరికితే తిని చచ్చిపోదాం అనుకునే మూర్ఖుల్ని ఏం కాపాడతాం. ఎందుకు కాపాడటం వాళ్లంతా ఏమంత సుఖంగా ఉన్నారు కనుక. ఊరి చివర, గవర్నమెంట్ దయతో కట్టిచ్చిన అగ్గిపెట్టంత ఇళ్లల్లో, చుక్క నీళ్లు దొరక్కపోయినా, కాస్త వెలుగు లేకపోయినా చస్తూ బతకటానికి, మూర్ఖంగా అలవాటు పడిన వాళ్లు ఎన్నిసార్లు చస్తారు. ఇంకా ఎందు గురించి చస్తారు.
(సశేషం)